Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας: Εκκλησιαστική ακολουθία στο ναζιστικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης στο Χέρσμπρουκ Βαυαρίας

Όπως είναι γνωστό, στο ναζιστικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης στη πόλη Χέρσμπρουκ (Hersbruck) της Βαυαρίας, κοντά στη Νυρεμβέργη, υπήρχαν και έλληνες αιχμάλωτοι, οι οποίοι έζησαν τα βασανιστήρια και πολλοί άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή.

Η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας τέλεσε το Σάββατο 23 Απριλίου 2016 επίσημη εκκλησιαστική ακολουθία στη μνήμη όλων των ορθοδόξων θυμάτων του στρατοπέδου αυτού, Ελλήνων, Ρώσσων, Σέρβων, Ρουμάτων και Βουλγάρων. Η τελετή έλαβε χώρα στο κτίριο της σημερινής Εφορίας, που κτίστηκε στον τόπο όπου υπήρχαν τότε τα γραφεία της Γκεστάπο και οι παράγκες των αιχμαλώτων και οι οποίες καταδαφίστηκαν το 1949.

Στο προαύλιο της Εφορίας βρίσκεται ένα μεγάλος λίθος, απομεινάρι του Στρατοπέδου Συγκέντρωσης. Ο λίθος αυτός  αποτελεί ιστορικό μνημείο θύμησης και είναι τόπος όπου προσέρχονται οι κάτοικοι της πόλης και εναποθέτουν άνθη και στεφάνια για να τιμήσουν τα θύματα του ναζισμού.

Στη προσφώνησή του ο πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης αναφέρθηκε στο ιστορικό γεγονός και τόνισε τη μεγάλη συμβολική σημασία της κοινής συμμετοχής βαυαρών μαθητριών και μαθητών και της ελληνικής νεολαίας στην ορθόδοξη και ελληνική αυτή Ημέρα Μνήμης. Ακολούθως μαζί με την βαυαρή μαθήτρια Στέφανι Βίτζγκαλ, καλοσὠρισε τους επισήμους και όλους τους παρισταμένους. Την επιμνημόσυνη δέηση τέλεσαν ο ιερατικώς προιστάμενος της Ενορίας Κοιμήσεως Θεοτόκου στη πόλη Λάουφ, Αρχιμανδρίτης Τίτος Γιαννούλης, ο αρχιερατικός επιτετραμμένος για τις δημόσιες σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία, Πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου Απόστολος Μαλαμούσης και ο ρουμάνος Πρωτοπρεσβύτερος Δρ. Κωνσταντίνος Σπορέα. Χορωδία ιεροψαλτών της Ενορίας Κοιμήσεως Θεοτόκου της Ενορίας Λάουφ έψαλλε τα νεκρώσιμα τροπάρια.

Βαυαρές μαθήτριες και βαυαροί μαθητές του Γυμνασίου της πόλης εμπλούτισαν την εκδήλωση με πένθιμη κλασσική μουσική και με ανάγνωση κειμένων της ορθόδοξης νεκρώσιμης ακολουθίας στη γερμανική γλώσσα. Η παρουσία της ελληνικής νεολαίας των εθνικοτοπικών συλλόγων της Νυρεμβέργης με παραδοσιακές στολές, εντυπωσίασε ιδιαίτερα τη βαυαρική κοινωνία.

Ανώτατοι εκπρόσωποι της βαυαρικής κοινωνίας μας τίμησαν με την παρουσία τους και εκφώνησαν σύντομο χαιρετισμό, όπως λ.χ. ο Διευθυντής του Ιδρύματος Βαυαρικών Τόπων και Μουσείων Μνήμης και πρώην υφυπουργός Παιδείας κ. Καρλ Φρέλλερ, ο αντιπρόεδρος της Βαυαρικής Βουλής κ. Πέτερ Μάγιερ, ο Νομάρχης της περιοχής Νυρεμβέργης κ. Άρμιν Κρόντερ, ο Αρχιδήμαρχος της πόλης κ. Ρόμπερτ Ιλγκ, και ο πρόεδρος του τοπικού Συλλόγου Στρατοπέδου Συγκέντρωσης κ. Τόμας Βρενς.

Ο διευθυντής του Ιδρύματος των Βαυαρικών Τόπων και Μουσείων Μνήμης κ. Φρέλλερ αναφέρθηκε με θερμά λόγια στη πρωτοβουλία του Πρωτοπρεσβυτέρου π. Αποστόλου Μαλαμούση να διοργανώσει την εκδήλωση αυτή και έκανε αναφορά στη ναζιστική εγκληματική ιδεολογία και στο γεγονός ότι και δύο έλληνες κληρικοί, ο Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Γαλανόπουλος και ο Αρχιμανδρίτης Δαμασκηνός Χατζόπουλος υπήρξαν έγκλειστοι στο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης στο Νταχάου. Ο Αρχιμανδρίτης Μελέτιος Γαλανόπουλος ήταν εφημέριος στη Σαλβάτορκιρχε Μονάχου.

Επίσης και οι άλλοι επίσημοι βαυαροί ομιλητές, αναφέρθηκαν με επαινετικούς λόγους  για την πρωτοβουλία μας να διατηρηθεί - με την εκδήλωση αυτή - η μνήμη των θυμάτων του ναζισμού και να μεταλαμπαδευτούν αντιναζιστικά μηνύματα στη νεολαία μας.

Την Ελληνική Πολιτεία εκπροσώπησε η Γενική Πρόξενος στο Μόναχο κ. Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου, η οποία και στην ομιλία της αναφἐρθηκε στο νόημα της ημέρας μνήμης. Παρέστησαν επίσης η ελληνίδα Δημοτική Σύμβουλος Νυρεμβέργης κ. Αλίκη Άλεσικ, ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Φύρτης, κ. Αντώνιος Κερλίδης και πολλοί συμπατριώτες μας από Νυρεμβέργη και τις γειτονικές πόλεις.

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Νυρεμβέργης και περιχώρων κ. Διονύσιος Κωνσταντάκος κατέθεσε στεφάνι στο ιστορικό μνημείο θύμησης, συνοδευόμενος από την ελληνική νεολαία των εθνικοτοπικών συλλόγων Νυρεμβέργης και όλους τους επισήμους.

Μετά το πέρας της εκδήλωσης προσφέρθηκε δεξίωση με ελληνικές ελιές, ελληνικό κρασί και βαυαρικό άρτο.

Ιστορικό

Στη πόλη Hersbruck της Βαυαρίας (μεταξύ Νυρεμβέργης και Λάουφ), υπάρχουν υπολείμματα του χιτλερικού στρατοπέδου συγκέντρωσης, ενός στρατοπέδου που αποτελούσε εξωτερικό παράρτημα του μεγάλου διαβοήτου στρατοπέδου συγκέντρωσης Flossebürg της Βαυαρίας.

Τον Ιούλιο 1944, ο Χίτλερ άρχισε, σε κοντινό λόφο της πόλης Hersbruck, τη διόρυξη υπογείων στοών και διαδρόμων για την κατασκευή μηχανών πολεμικών αεροπλάνων. Είχε σχεδιάσει να κατασκευάσει ένα υπόγειο εργοστάσιο και εργοτάξιο της τάξεως των 120.000 τετραγωνικών μέτρων. Για τις εργασίες κατασκευής μετέφερε από άλλα στρατόπεδα συγκεντρώσεων και κυρίως από το στρατόπεδο Φλόσσενμπουργκ της Βαυαρίας χιλιάδες κρατουμένων στη πόλη Hersbruck, κατασκευάζοντας εκεί απλές παράγκες και δημιουργώντας ένα νέο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Υπολογίζεται ότι από τον Ιούλιο 1944 μέχρι τη λήξη του πολέμου το 1945, πάνω από 9.000 κρατούμενοι διέμεναν στο στρατόπεδο αυτό, που αποτελούσε προθάλαμο ολοκαυτώματος. Περίπου 4.000 κρατούμενοι άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή, μεταξύ αυτών και πολλοί Έλληνες και ορθόδοξοι από άλλες χώρες.

Μετά την απελευθέρωση χρησιμοποιήθηκε το στρατόπεδο συγκέντρωσης ως τόπος κράτησης των αξιωματικών της ναζιστικής αστυνομίας, του ναζιστικού στρατού και των συγγενών τους, ενώ αργότερα χρησίμευσε ως χώρος υποδοχής των προσφύγων

Το 1949, επισκέθηκε την πόλη ο τότε βαυαρός Υπουργός  Γεωργίας κ. Alois Schlögl (Αλόις Σλεγκλ), ο οποίος και σε ομιλἰα του αναφέρθηκε στο στρατόπεδο λέγοντας ότι  „Θέλουμε αυτή η αηδία μιας άθλιας εποχής, να αφανιστεί τελειωτικά από προσώπου της κοινωνίας“. Αμέσως καταδαφίστηκαν όλες οι παράγκες. Μερικά χρόνια όμως αργότερα η τοπική κοινωνία θέλησε να αναβιώσει την ιστορική μνήμη και δημιούργησε στο ίδιο μέρος ένα τόπο ενθύμησης και τιμής των θυμάτων. Ακολούθως η βαυαρική πολιτεία προέβη στην κατασκευή ενός μικρού Μουσείου Μνήμης, με διδακτικό και παιγαγωγικό χαρακτήρα, για τους επισκέπτες του χώρου και ιδιαίτερα για τη νεολαία.

ΦωτοH-2

ο π. Απόστολος οδηγεί στον τόπο κατάθεσης του στεφανιού.

στο μέσο ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Νυρεμβέργης κ. Κωσταντάτος.

από αριστερά ο Δήμαρχος κ. Ιλκ, ο διευθυντής κ. Φρέλλερ, η Γενική Πρόξενος κ. Κωνσταντινοπούλου και ο αντιπρόεδρος της Βαυαρικής Βουλής κ. Μάγιερ

Πηγή: Ιερή Μητρόπολη Γερμανίας