Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2020

9 Νοεμβρίου 1989: Πώς με μια "λάθος" δήλωση έπεσε το Τείχος του Βερολίνου

Με στοιχεία από ιστορικό Αρχείο των εφημερίδων «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»,  history.com,  ricksteves.com

Το βράδυ της Παρασκευής 3ης Νοεμβρίου 1989 «η ανατολικογερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι αποφάσισε να ζητήσει από την Τσεχοσλοβακία να ανοίξει, για ‘μη περιορισμένο χρονικό διάστημα’, τα δυτικά της σύνορα για τους

Ανατολικογερμανούς που θέλουν να φύγουν στη Δύση.

Στα σύνορα Τσεχοσλοβακίας – Βαυαρίας δημιουργούνται ουρές χιλιομέτρων.

Στις 9 Νοεμβρίου, ο Γκίντερν Σαμπόφσκι, μέλος του Πολιτμπιρό του Κομμουνιστικού Κομμάτος της Ανατολικής Γερμανίας, κατά τη διάρκεια μιας συνηθισμένης συνέντευξης Τύπου, ανακοίνωσε καταλάθος ένα σχέδιο νόμου, που δεν είχε ακόμα οριστικοποιηθεί και ήταν σχετικό με αλλαγές στους κανόνες μετεγκατάστασης προσφύγων αλλά και στα δυνατότητα των Ανατολικογερμανών να πραγματοποιούν σύντομα ιδιωτικά ταξίδια.

Ειδικά για τα ιδιωτικά ταξίδια υπήρχαν σοβαρές ενδοκυβερνητικές ενστάσεις και δεν είχε ληφθεί οριστική απόφαση, ο Σασμπόφσκι βρίσκοντας το σχέδιο νόμου μέσα στα χαρτιά του, το ανακοινώνει και αυτό.

Έκπληκτοι οι δημοσιογράφοι ρωτούν: «Πότε τίθεται σε εφαρμογή αυτή η ρύθμιση» και ο Σαμπόφσκι πνιγμένος στην αμηχανία, φυλλομετρώντας τα χαρτιά του, απαντά: «Αυτή η ρύθμιση τίθεται σε εφαρμογή… απ’ όσο ξέρω… αμέσως τίθεται σε εφαρμογή, χωρίς καθυστέρηση».

Τα δυτικά πρακτορεία ειδήσεων μέσα σε λίγα λεπτά και λίγο αργότερα η ίδια η ανατολικογερμανική τηλεόραση αναμεταδίδουν τη δήλωση αυτή.

Οι Ανατολικοβερολινέζοι, ο ένας μετά τον άλλο, βγαίνουν στους δρόμους και κατευθύνονται προς το τείχος.

Εκεί συναντούν τους έκπληκτους συνοριοφύλακες και το προσωπικό ελέγχου διαβατηρίων, Αρχικά καλούν τον κόσμο να φύγει και να απευθυνθεί την επόμενη μέρα στις υπηρεσίες έκδοσης διαβατηρίων.

Το πλήθος όμως αυξάνεται συνεχώς και αρχίζει να χάνει την υπομονή του. Μπροστά στον κίνδυνο να λιντσαριστούν από τις μάζες τα στελέχη του μεθοριακού φυλακίου Μπόρνχόλμερ Στράσε (Bornholmer Straße) ανοίγει τις πύλες του στις 23:00.

Σύντομα ακολουθούν και άλλα φυλάκια. Οι εικόνες που μεταδίδονται από την τηλεόραση κατεβάζουν κι άλλους Ανατολικοβερολινέζους σε κάθε δρόμο που οδηγεί στο τείχος.

Μέχρι το πρωί της 10ης Νοεμβρίου όλες οι πύλες του τείχους έχουν ανοίξει διάπλατα και οι πολίτες τις περνούν χωρίς κανένα έλεγχο.

Οι κάτοικοι του Δυτικού Βερολίνου δέχτηκαν τους πολίτες της ΛΔΓ με ενθουσιασμό. Οι περισσότερες μπυραρίες στην περιοχή του τείχους κερνάνε άφθονη δωρεάν μπύρα, τα αυτοκίνητα κορνάρουν και άγνωστοι αγκαλιάζονται με αγνώστους. 

Μέσα στην ευφορία της βραδιάς, Ανατολικοί και Δυτικοί σκαρφαλώνουν στο τείχος, άλλοι περνούν από την απροσπέλαστη ως τότε Πύλη του Βραδεμβούργου και σε πολλά σημεία ομάδες ανθρώπων, και από τις δύο πλευρές, έχουν αρχίσει να γκρεμίζουν το τείχος με όποιον τρόπο μπορούν. 

Την ίδια ώρα, στη Βόννη. η δυτικογερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή  συνεδριάζει για τον προϋπολογισμό. Μόλις «φτάνουν» τα νέα, η συνεδρίαση διακόπτεται και κάποιοι από τους βουλευτές αρχίζουν να τραγουδούν τον  Εθνικό Ύμνο.

Η επανόρθωση του λάθους από την πλευρά της Ανατολικής Γερμανίας ήταν αδύνατη χωρίς τη χρήση βίας, και αν και έγιναν τέτοιες σκέψεις στα ηγετικά κλιμάκια της κυβέρνησης και του κόμματος, τελικά επικράτησε η σύνεση και η αποδοχή των τετελεσμένων.

Όπως εξάλλου αναφέρουν «ΤΑ ΝΕΑ» της 11ης Νοεμβρίου 1989 , η Ανατολική Γερμανία, μήνες πριν τον Νοέμβριο, βάδιζε ήδη προ τετελεσμένων γεγονότων.

«Η έξοδος των Ανατολικόγερμανών, μαζική ήδη από τον Ιουνίο, δεν μπορούσε πια να ανακοπεί, αφού ήταν δυνατόν να γίνει μέσω άλλων χωρών, όπως η Ουγγαρία – που είχε ήδη τα σύνορά της ανοιχτά (και που ουσιαστικά δεν έχει πια ούτε κομμουνιστικό κόμμα)»

Σήμερα

Τριανταένα χρόνια μετά, αν κάποιος ισχυριζόταν ότι οι Ανατολικογερμανοί διατηρούν, για την επανένωση της Γερμανίας, τον ίδιο ενθουσιασμό που είχαν εκείνη τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου, θα ήταν ψεύτης.

Έρευνα της γερμανικής κυβέρνησης, το 2019, που είχαν δημοσιεύσει οι Financial Times έδειξε πως παραπάνω από τους μισούς Ανατολικογερμανούς (το 57%) βλέπουν τους εαυτούς τους ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Ενώ μόλις το 38% από αυτούς, χαρακτηρίζει την επανένωση της Γερμανίας ως επιτυχή.

Ακόμα κι αν έπεσε το τείχος, ο οικονομικός, βιωτικός και κοινωνικός διαχωρισμός συνεχίζει να υφίσταται κι αυτό φυσικά βαραίνει ως ευθύνη τη Δύση, που 31 χρόνια πριν χαιρέτιζε την πτώση του Τείχους και καλωσόριζε τους Ανατολικογερμανούς στον ελεύθερο κόσμο της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.