«Η Ευρώπη επιστρέφει, όσοι στοιχημάτισαν στην διάλυσή της διαψεύστηκαν»

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, άνοιξε νωρίτερα σήμερα τις εργασίες του 5ου Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

Η ομιλία της :
Με ιδιαίτερη χαρά ανοίγω σήμερα τις εργασίες του 5ου κατά σειρά Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

Μια εμβληματική πλέον ετήσια διοργάνωση, προϊόν του οράματος των ιδρυτών του, το Φόρουμ των Δελφών τοποθετεί τη χώρα στο επίκεντρο του διεθνούς συνεδριακού ενδιαφέροντος και αναδεικνύει τους

οικουμενικούς ορίζοντες της σύγχρονης Ελλάδας.

Ο κορωνοϊός ματαίωσε φέτος την ετήσια συγκέντρωση των συνέδρων του Φόρουμ στον ιστορικό χώρο των Δελφών. Δεν κατέβαλε όμως τη δημιουργική φαντασία των διοργανωτών του, που ταχύτατα προσαρμόστηκαν στις νέες συνθήκες.

Όπως ταχύτατα και επιτυχώς προσαρμόστηκε στις συνθήκες της πανδημίας η χώρα μας.

Η Ελλάδα αντιμετώπισε το πρώτο κύμα του κορωνοϊού με αυτοσυγκράτηση, υπευθυνότητα και εξαιρετική αποτελεσματικότητα.

Το κράτος κέρδισε την εμπιστοσύνη των πολιτών και η Ελλάδα τον σεβασμό της διεθνούς κοινής γνώμης.

Μια νέα, θετική, διεθνής εικόνα της χώρας είναι η νέα κληρονομιά της Ελλάδας από την κρίση. Και μια αίσθηση ότι και στα πολύ δύσκολα μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Είναι επίκαιρη και απολύτως εύστοχη η εστίαση του 5ου αυτού Φόρουμ στη δημόσια υγεία.

Η θωράκιση του συστήματος υγείας δεν είναι μόνο στοίχημα ποιότητας ζωής και υποχρέωση του κράτους προς την κοινωνία. Είναι επίσης το πεδίο στο οποίο κρίνεται και σφυρηλατείται η εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημοκρατία.

Η πανδημία και η υγειονομική πρόκληση είναι το νέο πρίσμα μέσα από το οποίο μπορούμε να επαναξιολογήσουμε όλες τις πολιτικές.

Η πανδημία κατέδειξε ότι η καλή οργάνωση και προετοιμασία, η ταχεία διαχείριση κρίσεων, ο σχεδιασμός πολιτικής με βάση τις υποδείξεις των ειδικών, όλα αυτά ορίζουν τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας. Κάποιες φορές αυτή ισοδυναμεί με τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.

Η πανδημία μας υπενθύμισε την αξία των δημόσιων αγαθών και ενός αποτελεσματικού πλέγματος κοινωνικής προστασίας για τους πιο αδύναμους.

Διαπιστώσαμε ότι ως κοινωνία είμαστε τόσο δυνατοί όσο ο πιο αδύναμός μας κρίκος. Κι ότι ακόμη και οι ισχυροί μπορούν να βρεθούν σε έσχατη αδυναμία. Γι’ αυτό χρειαζόμαστε όλοι ένα ισχυρό σύστημα δημόσιας υγείας.

Η πανδημία δοκιμάζει τις αντοχές πολλών κοινωνιών. Μετρά ήδη εκατοντάδες χιλιάδες θύματα παγκοσμίως. Κάθε ανθρώπινη απώλεια έχει το δικό της μοναδικό βάρος. Η χώρα μας είχε κι αυτή το -μικρό ευτυχώς- μερίδιό της.

Όμως οι κρίσεις έχουν και θετική συμβολή όταν μετασχηματίζονται σε διδάγματα για τη ζωή.

Η χώρα μας μετέτρεψε μια δεινή κρίση σε ευκαιρία. Ενισχύσαμε τις δομές του κράτους μας, κάνοντας όχι απλώς μικρά βήματα αλλά άλματα στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της χώρας. Δημόσιες υποδομές και πλατφόρμες συγκροτήθηκαν σε ελάχιστο χρόνο, για να επιτρέψουν στο κράτος, την εκπαίδευση, την οικονομία, τη συλλογική ζωή, να λειτουργήσουν με τους περιορισμούς της φυσικής αποστασιοποίησης.

Το 2020 θα καταγραφεί ως έτος κατά το οποίο η Ελλάδα μείωσε δραστικά το χάσμα ψηφιακού αλφαβητισμού που μας χώριζε από την υπόλοιπη Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο.

Ήταν επίσης η ευκαιρία να ενισχύσουμε τις υγειονομικές υποδομές. Το έθνος μας οφείλει ευγνωμοσύνη στους εργαζόμενους της πρώτης γραμμής: νοσηλευτές και γιατρούς, λειτουργούς του συστήματος υγείας, απασχολούμενους σε βασικές υποδομές, ένστολους συμπολίτες μας, εργαζόμενους σε ντιλίβερι και σουπερμάρκετ. Κράτησαν τη χώρα σε λειτουργία όταν έπρεπε όλοι να μείνουμε σπίτι. Διακινδύνευσαν για λογαριασμό μας και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό.

Η κρίση ήταν μια άσκηση κοινωνικής και διαγενεακής αλληλεγγύης. Τα παιδιά έμειναν στο σπίτι και οι γονείς μετέφεραν εκεί τη δουλειά τους, για να προστατεύσουν όλοι τον παππού και τη γιαγιά.

Η κρίση έγινε έτσι ευκαιρία να αναστοχαστούμε, να επανεκτιμήσουμε τα σημαντικά πράγματα στη ζωή: την υγεία και ευτυχία των αγαπημένων μας ανθρώπων. Τον ιστό της κοινωνικής αλληλεγγύης, που επιμερίζει και ελαφρύνει το βάρος της κοινής δοκιμασίας.

Βλέπω στο πρόγραμμά σας ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον συνέδριο, στη γνώριμη παράδοση της εξωστρέφειας, του πλουραλισμού και των ανοιχτών οριζόντων.

Θα συζητηθούν οι προκλήσεις της νέας εποχής μετά την πανδημία, οι απαιτήσεις για την παγκόσμια οικονομία, τους διεθνείς θεσμούς και τα υγειονομικά συστήματα. Οι παγκόσμιες απειλές για τη δημοκρατία και το φιλελεύθερο κράτος δικαίου. Η παραγωγική και αναπτυξιακή πρόκληση. Το μέλλον της εργασίας, η ενίσχυση της απασχόλησης και της αναβάθμισης δεξιοτήτων. Η εκπαίδευση. Ο ρόλος των πόλεων. Η βιώσιμη ανάπτυξη.

Μαζί με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η χώρα μας βρίσκεται στην παγκόσμια πρωτοπορία της μετάβασης στη βιώσιμη, αειφόρο ανάπτυξη.

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία δεν είναι απλώς ένα πρόγραμμα δράσης, που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει και η χώρα μας υλοποιεί. Είναι ένα παγκόσμιο κάλεσμα, που μας θέτει αντιμέτωπους με τις ευθύνες μας απέναντι στον πλανήτη και απέναντι στις επόμενες γενιές.

Κατά τις εβδομάδες που μείναμε σπίτι είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τη ζωή με λιγότερα αυτοκίνητα και λιγότερη ρύπανση. Η ανθρωπότητα είδε τις ανθρακικές εκπομπές να μειώνονται θεαματικά.

Μπορούμε να κρατήσουμε τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου χαμηλά καθώς θα επιστρέφουμε σταδιακά προς κάποια μορφή κανονικότητας; Μπορούμε να αγγίξουμε τον στόχο των μηδενικών εκπομπών άνθρακα μέχρι το 2050; Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της επόμενης περιόδου και των επόμενων δεκαετιών, που θα κρίνει την αξιοπιστία της Ευρώπης και το μέλλον του πλανήτη.

Η κρίση γίνεται επίσης ευκαιρία για τη μεγάλη επιστροφή της Ευρώπης. Μετά από αρχικούς δισταγμούς και αμφιθυμίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ξανά στο προσκήνιο.

H Ευρωζώνη επιστρατεύει ένα τεράστιο πρόγραμμα χρηματοδότησης για τις οικονομίες της. Αποδεικνύει εμπράκτως όχι μόνο την αλληλεγγύη της αλλά και το ισχυρό ένστικτο αυτοσυντήρησης που την διακρίνει. Για μια ακόμη φορά, όσοι στοιχημάτισαν στην αποτυχία της ΕΕ θα διαψευστούν. Αυτή η κρίση, και η στήριξη που έχει δεχθεί η Ελλάδα από την ΕΕ, ενδυναμώνει την εμπιστοσύνη μας στους ευρωπαϊκούς θεσμούς και στην κοινή ευρωπαϊκή μας διαδρομή.

Η Ευρώπη λοιπόν επιστρέφει, κερδίζει το στοίχημα της αλληλεγγύης και της συνοχής, και μαζί την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων πολιτών.

Ζούμε όμως επίσης σε μια διεθνή πραγματικότητα παγκόσμιων προκλήσεων και αποσταθεροποίησης.

Προκλήσεις που επιβάλλουν την υπεράσπιση του διεθνούς κράτους δικαίου, των πολυμερών θεσμών, οργανισμών, συμφωνιών, που εξασφαλίζουν, δεκαετίες τώρα, την παγκόσμια ειρήνη μέσα από δομές διακρατικής συνεργασίας.

Η πολυμερής συνεργασία, το διεθνές δίκαιο, οι διεθνείς συμβάσεις και οργανισμοί, αποτέλεσαν έργο σοφίας της ανθρωπότητας μετά την εμπειρία δυο καταστροφικών παγκοσμίων πολέμων.

Ένα λειτουργικό διεθνές πολυμερές σύστημα είναι αυτό που μας χωρίζει από την αποκρουστική ανάδυση των εθνικισμών και των συγκρούσεων που στοίχισαν στην ανθρωπότητα εκατόμβες θυμάτων.

Οι Δελφοί της αρχαιότητας υπήρξαν τόπος ανθρώπινης σοφίας και ειρηνικής συνεργασίας. Οι ενώσεις των πόλεων-κρατών, οι Δελφικές αμφικτυονίες αναπέμπουν ξανά ένα σύγχρονο μήνυμα ειρήνης, αμοιβαίας κατανόησης και πολυμερούς συνεργασίας.

Εύχομαι κάθε επιτυχία στο 5ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.