Ευρώ: Νέα χαρτονομίσματα με θέμα τη Φύση και τον Πολιτισμό

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ετοιμάζεται για μια μεγάλη αλλαγή, σχεδιάζοντας τη νέα σειρά χαρτονομισμάτων του ευρώ. Σε αντίθεση με τα σημερινά χαρτονομίσματα που απεικονίζουν φανταστικές γέφυρες και πύλες, τα νέα σχέδια θα έχουν ως θέμα τη Φύση και τον Πολιτισμό, αναδεικνύοντας την κοινή κληρονομιά και τις αξίες της Ευρώπης.

Γιατί χρειάζονται νέα χαρτονομίσματα;

Η απόφαση για τη δημιουργία νέων χαρτονομισμάτων βασίζεται σε διάφορους λόγους. Καταρχάς, η ΕΚΤ θέλει να ενσωματώσει νέα, προηγμένα χαρακτηριστικά ασφαλείας για την καταπολέμηση της παραχάραξης. Η τεχνολογία εξελίσσεται συνεχώς, και τα χαρτονομίσματα πρέπει να συμβαδίζουν με αυτήν για να παραμένουν ασφαλή.

Επιπλέον, η ΕΚΤ επιδιώκει να κάνει τα χαρτονομίσματα πιο ελκυστικά και σχετικά με τους Ευρωπαίους πολίτες. Τα σημερινά σχέδια, παρόλο που είναι λειτουργικά, δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο συναισθηματικό ή πολιτιστικό βάρος. Η νέα σειρά αποσκοπεί να αλλάξει αυτό, προβάλλοντας θέματα που αφορούν όλους τους Ευρωπαίους.

Τα προτεινόμενα θέματα και η διαδικασία

Μετά από μια εκτεταμένη έρευνα και διαβούλευση με τους πολίτες της Ευρωζώνης, η ΕΚΤ κατέληξε στα δύο επικρατέστερα θέματα για τα νέα χαρτονομίσματα:

"Ευρωπαϊκός Πολιτισμός": Το θέμα αυτό εξερευνά την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της ηπείρου. Θα μπορούσαν να απεικονιστούν καλλιτεχνικά κινήματα, εφευρέσεις, ή ακόμα και πρόσωπα που σημάδεψαν την ιστορία. Το σχέδιο θα μπορούσε να αναδείξει την ποικιλομορφία των πολιτισμών, αλλά και τα στοιχεία που τους συνδέουν.

"Ποτάμια και Πουλιά": Το θέμα αυτό εστιάζει στην ομορφιά και τη σημασία της φύσης στην Ευρώπη. Στόχος είναι να αναδειχθούν τα τοπία, η βιοποικιλότητα και η περιβαλλοντική συνείδηση.

Αν και έχουν ακουστεί ονόματα όπως η Μαρία Κάλλας ή ο Μότσαρτ, είναι σημαντικό να διευκρινιστεί πως δεν έχουν επιλεγεί τα τελικά σχέδια. Η ΕΚΤ έχει παρουσιάσει προτεινόμενα μοτίβα για κάθε αξία χαρτονομίσματος, χρησιμοποιώντας εμβληματικές προσωπικότητες όπως η Μαρία Κάλλας και ο Λούντβιχ βαν Μπετόβεν ως παραδείγματα για να καθοδηγήσει τους σχεδιαστές. Η διαδικασία σχεδιασμού βρίσκεται σε εξέλιξη μέσω διαγωνισμού και η τελική επιλογή αναμένεται να γίνει μέχρι τα τέλη του 2026.

Πότε θα κυκλοφορήσουν και τι θα γίνει με τα παλιά χαρτονομίσματα;

• Η κυκλοφορία των νέων χαρτονομισμάτων δεν αναμένεται πριν από το 2027 ή 2028, καθώς η διαδικασία παραγωγής είναι εξαιρετικά πολύπλοκη.
• Για τους πολίτες, η αλλαγή θα είναι σταδιακή:
• Τα νέα χαρτονομίσματα θα κυκλοφορούν παράλληλα με τα παλιά.
• Τα παλιά χαρτονομίσματα θα παραμείνουν νόμιμο χρήμα και θα αποσύρονται σταδιακά από την κυκλοφορία.
• Οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης θα συνεχίσουν να ανταλλάσσουν τα παλιά χαρτονομίσματα με νέα για απεριόριστο χρονικό διάστημα.

Κατάργηση των 500 ευρώ και η τύχη των κερμάτων

Προς ενίσχυση της προσπάθειας για καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και της νομιμοποίησης εσόδων, η ΕΚΤ έχει ήδη σταματήσει την έκδοση του χαρτονομίσματος των 500 ευρώ. 

Τα υφιστάμενα χαρτονομίσματα παραμένουν νόμιμο χρήμα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν κανονικά ή να ανταλλαχθούν στις κεντρικές τράπεζες.

Κέρματα

Αντίθετα με τα χαρτονομίσματα, δεν υπάρχουν επίσημα σχέδια για την αλλαγή των κερμάτων του ευρώ. Η παραγωγή τους ελέγχεται από τις εθνικές κυβερνήσεις και η ανθεκτικότητά τους τα καθιστά λιγότερο πιθανό να χρειαστούν ανανέωση στο άμεσο μέλλον.

Η μετάβαση αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική εξέλιξη για το ευρώ, το οποίο, εκτός από ένα απλό μέσο συναλλαγής, φιλοδοξεί να γίνει ένα σύμβολο της ενότητας και της κοινής ταυτότητας των Ευρωπαίων.