«Ένας πόλεμος θα είχε τρομερές, καταστροφικές συνέπειες»

Süddeutsche Zeitung: «Ο Υπουργός Εξωτερικών της Αμερικής προειδοποιεί ξανά τη Ρωσία με αυστηρές κυρώσεις και σκιαγραφεί μια ζοφερή εικόνα της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων μετά από πιθανή εισβολή στην Ουκρανία»

H συνέντευξη του Αμερικανού Υπουργού Εξωτερικών Antony Blinken στον επικεφαλής Εξωτερικών Θεμάτων της ε/φ Stefan Kornelius:

-Κύριε Υπουργέ, ο Πρόεδρος Biden θεωρεί πλέον δεδομένο ότι η Ρωσία θα ξεκινήσει πόλεμο. Μετά από αυτή την ηχηρή προειδοποίηση, τι απομένει για να αποτραπεί ο πόλεμος;

-Όπως είπε ο Πρόεδρος, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Πρόεδρος Putin έχει λάβει την απόφασή του. Μέχρι να συμβεί αυτό πραγματικά, δεν θα αφήσουμε σε διπλωματικό επίπεδο καμία δυνατότητα αναξιοποίητη. Δηλαδή θα συνεχίσουμε να προσπαθούμε να επηρεάσουμε τη σκέψη του. Αυτό είναι πολύ δύσκολο, αλλά είναι καθήκον μου να αναζητήσω επιλογές στο διπλωματικό πεδίο. Όμως ο Πρόεδρος ήταν απολύτως σαφής: Είμαστε προετοιμασμένοι. Κατά τη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου ειπώθηκε ότι δεν υπήρξε ποτέ περισσότερος συντονισμός, περισσότερη συνεργασία και διαβούλευση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρώπης γενικά, αλλά και των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας ειδικότερα. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Είναι το αποτέλεσμα μιας πολύ συνειδητής προσπάθειας και από τις δύο πλευρές. Δεν έχω βιώσει ποτέ τέτοιο επίπεδο συντονισμού. Το αποτέλεσμα είναι πως θα είμαστε γρήγοροι, ενωμένοι και συνεπείς.

-Ποιες επιλογές διπλωματικού χαρακτήρα απομένουν; Ο Ρώσος Υπουργός Εξωτερικών Sergej Lawrow ήταν σαφέστατος στην επιστολή του πριν από λίγες ημέρες. Τι άλλο υπάρχει λοιπόν προς συζήτηση;

-Πρότεινα πριν από λίγες μέρες να συναντηθούμε την επόμενη εβδομάδα και πάλι με τον Υπουργό Εξωτερικών Lawrow στην Ευρώπη. Δέχτηκε λίγες μέρες αργότερα. Και του απάντησα και του είπα: Ανυπομονώ να σας δω -με την προϋπόθεση βέβαια ότι η Ρωσία δεν θα έχει εισβάλει στην Ουκρανία στο μεταξύ. Θέσαμε προς συζήτηση ορισμένες πολύ συγκεκριμένες ιδέες, οι οποίες στη βάση της αμοιβαιότητας θα μπορούσαν να ενισχύσουν την Ασφάλεια για τη Ρωσία, για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Θα δούμε αν η Ρωσία είναι διατεθειμένη να το κάνει. Ταυτόχρονα, η Ρωσία στην απάντησή της εξακολουθεί να υποστηρίζει θέσεις που αντιβαίνουν θεμελιωδώς στις βασικές αρχές μας, επί των οποίων έχουμε δεσμευτεί.

-Ένα από τα αιτήματα είναι η αποχώρηση των Αμερικανών στρατιωτών από την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Είστε διατεθειμένος να προχωρήσετε σε κάτι τέτοιο;

-Όταν το ζητούμενο είναι το κλείσιμο της πολιτικής «ανοιχτών θυρών» του ΝΑΤΟ ή η επιστροφή του ΝΑΤΟ στις θέσεις του πριν από το 1997, η απάντηση είναι αρνητική. Όταν το διακύβευμα είναι η οικοδόμηση εμπιστοσύνης, η μείωση των κινδύνων, ο περιορισμός των εξοπλισμών, η εγκατάσταση οπλικών συστημάτων, στρατιωτικών δυνάμεων ή η πραγματοποίηση ασκήσεων επί τη βάσει της αμοιβαιότητας, τότε θα μπορούσαμε να λάβουμε μέτρα για την ενίσχυση της συλλογικής Ασφάλειας. Τότε η απάντηση θα είναι «Ναι». Είμαστε πλήρως προετοιμασμένοι να εργαστούμε σε όλους αυτούς τους τομείς, όπως έχουμε συζητήσει λεπτομερώς με τους Ευρωπαίους φίλους και εταίρους μας. Το ερώτημα είναι τι θέλει πραγματικά η Ρωσία. Πρόκειται για πρακτικούς τρόπους για να εξαφανίσουμε τις εύλογες ανησυχίες που έχουμε όλοι; Ή το ζητούμενο είναι η επανίδρυση της σοβιετικής αυτοκρατορίας, ή ελλείψει της η επαναβεβαίωση της σφαίρας επιρροής της - ή ελλείψει της η φινλανδοποίηση των χωρών γύρω από τη Ρωσία; Αν είναι αυτό, δεν υπάρχει μεγάλη βάση, επί της οποίας μπορούμε να εργαστούμε.

-Πώς θα επηρέαζε ένας τέτοιος πόλεμος την τάξη πραγμάτων στην Ευρώπη;

-Δύο πράγματα: Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένας πόλεμος θα είχε τρομερές, καταστροφικές συνέπειες, κυρίως για τους αθώους Ουκρανούς. Φυσικά θα είχε συνέπειες και για τη Ρωσία, μεταξύ των οποίων και πολλές αυστηρές κυρώσεις. Αλλά ο πόλεμος θα αποτελούσε βαθιά πρόκληση και για τη διεθνή σκηνή. Διότι το διακύβευμα ουσιαστικά είναι η Ουκρανία και το μέλλον της, η εδαφική της ακεραιότητα, η κυριαρχία και η ανεξαρτησία της. Αλλά αυτό που διακυβεύεται ευρύτερα είναι ορισμένες θεμελιώδεις αρχές. Είναι η βάση της Ειρήνης και της Ασφάλειας, αρχών που προέκυψαν από δύο Παγκοσμίους Πολέμους και τον Ψυχρό Πόλεμο. Αρχές όπως ότι μία χώρα δεν μπορεί απλώς να αλλάξει τα σύνορα μιας άλλης με τη βία. Μια χώρα δεν μπορεί να υπαγορεύει σε μιαν άλλη τις αποφάσεις και τις πολιτικές της ως προς το με το ποιον θα συνεργαστεί. Μια χώρα δεν μπορεί να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της για να υποτάξει τους γείτονες στη θέλησή της. Αυτές οι αρχές είναι σημαντικές όχι μόνο για την Ευρώπη αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο. Επομένως, αυτό που συμβαίνει τώρα θα πρέπει να αποτελέσει αιτία ανησυχίας για ολόκληρο τον κόσμο. Παρέστην πριν λίγες μέρες ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για να καταστήσω σαφές τι διακυβεύεται. Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι αρμόδιο για τη διατήρηση της Ειρήνης και της Ασφάλειας.

-Τι θα συμβεί την επόμενη μέρα μιας εισβολής; Υπάρχει σχέδιο;

-Υπάρχει και έχει εκπονηθεί σε πλήρη συντονισμό με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, τόσο στην ΕΕ όσο και στο ΝΑΤΟ. Έχουμε καταστήσει απολύτως σαφές ότι θα υπάρξει ταχεία και ενιαία απάντηση όσον αφορά τις κυρώσεις. Θα υπάρξει ταχεία και ενιαία απάντηση για την ενίσχυση της άμυνας της Ουκρανίας, ανάλογα και με την κατάσταση. Και θα υπάρξει ταχεία και από κοινού απάντηση για την ενίσχυση του ΝΑΤΟ και της ανατολικής πτέρυγάς του.

-Οι σχέσεις με τη Ρωσία θα παγώσουν για ένα εύλογο χρονικό διάστημα.

-Εάν κάνει κάποιος για μια στιγμή ένα βήμα πίσω, αποκαλύπτεται ότι τα τελευταία οκτώ ή εννέα χρόνια ο Πρόεδρος Putin έχει επιταχύνει όλα όσα ισχυρίζεται ότι προσπαθούσε να αποτρέψει. Επιστρέφοντας στο 2014, πριν η Ρωσία εισβάλει στην Ουκρανία, τα επίπεδα συμπάθειας για τη Ρωσία μεταξύ του ουκρανικού πληθυσμού ήταν πολύ υψηλά, κοντά στο 70%. Τώρα η αναλογία έχει αντιστραφεί εντελώς. Κατόρθωσε να στρέψει τη συντριπτική πλειοψηφία των Ουκρανών εναντίον της Ρωσίας. Πριν από το 2014 η υποστήριξη για ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ ήταν πιθανώς 25%, τώρα είναι 60-65% λόγω των ενεργειών του Putin. Και στο ΝΑΤΟ οι ενέργειες του Προέδρου Putin έχουν επικεντρώσει τη σκέψη και τη δράση όλων κατά τρόπο που δεν έχουμε δει εδώ και χρόνια, και μάλιστα έχουν επηρεάσει μέχρι και τους αμυντικούς προϋπολογισμούς και την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας. Πριν από το 2014, οι δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη μειώνονταν, αλλά και ο οπλισμός και ο εξοπλισμοί μειώνονταν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Όλα όσα έχουν συμβεί σε σχέση με την ενίσχυση του ΝΑΤΟ είναι άμεσο αποτέλεσμα των επιθετικών ενεργειών του Προέδρου Putin. Ουσιαστικά θα ήθελε να τα αποτρέψει όλα αυτά -αλλά τώρα τα προκαλεί. Αν εισβάλει στην Ουκρανία, θα αυξήσει μόνο τη δυναμική. Στην Ευρώπη, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού και παραπέρα είμαστε επικεντρωμένοι κατά τρόπο που δεν είχε επαναληφθεί τα τελευταία χρόνια.

-Για λόγους τακτικής δεν αναφέρετε λεπτομέρειες σχετικά με τη λίστα των κυρώσεων. Ωστόσο, έχετε λόγους να πιστεύετε ότι ο Nord Stream 2 θα λάβει τέλος; Και θα είναι πρόθυμες οι ΗΠΑ να θέσουν τις δικές τους μεταφορές πετρελαίου από τη Ρωσία στη λίστα;

-Η θέση μας για το Nord Stream 2 είναι γνωστή εδώ και πολύ καιρό. Ασφαλώς δεν θα ήθελα να μιλήσω για λογαριασμό οποιουδήποτε, αλλά όταν ρωτήθηκε για το Nord Stream 2, ο Καγκελάριος Scholz δήλωσε ότι θα υπάρξει μια ισχυρή, ενιαία απάντηση. Θα αφήσω αυτά τα λόγια να μιλήσουν από μόνα τους.

-Και το πετρέλαιο;

-Είμαι πεπεισμένος ότι λόγω της απίστευτα στενής συνεργασίας μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας θα υπάρξει σε όλους τους τομείς ισχυρή και από κοινού δράση.

-Συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας πετρελαίου από τις ΗΠΑ;

-Δεν θέλω να μπω σε λεπτομέρειες, αλλά μπορώ να σας πω ότι θα δούμε μια πολύ ισχυρή από κοινού απάντηση.//