Τι ήταν το παράξενο σήμα με τις χρωματιστές γραμμές που βλέπαμε στην τηλεόραση

Πριν δούμε το τι ακριβώς ήταν "το παράξενο σήμα" με τις χρωματιστές γραμμές που βλέπαμε στην τηλεόραση ας κάνουμε μια ανδρομή στα τηλεοπτικά κανάλια στην Γερμανία.

Ο πρώτος γερμανικός ιδιωτικός τηλεοπτικός σταθμός ήταν το RTL Plus, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 6 Ιανουαρίου 1984. Μέχρι τότε, η τηλεόραση στη Γερμανία κυριαρχούνταν αποκλειστικά από δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς (ARD και ZDF).

Το RTL Plus ήταν ο πρωτοπόρος σε μια σειρά ιδιωτικών καναλιών που εμφανίστηκαν μετά την απελευθέρωση της αγοράς τη δεκαετία του 1980. Ο σταθμός ιδρύθηκε αρχικά ως εμπορικό κανάλι ψυχαγωγίας με ένα ποικίλο πρόγραμμα που περιλάμβανε σειρές, ταινίες και talk shows.

Πότε εμφανίστηκαν για πρώτη φορά νυχτερινά προγράμματα στην τηλεόραση της Γερμανίας;

Στη Γερμανία, τα πρώτα νυχτερινά τηλεοπτικά προγράμματα ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν οι ώρες μετάδοσης των δημόσιων σταθμών (ARD και ZDF) επεκτάθηκαν. Μέχρι τότε, η τηλεόραση διακοπτόταν κατά τη διάρκεια της νύχτας και οι ώρες μετάδοσης ήταν περιορισμένες, συνήθως έως αργά το βράδυ.

Η πρώτη νυχτερινή μετάδοση πραγματοποιήθηκε το 1984, όταν η ARD και το ZDF άρχισαν να συνεχίζουν το πρόγραμμά τους και κατά τις βραδινές και νυχτερινές ώρες, κυρίως με ειδησεογραφικές εκπομπές, πολιτιστικά και ψυχαγωγικά προγράμματα, καθώς και επαναλήψεις.

Πότε εμφανίστηκε για πρώτη φορά 24ωρο τηλεοπτικό πρόγραμμα στη γερμανική τηλεόραση;

Το πρώτο 24ωρο πρόγραμμα στη γερμανική τηλεόραση ξεκίνησε την 1η Ιανουαρίου 1988 με τον σταθμό Tele 5. Ήταν ο πρώτος σταθμός στη Γερμανία που μετέδιδε 24 ώρες την ημέρα, εισάγοντας έτσι την ιδέα της συνεχούς τηλεοπτικής μετάδοσης.

Πριν από αυτό, οι δημόσιοι σταθμοί ARD και ZDF δεν λειτουργούσαν όλο το 24ωρο και μετέδιδαν κυρίως από το πρωί έως αργά το βράδυ. Ακόμη και οι ιδιωτικοί σταθμοί όπως το RTL Plus (από το 1984) και το Sat.1 (επίσης από το 1984) άρχισαν να επεκτείνουν το πρόγραμμά τους το βράδυ, αλλά όχι ακόμα σε 24ωρη βάση.

Το Tele 5 λοιπόν ήταν ο πρώτος σταθμός που άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στην τηλεοπτική κουλτούρα της Γερμανίας με 24ωρη μετάδοση. Στα πρώτα του χρόνια, ο σταθμός διοικούνταν από τον André Heller και άλλους επιχειρηματίες των μέσων ενημέρωσης και ήταν έντονα επηρεασμένος από το διεθνές τηλεοπτικό τοπίο.

Ήταν μία από τις πρώτες απαντήσεις στην αυξανόμενη παγκόσμια τάση, η οποία ήταν ήδη καθιερωμένη σε άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ. Αυτή η εξέλιξη οδήγησε σε αυξημένη απελευθέρωση της γερμανικής αγοράς και επέτρεψε την μετέπειτα επέκταση και διαφοροποίηση του τηλεοπτικού προγράμματος.

Τι ήταν το παράξενο σήμα με τις χρωματιστές γραμμές που βλέπαμε στην τηλεόραση πριν αρχίσει το πρόγραμμα; (περιγραφή από Weather Phenomena)

Πριν αρχίσουν τα προγράμματα. Πριν ακουστεί ο Εθνικός Ύμνος. Πριν εμφανιστεί το σήμα της ΕΡΤ ή του MEGA. Υπήρχε ένα παράξενο, απόλυτα χαρακτηριστικό μοτίβο.

Ένα γκρι φόντο, με οριζόντιες ή κάθετες λωρίδες σε έντονα χρώματα. Κάποιοι τις λέγαμε «γραμμές». Άλλοι τις λέγανε «το πολύχρωμο πράγμα που παίζει όταν δεν παίζει τίποτα». Στην πραγματικότητα, ήταν μια από τις πιο τεχνικά χρήσιμες εφευρέσεις στην ιστορία της τηλεόρασης.

Αυτές οι γραμμές λέγονται SMPTE color bars. Το όνομα τους έρχεται από το Society of Motion Picture and Television Engineers, και δεν ήταν απλώς μια διακοσμητική εικόνα. Ήταν εργαλείο. Σχεδιάστηκαν για να βοηθούν τεχνικούς και σταθμούς να ελέγχουν αν όλα λειτουργούν σωστά. Εμφανίστηκαν πρώτη φορά το 1951, αλλά καθιερώθηκαν διεθνώς το 1978.

Οι γραμμές αυτές δεν ήταν τυχαίες. Καθεμία είχε συγκεκριμένο χρώμα, ένταση και θέση. Ο συνδυασμός τους δημιουργούσε ένα «τεστ» για την τηλεόραση και το σύστημα μετάδοσης. Με λίγα λόγια, έλεγαν: «αν βλέπεις σωστά αυτές τις γραμμές, η τηλεόρασή σου είναι ρυθμισμένη σωστά».

Μαζί με τις γραμμές, συχνά ακουγόταν και ένας παρατεταμένος, μονότονος ήχος. Αυτός ήταν το 1kHz audio tone – μια καθαρή συχνότητα για τον έλεγχο του ήχου. Αν ο ήχος ήταν θολός ή παραμορφωμένος, ήξερες ότι υπήρχε πρόβλημα. Αν ήταν καθαρός, όλα καλά. Όσο κι αν μας τρόμαζε ή εκνεύριζε αυτός ο ήχος μικροί, στην πραγματικότητα ήταν εργαλείο ακριβείας.

Στην Ελλάδα, οι χρωματιστές γραμμές συνδέθηκαν με τη σιωπή της νύχτας. Ήταν το σήμα ότι η μέρα τέλειωσε και η τηλεόραση κοιμάται. Ήταν η εικόνα που έβλεπες τα ξημερώματα, όταν ήσουν άυπνος, ή άρρωστος, ή απλώς περίεργος. Δεν υπήρχε πρόγραμμα. Μόνο οι γραμμές. Και εκείνο το βουητό που σου θύμιζε ότι όλα είναι σε αναμονή.

Για δεκαετίες, τα SMPTE bars εμφανίζονταν στην αρχή ή στο τέλος των ημερήσιων εκπομπών. Ή σε βίντεο πριν ξεκινήσει η αναπαραγωγή. Ή σε ζωντανές συνδέσεις λίγο πριν πέσει το σήμα. Για τους επαγγελματίες, ήταν δείγμα επαγγελματισμού. Για το κοινό, ήταν σημάδι ότι «σε λίγο ξεκινάει κάτι». Ή ότι δεν θα ξεκινήσει τίποτα για ώρες.

Σήμερα, με την 24ωρη τηλεόραση και τις ψηφιακές πλατφόρμες, οι χρωματιστές γραμμές έχουν σχεδόν εξαφανιστεί. Αλλά για όσους μεγάλωσαν με αυτές, ήταν κάτι παραπάνω από τεχνική εικόνα. Ήταν το σύνορο ανάμεσα στη σιωπή και τον κόσμο της τηλεόρασης.

Επιμέλεια : ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ