Άγιος Μαρτίνος (το έθιμο της γιορτής των παιδιών)

Ο Άγιος Μαρτίνος (Sankt Martin)

Στις 11 Νοεμβρίου γιορτάζεται στη Γερμανία (και σε άλλες περιοχές) ο Άγιος Μαρτίνος (Sankt Martin), επίσκοπος της φραγκικής πόλης Τουρ (Tour). Για τα παιδιά είναι μια ξεχωριστή μέρα, η λεγόμενη Martinstag, μέρα γιορτής, κατά την οποία πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι κρατώντας χάρτινα φαναράκια και τραγουδώντας παιδικά τραγούδια, και μαζεύουν δώρα και διάφορες λιχουδιές.

https://www.youtube.com/watch?v=_f6StA8aduE

Πρόκειται για ένα παλιό γερμανικό έθιμο που βασίζεται στο μύθο του Αγίου Μαρτίνου. Ο Άγιος Μαρτίνος ήταν ρωμαίος στρατιώτης στην υπηρεσία του Καίσαρα. Είχε καταταγεί πολύ μικρός, μόλις 15 χρονών. Ένα πολύ κρύο βράδυ με χιόνι καθώς καβαλούσε το άλογο του, βλέπει μπροστά του έναν σωρό και προσπάθησε να καταλάβει τι είναι. Ξάφνου βλέπει έναν ζητιάνο, εξαθλιωμένο που κινδύνευε να πεθάνει από το κρύο. Επειδή δεν είχε τίποτα να προσφέρει στον ζητιάνο για να τον βοηθήσει, έβγαλε την κόκκινη κάπα του, πήρε το σπαθί του και την έκοψε στα δυο. Πρόσφερε το ένα κομμάτι στον ζητιάνο για να σκεπαστεί και να ζεσταθεί λίγο. (Έτσι παριστάνεται και στην αγιογραφία: σαν Ρωμαίος ιππέας που σκίζει με το σπαθί το χιτώνα του στα δυο και χαρίζει τον μισό σε έναν ζητιάνο.) Το ίδιο βράδυ είδε  στο όνειρο του να εμφανίζεται ο Χριστός με τη μορφή του ζητιάνου. Μετά από αυτό, έφυγε από τον στρατό και βαφτίστηκε Χριστιανός. Έγινε Επίσκοπος της Tour και για 30 χρόνια έκανε  αγαθοεργίες και βοήθησε θεραπευτικά πολλούς αρρώστους. Πέθανε στις 11 Νοεμβρίου του 397 σε ηλικία 81 ετών. Μετά τον θάνατο του αγιάστηκε και τιμάτε κάθε χρόνο αυτή την ημέρα.

Martinszug (Η παρέλαση του Αγίου Μαρτίνου)

Κάθε χρόνο στις 11 Νοεμβρίου, όταν νυχτώσει, στη Γερμανία –κυρίως στις περιοχές γύρω από τον Ρήνο– παιδιά όλων των ηλικιών διασχίζουν τις συνοικίες ακολουθώντας τον Σανκτ Μάρτιν, έναν καβαλάρη ντυμένο με τη ρωμαϊκή στολή του λεγεωνάριου, σε μια πομπή (Laternenumzug) με χρωματιστά φαναράκια (Laterne) και τραγουδάνε παραδοσιακά τραγούδια αφιερωμένα στον Άγιο Μαρτίνο (Martinslieder) όπως: «Περπατώ στουςδρόμους με το φαναράκι μου και τραγουδώ για τον Σανκτ Μάρτιν – εκεί ψηλά στον ουρανό φωτίζουν τα άστρα και εδώ στη  γη εμείς…» (Ich gehe mit meiner Laterne). Τα φαναράκια είναι φτιαγμένα από τα ίδια τα παιδιά μερικές εβδομάδες πριν την γιορτή. Η πομπή του Σανκτ Μάρτιν προετοιμάζεται στα σχολεία τουλάχιστον επί ένα μήνα. Τα παιδιά φτιάχνουν μαζί με τους δασκάλους τους φαναράκια από διαφανές χρωματιστό χαρτί για να τους φωτίζουν το δρόμο στην παρέλαση. Η πομπή τελειώνει συνήθως σε μια πλατειά οπού ανάβουν μια μεγάλη φωτιά (Martinsfeuer) και τα παιδιά χορεύουν γύρω από την φωτιά τραγουδώντας τα παραδοσιακά τραγούδια. Σε πολλά μέρη, τα παιδιά λαμβάνουν Weckmänner (στον ενικό: Weckmann), ένα γλυκό ψωμάκι που μοιάζει με τσουρέκι, ή Martinsbrezel, κουλουράκια, να μοιραστούν με τους άλλους. Μετά την πομπή (Martinszug), τα παιδιά πηγαίνουν σε ομάδες 4-5 παιδιών από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας ένα από τα παραδοσιακά τραγούδια στους νοικοκύρηδες και μαζεύουν γλυκά. Από το ακροατήριο λαμβάνουν καραμέλες, φρούτα ή μπισκότα ως ανταμοιβή για το τραγούδι τους.

Εκτός όμως από την παρέλαση με τα φαναράκια και τις φωτιές, τρώνε  «γλυκά του Αγίου Μαρτίνου» και τη «χήνα του Αγίου Μαρτίνου», ένα νοστιμότατο φαγητό: χήνα ψημένη  με μήλα, σταφίδες και κάστανα που συνοδεύεται από κόκκινο λάχανο βρασμένο με γαρίφαλα. Η παράδοση λέει ότι ο Σανκτ Μάρτιν όταν ήταν στρατιώτης κρύφτηκε σε ένα στάβλο με χήνες για να μην τον βρουν οι εχθροί, αλλά οι χήνες έκαναν τόσο θόρυβο που τον πρόδωσαν. Λένε πως γι` αυτό τον λόγο στις 11 Νοέμβριου ένα από τα πολλά φαγητά που μαγειρεύονται είναι και η χήνα, για να τιμωρηθεί ο προδότης.

Με τη γιορτή του Αγίου Μαρτίνου (Martinstag) στις 11.11. και ώρα 11:11 αρχίζει επίσημα και η περίοδος του καρναβαλιού.

Πηγές:

http://www.dw-world.de

http://de.wikipedia.org