Η οικονομία της Βάδης Βυρτεμβέργης - διμερείς εμπορικές ανταλλαγές με Ελλάδα

Η οικονομία της Βάδης Βυρτεμβέργης και οι διμερείς εμπορικές ανταλλαγές με Ελλάδα.

Tην παρακάτω ενημέρωση - παρουσιάση δημοσίευσε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) του Γενικού Προξενείου Μονάχου με ευθύνη αρμοδιότητας τα ομόσπονδα κρατίδια της Βαυαρίας και Βάδης Βυρτεμβέργης και αφορά στην

"οικονομία του κρατιδίου  και οι διμερείς εμπορικές ανταλλαγές με Ελλάδα"

Η Βάδη Βυρτεμβέργη έχει έκταση 35.751 τ.χιλ. και πληθυσμό 11,087 εκατ. κατοίκους (13,3% του συνολικού πληθυσμού της Γερμανίας). Είναι το μόνο κρατίδιο που δημιουργήθηκε κατόπιν δημοψηφίσματος και προήλθε από τη συγχώνευση τριών μεταπολεμικών ζωνών ελέγχου (μιας αμερικανικής και δύο γαλλικών) και συγκεκριμένα των περιοχών Nord-Württemberg-Baden, Süd-Baden, Süd-Württemberg-Hohenzollern, τα σύνορα των οποίων ακολουθεί και η σημερινή οργάνωση σε διοικητικές περιφέρειες του κρατιδίου.

Ι. Μακροοικονομικές εξελίξεις

Η οικονομία του κρατιδίου, η οποία απασχολεί 6,395 εκατ. εργαζόμενους (14,1% του ενεργού πληθυσμού της Γερμανίας), διαθέτει 468.000 επιχειρήσεις και χαρακτηρίζεται από έναν εξαιρετικά αναπτυγμένο και ιδιαίτερα εξωστρεφή βιομηχανικό τομέα. Το 60,3% του εργατικού δυναμικού απασχολείται στον τριτογενή τομέα, το 31,8% στη μεταποίηση, το 5,3% στον κατασκευαστικό κλάδο, ενώ πρωτογενής τομέας απασχολεί μόλις το 0,6% του ενεργού πληθυσμού. Η ανεργία είναι εξαιρετικά περιορισμένη αφού αφορά μόλις το 2,4% του ενεργού πληθυσμού.

Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ έφτασε το 2019 το 2,1%, ενώ ο πληθωρισμός κινείται σε χαμηλά επίπεδα και εκτιμάται σε 1,4% το περασμένο έτος. Το δημόσιο χρέος της γενικής κυβέρνησης της Βάδης Βυρτεμβέργης έφτασε το 2019 τα 45 δις ήτοι το 8,5% του ΑΕΠ του κρατιδίου. Ο προϋπολογισμός του κρατιδίου κατέγραψε το 2019 δημοσιονομικό πλεόνασμα ύψους 3,6 δις ευρώ.

Ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ σε Βάδη Βυρτεμβέργη και Γερμανία

Ποσοστιαία μεταβολή σε σταθερές τιμές

ΙΙ. Διάρθρωση της οικονομίας

Το ΑΕΠ της Βάδης Βυρτεμβέργης ανήλθε το 2019 σε 525 δις ευρώ, καταλαμβάνοντας την 3^η θέση μετά από τη Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία με 711 δις ευρώ και τη Βαυαρία με 633 δις ευρώ, ενώ το ΑΕΠ κατά κεφαλή, σε τρέχουσες τιμές, αυξήθηκε από 36.534 χιλ. ευρώ το 2010 σε 47.290 το 2019.

Στη Βάδη Βυρτεμβέργη φιλοξενούνται τόσο πολυεθνικές κολοσσοί, όπως η Daimler, Bosch, Porsche, Mahle, Stihl, Kärcher, Heidelberger Druckmaschinen AG, Voith, Würth, Dürr AG, Carl Zeiss Ag, Südzucker, Roche, Michelin, Alstom όσο και πάρα πολλές ΜΜΕ, εκ των οποίων αρκετές πρωτοπόρες σε παγκόσμιο επίπεδο στον κλάδο δραστηριότητάς τους. 83 από τις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Γερμανίας, έχουν την έδρα τους στη Βάδη Βυρτεμβέργη.

Βασική ιδιομορφία, που χαρακτηρίζει την οικονομία του κρατιδίου είναι ότι οι μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι ενσωματώνουν ερευνητικές δραστηριότητες καθώς και δραστηριότητες παροχής υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ο υψηλός βαθμός ενδοκλαδικής διασύνδεσης και αλληλεξάρτησης μεταξύ εγχώριων βιομηχανικών μονάδων και εταιρειών παροχής υπηρεσιών προσφέρει σημαντικά συγκριτικά πλεονεκτήματα στο διεθνή ανταγωνισμό.

Η Βάδη Βυρτεμβέργη, διαθέτει επιχειρήσεις έντασης γνώσης στον τομέα της παροχής υπηρεσιών, οι οποίες είναι κυρίως προσανατολισμένες στην παροχή υπηρεσιών προς επιχειρήσεις, διατηρούν στενούς δεσμούς με τον μεταποιητικό τομέα της οικονομίας και συνεισφέρουν πολλαπλασιαστικά στην ανάπτυξη της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας .Υπολογίζεται ότι οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών προς επιχειρήσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται μεγάλες επιχειρήσεις όπως SAP, ABB, Südleasing, Südfactoring, Agilent Technologies, αντιπροσωπεύουν το ήμισυ περίπου του τριτογενούς τομέα.

Το κρατίδιο της Βάδης Βυρτεμβέργης διακρίνεται για την ιδιαίτερα υψηλή συμβολή της βιομηχανίας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ του, αποτελεί δε την πιο ανεπτυγμένη βιομηχανικά περιοχή στη Γερμανία και από τις σημαντικότερες στην ΕΕ. Πάνω από 1,5 εκατ. εργαζόμενοι απασχολούνται σε 8.550 βιομηχανικές επιχειρήσεις, ενώ η μεταποίηση συνεισφέρει το 31,8% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας στην οικονομία της (μέσος όρος λοιπών κρατιδίων: 21,6%).

Η βιομηχανία της Βάδης Βυρτεμβέργης είναι αρκετά διαφοροποιημένη και καλύπτει σχεδόν όλο το φάσμα των κλάδων παραγωγής. Το κέντρο βάρους της βιομηχανίας αποτελεί ο τομέας παραγωγής κεφαλαιουχικών αγαθών. Οι σημαντικότεροι τομείς της βιομηχανίας, οι οποίοι καλύπτουν σχεδόν το 60% του συνολικού κύκλου εργασιών του βιομηχανικού κλάδου, είναι η αυτοκινητοβιομηχανία (25%), οι επιχειρήσεις μηχανολογικού εξοπλισμού (20%) και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού (7%), καθώς και η βιομηχανία επεξεργασίας μετάλλου (7%).

Υπογραμμίζεται ότι οι ανωτέρω κλάδοι έχουν έντονο εξαγωγικό προσανατολισμό, αφού το 63% των προϊόντων μηχανολογικού εξοπλισμού, το 56% προϊόντων ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, καθώς και το 71% της αυτοκινητοβιομηχανίας κατευθύνονται σε αγορές του εξωτερικού. Συνολικά το ποσοστό των εξαγωγών επί του ΑΕΠ της ανέρχεται σε 39,1% (μέσος όρος των λοιπών κρατιδίων: 29,4%). Τέλος, σημαντική θέση στη δομή της οικονομίας της κατέχουν επίσης ο φαρμακευτικός κλάδος, η χημική βιομηχανία και η βιομηχανία τροφίμων.

Σε ότι αφορά στον πρωτογενή τομέα, υπάρχουν 39.600 γεωργικές και κτηνοτροφικές επιχειρήσεις, στις οποίες απασχολούνται σήμερα 148.000 εργαζόμενοι, έναντι 352.000 το 1981. Η καλλιεργούμενη έκταση φτάνει τα 1.415.000 εκτάρια, ενώ η μέση επιφάνεια ανά αγροτική εκμετάλλευση ανέρχεται σε 35,8 εκτάρια. Η γεωργική παραγωγή αντιστοιχεί στο 58,9% της παραγωγής του πρωτογενούς τομέα, ενώ η κτηνοτροφία και η παραγωγή ζωικών προϊόντων καλύπτει το 41,1%. Τα σημαντικότερα παραγόμενα προϊόντα είναι ζωοτροφές (35%), αροτραίες καλλιέργειες (10,6%), φρούτα (8,5%), λαχανικά (7,5%) και κρασί (7,2%), ενώ στον κτηνοτροφικό τομέα γαλακτοκομικά προϊόντα (18,8%) και χοιρινό κρέας (8,6%).

ΙΙΙ. Εξωτερικό Εμπόριο

Οι εξαγωγές καλύπτουν το 55,2% της βιομηχανικής παραγωγής, το υψηλότερο δηλαδή ποσοστό μεταξύ των γερμανικών κρατιδίων, και ανέρχονται σε 204,2 δις, έναντι κύκλου εργασιών 165,6 δις ευρώ στην εγχώρια αγορά. Το 47% των εξαγωγών κατευθύνεται προς τις χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, οι ΗΠΑ αποτελούν τον πρώτο εμπορικό εταίρο του κρατιδίου, με μερίδιο 12% των εξαγωγών του, (λόγω κυρίως των εξαγωγών κεφαλαιουχικών αγαθών και μηχανολογικού εξοπλισμού), ακολουθούμενες από Κίνα, Γαλλία, Ελβετία, Ολλανδία, Ιταλία και Μ. Βρετανία.

Όσον αφορά στις εισαγωγές, το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από κράτη-μέλη της ΕΕ (104,4 δις σε σύνολο 187,7). Κυριότερες χώρες προμηθευτές είναι η Ελβετία, Κίνα, Ιταλία, ΗΠΑ, Ολλανδία και Γαλλία.

Το μεγαλύτερο μέρος των εξαγωγών οφείλεται στους μεγάλους βιομηχανικούς ομίλους που έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεθνείς αγορές. Παράλληλα, ένα πυκνό δίκτυο μικρομεσαίων, για τα γερμανικά δεδομένα, επιχειρήσεων, έχουν επίσης σαφή εξαγωγικό προσανατολισμό, ενώ πολλές εξ αυτών συνδέονται στενά με τους βιομηχανικούς πρωταθλητές μέσω υπεργολαβιών, παραγγελιών και αναθέσεων σημαντικών κρίκων της παραγωγικής αλυσίδας, που διαχέουν τις επιταγές της καινοτομίας και διεθνούς ανταγωνιστικότητας σε όλον τον παραγωγικό ιστό της οικονομίας.

ΙV. Διάρθρωση και περιφερειακή κατανομή της βιομηχανικής δραστηριότητας

Οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και ορισμένοι από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους, παρά την περίοπτη θέση που κατέχουν συχνά στις διεθνείς αγορές, και έναν κύκλο εργασιών μεταξύ 200 εκατ. και 2 δις ευρώ, παραμένουν οικογενειακές επιχειρήσεις.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν εταιρείες με διεθνή ακτινοβολία όπως οι Eberspächer GmbH (ανταλλακτικά αυτοκινήτων), Hollister´s MotorCycles (εξατομικευμένες μοτοσυκλέτες κατά παραγγελία), Stihl (εταιρεία κατασκευής αλυσοπρίονων, ειδών δασοκομίας και περιποίησης κήπου), Trumpf GmbH & Co. KG (κατασκευή μηχανημάτων κοπής με τεχνολογία laser), Hinterkopf GmbH (συσκευασία από αλουμίνιο ή πλαστικό), Ravensburger (κατασκευαστής παιδικών παιχνιδιών), Märklin GmbH (ηλεκτρικά τραινάκια-μινιατούρες), η Leki Lenhart GmbH (μπαστούνια και εξοπλισμός για σκι), Lunor AG (γυαλιά πολυτελείας) και η Ritter-Sport GmbH (είδη σοκολατοποιίας).

Κλειδί της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των ανωτέρω επιχειρήσεων είναι η ικανότητα ταχείας αντίδρασης στις μεταβαλλόμενες τάσεις και απαιτήσεις της αγοράς, η ευελιξία στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων λόγω του οικογενειακού εν πολλοίς χαρακτήρα τους, η εγγύτητα με όλους τους φορείς της αγοράς, καθώς και η συνέργεια με ένα πυκνό δίκτυο υπεργολάβων και εταιρειών παροχής υπηρεσιών.

Βασικό πλεονέκτημα της βιομηχανικής διάρθρωσης της Βάδης Βυρτεμβέργης είναι η σχετική ομοιογένεια στην περιφερειακή κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας. Η βιομηχανική δραστηριότητα επικεντρώνεται στις τρεις περιοχές που εμφανίζουν τα ισχυρότερα συγκριτικά πλεονεκτήματα, ήτοι Στουτγάρδη, Μπέμπλινγκεν και Χαϊδελβέργη.

Η πρωτεύουσα του κρατιδίου Στουτγάρδη φιλοξενεί την έδρα 22 από τις μεγαλύτερες γερμανικές επιχειρήσεις και ένα από τα έξι περιφερειακά Χρηματιστήρια. Η Στουτγάρδη είναι η πιο ανεπτυγμένη βιομηχανικά μητρόπολη της Ευρώπης, αφού η συμβολή της βιομηχανίας στην εγχώρια προστιθέμενη αξία φτάνει στο ύψος ρεκόρ του 40%, ενώ παράλληλα αποτελεί ισχυρότατο πόλο καινοτομίας, εφόσον αφιερώνει σε έρευνα και ανάπτυξη 5,7% της εγχώριας προστιθέμενης αξίας. Στο επίκεντρο της τοπικής βιομηχανικής παραγωγής βρίσκονται η αυτοκινητοβιομηχανία και οι επιχειρήσεις παραγωγής κεφαλαιουχικών αγαθών και ιδιαίτερα μηχανολογικού εξοπλισμού.

Από την πλευρά του, το Böblingen και η γειτονική του πόλη Sindelfingen ειδικεύονται στην ανάπτυξη επιχειρήσεων πληροφορικής, λογισμικού και επικοινωνιών. Επιχειρήσεις όπως Hewlett Packard, Agilent Technologies, Philips Semiconductors, IBM, Smart GmbH (θυγατρική της Daimler Chrysler) έχουν εγκαταστήσει στην εν λόγω περιοχή ερευνητικά κέντρα διεθνούς εμβέλειας, τα οποία αναπτύσσουν συνέργειες με πλήθος τοπικών επιχειρήσεων.

Η κυβέρνηση της Βάδης Βυρτεμβέργης, σε συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και το τοπικό Επιμελητήριο ίδρυσαν από το 1995 ένα κέντρο λογισμικού, με την υποστήριξη επιχειρήσεων όπως Daimler Chrysler, HP και IBM, που ανέπτυξε την ψηφιακή πλατφόρμα συνεργασίας www.softwarezentrum.de, στην οποία συμμετέχουν 90 τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Πρόσφατα, το κέντρο λογισμικού σε συνεργασία με τη μεγάλη εταιρεία λογισμικού GFT προωθεί μέσω της ανωτέρω πλατφόρμας, πρωτοβουλίες για συνεργασίες στον τομέα του ίντερνετ των πραγμάτων (ΙοΤ).

Η πόλη της Χαϊδελβέργης κατέχει ηγετική θέση στον τομέα των βιοτεχνολογιών, των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και των τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής. Βρίσκεται στο κέντρο του λεγόμενου τριγώνου βιοτεχνολογίας BioRegion Rhein Neckar Dreieck (Mannheim, Ludwigshafen, Heidelberg) και αποτελεί την έδρα cluster μοριακής βιολογίας και φημισμένων ιδρυμάτων όπως το κέντρο ερευνών ZMBH του πανεπιστημίου Ruprecht-Karls, του ινστιτούτου ιατρικών ερευνών Max-Planck και του γερμανικού κέντρου ερευνών για τον καρκίνο DKFΖ.

Τα διεθνούς φήμης ερευνητικά αυτά ιδρύματα, που ειδικεύονται σε τομείς βιογενετικής και βιοπληροφορικής, συνεργάζονται στενά με γίγαντες της χημικής και φαρμακευτικής βιομηχανίας, όπως Roche Diagnostics, Merck, Abbott, Baxter, Aventis, αλλά και με καινοτόμες επιχειρήσεις της περιοχής όπως Lion Bioscencies, Leica Microsystems GmbH. Το Life Science Park του πανεπιστημίου της Χαιδελβέργης είναι το μεγαλύτερο στον τομέα του στη Γερμανία και φιλοξενεί 45 επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 1000 ερευνητές.

Η μητροπολιτική περιοχή του Ulm χαρακτηρίζεται επίσης από τη συνέργεια της επιστημονικής έρευνας με την ανάπτυξη εφαρμοσμένων τεχνολογιών σε τομείς Βιοιατρικής (Institut für Lasertechnologien in der Medizin und Meßtechnik ILM, Institut für Diabetestechnologie), ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (Zentrum für Sonnenenergie und Wasserstoffforschung), μικροηλεκτρονικής και νέων υλικών. Η στρατηγική αυτή μετάβασης μιας παραδοσιακά βιομηχανικής περιοχής σε ένα οικονομικό πόλο έντασης γνώσης με διεθνή αναγνώριση, οδήγησε στο χαρακτηρισμό του Ulm ως <<πόλης των επιστημών>> (Wissenschaftsstadt).

Τέλος, δύο άλλοι οικονομικοί πόλοι, η Freiburg im Breisgau και η Καρλσρούη διακρίνονται ιδιαίτερα στον τριτογενή τομέα. Στην Καρλσρούη δημιουργήθηκε, από τη δεκαετία του 1980, στο παλιό εργοστάσιο ραπτομηχανών της Singer, η Technologiefabrik Karlsruhe, η πρώτη θερμοκοιτίδα startups επιχειρήσεων στη Γερμανία. Σήμερα περισσότερες από 240 νεοφυείς επιχειρήσεις λειτουργούν στο πλαίσιο αυτής, σε συνεργασία με ερευνητικά ιδρύματα και τρία μεγάλα Ινστιτούτα του δικτύου Fraunhofer (χημείας, πληροφορικής και καινοτόμων συστημάτων).

Στο Freiburg έχει αναπτυχθεί ο σημαντικότερος πόλος στη Γερμανία στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, με επιχειρήσεις όπως η Solarfabrik AG, Solarstrom AG και αποτελεί την έδρα της International Solar Energy Society (ISES). Στον άξονα Freiburg – Karlsruhe δημιουργήθηκε μια διασυνοριακή ζώνη οικονομικής συνεργασίας, η αποκαλούμενη κοιλάδα βιολογικών επιστημών του Άνω Ρήνου, που αποτελεί πόλο βιοτεχνολογίας πανευρωπαϊκής εμβέλειας.

Ιδιαίτερο δυναμισμό παρουσιάζει επίσης στο βιομηχανικό τομέα η περιοχή Bodensee-Oberschwaben, στα σύνορα με Ελβετία και Αυστρία, ιδιαίτερα στον αεροναυπηγικό τομέα και το μηχανολογικό εξοπλισμό, που φιλοξενεί επιχειρήσεις όπως ZF Friedrichshafen, MTU, EADS Astrium & EADS Dornier, VA Tech Escher Wiss GmbH, Hawera Probst GmbH, Ravensburger AG.

Συνοψίζοντας, οι εξαιρετικές επιδόσεις της Βάδης Βυρτεμβέργης ανάγονται στη μακρά βιομηχανική παράδοση του κρατιδίου, στην εξωστρέφεια της οικονομίας του και ιδιαίτερα του βιομηχανικού τομέα που διαπρέπει στις διεθνείς αγορές, στη συνέργεια μεγάλων ομίλων και ενός πυκνού δικτύου μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην επιτυχημένη διοικητική μεταρρύθμιση που ευνοεί έναν αποκεντρωμένο και αντιγραφειοκρατικό τρόπο λειτουργίας.

V. Έρευνα και ανάπτυξη

Καθοριστικότερος όμως παράγοντας της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Βάδης Βυρτεμβέργης είναι το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό δαπανών για την έρευνα και την ανάπτυξη νέων προϊόντων και καινοτόμων τεχνολογικών διαδικασιών, το οποίο ανέρχεται στο 5,1% του ΑΕΠ του κρατιδίου (το μεγαλύτερο ποσοστό μεταξύ των 97 πρώτων σε δαπάνες Ε&Α Περιφερειών της ΕΕ).

Βασικό χαρακτηριστικό της επιχειρηματικότητας στη Βάδη Βυρτεμβέργη συνεπώς είναι η στενή σύνδεση της με διεθνώς αναγνωρισμένους ερευνητικούς φορείς. Το θεσμικό πλέγμα της επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας περιλαμβάνει φορείς όπως:

7 ανεξάρτητα ερευνητικά κέντρα που λειτουργούν στο πλαίσιο πανεπιστημιακών ιδρυμάτων (Forschungszentrum Informatik – Karlsruhe, Naturwissenschaftliches und Medizinisches Institut – Tübingen, Forschungsinstitut für Wissensverarbeitung – Ulm, Institut für Lasertechnologien in der Medizin und Meßtechnik – Ulm, Institut für Mikroelektronik – Stuttgart, Zentrum Fertigungstechnik – Stuttgart, Zentrum für Sonnenenergie- und Wasserstoff-Forschung – Stuttgart)

• 8 κλαδικά και επαγγελματικά ερευνητικά κέντρα που αποβλέπουν κυρίως στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

• 14 ινστιτούτα Fraunhofer (από τα 58 που λειτουργούν στη Γερμανία), τα οποία χρηματοδοτούνται κατά 90% από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και κατά 10% από την κυβέρνηση του κάθε κρατιδίου.

• 2 ερευνητικά κέντρα του δικτύου Helmholtz που ειδικεύονται στη θεμελιώδη έρευνα και τη μεταφορά τεχνολογίας (Deutsches Zentrum für Luft- und Raumfahrt – Stuttgart, Forschungszentrum in der Helmholtz-Gemeinschaft – Karlsruhe – περιβάλλον, ενέργεια, τεχνολογία μικροσυστημάτων)

• Ίδρυμα Steinbeis, το οποίο διαθέτει 300 κέντρα μεταφοράς τεχνογνωσίας και διάχυσης καινοτομιών για την υποστήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Στα κέντρα αυτά απασχολούνται 2.500 εργαζόμενοι και 3.500 συνεργαζόμενοι ερευνητές και επιστήμονες όλων των κλάδων, ενώ στο σχετικό σύνδεσμο συμμετέχουν 1075 επιχειρήσεις.

• 9 διεθνούς φήμης πανεπιστήμια με μακρά παράδοση θεωρητικής και εφαρμοσμένης έρευνας, η κρατική χρηματοδότηση των οποίων τελεί σε συνάρτηση με το ύψος των κεφαλαίων που αντλούν από ερευνητικές δραστηριότητες και συμβάσεις με ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Υπολογίζεται ότι το ¼ των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που κατατίθενται στη Γερμανία προέρχεται από επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα της Βάδης Βυρτεμβέργης. Δεν είναι συνεπώς τυχαίο, ότι η Βάδη Βυρτεμβέργη χαρακτηρίζεται στη Γερμανία ως <<χώρα των εφευρετών και στοχαστών>> (das Land der Tüftler und Denker). Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι η υψηλή διεθνής ανταγωνιστικότητα του βιομηχανικού κλάδου μέσω της διαρκούς καινοτομίας, της υψηλής τεχνολογίας και τεχνογνωσίας και της διεθνούς εξειδίκευσης.

VI. Διμερείς εμπορικές ανταλλαγές με Ελλάδα

Η Βάδη-Βυρτεμβέργη κατέλαβε το 2019 την πρώτη θέση μεταξύ των γερμανικών κρατιδίων ως προς τις εξαγωγές προς όλες τις χώρες με 205,2 δις ήτοι 15,5% του συνόλου των γερμανικών εξαγωγών. Αντίστοιχα, κατέχει την τρίτη θέση ως προς τις εισαγωγές με 183,7 δις, ποσό που αντιστοιχεί στο 16,5% του συνόλου των γερμανικών εισαγωγών.

Το 2019 οι εξαγωγές μας προς Βάδη-Βυρτεμβέργη ανήλθαν σε 347,2 εκατ. ευρώ έναντι 349,7 εκατ. ευρώ το 2018, καταγράφοντας ελαφρά μείωση κατά 0,8%. Η Βάδη-Βυρτεμβέργη κατέχει μερίδιο 16,6% επί του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών προς τη Γερμανία (2.087,4 εκατ. ευρώ), καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση μετά από τη Βαυαρία και τη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία. Οι εξαγωγές μας προς τη Βάδη-Βυρτεμβέργη αντιστοιχούν στο 0,2% των συνολικών εισαγωγών του κρατιδίου, με τη χώρα μας να περιορίζεται στην 51^η θέση μεταξύ των προμηθευτών του εν λόγω κρατιδίου.

Αντίστοιχα, οι ελληνικές εισαγωγές από τη Βάδη-Βυρτεμβέργη ανήλθαν το 2019 σε 689,1 εκατ. ευρώ, έναντι 691,3 εκατ. το 2018, σημειώνοντας μείωση κατά 0,3%. Το 11,3% των συνολικών μας εισαγωγών από τη Γερμανία προήλθε από τη Βάδη-Βερτεμβέργη, η οποία και καταλαμβάνει την πρώτη θέση, με δεύτερη τη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία και τρίτη τη Βαυαρία. Οι εισαγωγές της Ελλάδας από Βάδη-Βυρτεμβέργη αντιστοιχούν στο 0,3% των συνολικών εξαγωγών του κρατιδίου, ενώ η χώρα μας κατέλαβε το 2019 την 39η θέση μεταξύ των πελατών του κρατιδίου.

Τα βασικότερα προϊόντα που εισήγαγε η Βάδη-Βυρτεμβέργη από Ελλάδα κατά το 2019 αφορούν τρόφιμα (113 εκατ. ευρώ, ήτοι 32,5% των συνολικών μας εξαγωγών), χημικά προϊόντα (28,8 εκατ., 8,3 % των εξαγωγών μας), ηλεκτρολογικός εξοπλισμός (7,3% των εξαγωγών μας, 26,8 εκατ. 7,7 των εξαγωγών μας), μέταλλα 26,2 εκατ. (μείωση κατά 11,7%), ποτά (22,9 εκατ., 6,6% του συνόλου των εξαγωγών μας), φαρμακευτικά προϊόντα (22,7 εκατ., 6,6% των εξαγωγών μας), ενδύματα (16,2 εκατ., 4,7% των εξαγωγών μας), κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα 12,6 εκατ. ευρώ και αγροτικά - κτηνοτροφικά προιόντα 12,2 εκατ.(έναντι 15,5 το 2018, ήτοι μείωση κατά 21,1%).

Σε επίπεδο τετραψήφιων δασμολογικών κωδικών, τα κυριότερα εξαγόμενα προϊόντα μας αφορούν γαλακτοκομικά προϊόντα, επεξεργασμένα φρούτα και λαχανικά, φαρμακευτικά προϊόντα, οινοπνευματώδη, γλυκίσματα, παρασκευασμένα τρόφιμα, ηλεκτρικά καλώδια, οικοδομικά χρώματα, προϊόντα αλουμινίου, ρούχα και εσώρουχα και ηλεκτρολογικός εξοπλισμός. Η διάρθρωση των εξαγωγών μας δεν έχει μεταβληθεί σε σημαντικό βαθμό κατά την τελευταία τριετία.

Η Βάδη-Βυρτεμβέργη εξήγαγε το 2019 προς την Ελλάδα κυρίως φαρμακευτικά προϊόντα (214,7 εκατ. ευρώ, ήτοι 31,2% των συνολικών μας εισαγωγών από το κρατίδιο, καταγράφεται μείωση κατά 12% σε σχέση με το 2018), μηχανολογικό εξοπλισμό (92,4 εκατ. , ήτοι 13,4% των εισαγωγών μας από το κρατίδιο, μείωση κατά 8,4%), χημικά προϊόντα (57,1 εκατ.), ιδιωτικά οχήματα και εξαρτήματα αυτών (48,3 εκατ., έναντι 38,3 το 2018, καταγράφεται δηλαδή αύξηση κατά 26%), τρόφιμα και είδη διατροφής (44,8 εκατ.), , ηλεκτρολογικό εξοπλισμό (35,2 εκατ.), ηλεκτρονικός εξοπλισμός και μηχανήματα επεξεργασίας δεδομένων (26,5 εκατ. αύξηση κατά 24,7%) , προϊόντα χάρτου (24,5 εκατ.), προϊόντα μετάλλου (23,4 εκατ.).

Σημαντική παράμετρος των οικονομικών μας ανταλλαγών με τη Βάδη-Βυρτεμβέργη αποτελούν και οι επενδύσεις γερμανικών εταιρειών που εδρεύουν στο εν λόγω κρατίδιο, οι οποίες καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος επί του συνόλου των γερμανικών επενδύσεων στη χώρα μας. Πέντε από τα 30 γερμανικά blue chips εδρεύουν στη Βάδη-Βυρτεμβέργη, ενώ η συμβολή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ ανέρχεται σε 23,7 % . Στη Βάδη-Βυρτεμβέργη εδρεύουν, μεταξύ άλλων, η Daimler Mercedes, Bosch, Porsche, Carl Zeiss, Mahles, Lidl, Hugo Boss, Heidelberger Druckmaschinen.

Εκτός όμως από τις εταιρείες παγκόσμιας εμβέλειας, υπάρχουν και πολυάριθμες εύρωστες μικρομεσαίου, για τα γερμανικά δεδομένα, μεγέθους επιχειρήσεις, οι λεγόμενες Mittelstand, οι οποίες διαθέτουν υψηλή τεχνολογία, εξειδίκευση και διεθνή εμπειρία, που έχουν επενδύσει στη χώρα μας, ή έχουν συνάψει επιχειρηματικές συμφωνίες με σημαντικές ελληνικές επιχειρήσεις στις οποίες παρέχουν σύγχρονη τεχνολογία και κεφαλαιουχικό εξοπλισμό. Ορισμένες μάλιστα εξ αυτών περιλαμβάνονται στους λεγόμενους <<κρυφούς πρωταθλητές>>, στις επιχειρήσεις δηλαδή που απασχολούν 500-10.000 άτομα, απευθύνονται κυρίως στη διεθνή αγορά και βρίσκονται στην παγκόσμια πρωτοπορεία στον τομέα ειδίκευσής τους.

Η Ελλάδα θα πρέπει να επιδιώξει συστηματικά, κατά την άποψή μας, την ανάπτυξη μηχανισμού υπεργολαβιών σε συνεργασία με τη γερμανική πλευρά, σε κλάδους που εμφανίζουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και επαρκή συμπληρωματικότητα, όπως ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, φαρμακοβιομηχανίας, ηλεκτρικών μηχανών και προϊόντων ηλεκτροτεχνίας, καλλυντικών και χημικής βιομηχανίας.