Εδώ και αιώνες οι επιστήμονες και οι ιστορικοί συμφωνούσαν ότι στις πρώιμες ανθρώπινες κοινωνίες υπήρχε μια σαφής κατανομή εργασιών, με τους άνδρες να κυνηγούν τα μεγάλα ζώα και τις γυναίκες να είναι τροφοσυλλέκτες.
Όμως η ανακάλυψη γυναικών κυνηγών θαμμένων δίπλα σε άνδρες κυνηγούς στη Νότια Αμερική πριν 9.000 χρόνια έρχεται να ανατρέψει την καθιερωμένη εικόνα, δείχνοντας ότι οι γυναίκες κυνηγοί δεν ήταν καθόλου «ασυνήθιστες».
Το 2018 ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά μια ταφική τοποθεσία ενός κυνηγού (όπως μαρτυρούσαν τα όπλα και εργαλεία δίπλα στο σκελετό), σε υψόμετρο σχεδόν 4.000 μέτρων στις Άνδεις του σημερινού νότιου Περού, η οποία αποδείχθηκε -μέσω οδοντικής ανάλυσης- ότι ήταν γυναίκα ηλικίας 17 έως 19 ετών.
Με αυτό ως έναυσμα, οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή ανθρωπολογίας και αρχαιολογίας Ράντι Χάας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Ντέηβις, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», μελέτησαν 429 σκελετούς που βρέθηκαν σε 107 τοποθεσίες της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, ηλικίας 8.000 έως 14.000 ετών.
Από αυτούς, οι 27 θεωρήθηκαν κυνηγοί μεγάλων ζώων (με βάση τα υπόλοιπα ευρήματα στον τόπο ταφής) και εξ αυτών οι 15 ήσαν άνδρες και οι 11 γυναίκες.
Το εύρημα αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι «η συμμετοχή των γυναικών στο πρώιμο κυνήγι των μεγάλων ζώων πιθανότατα δεν ήταν αμελητέα».
Τι αλλάζει στην κατανόηση μας για τους ρόλους των δύο φύλων
«Μία αρχαιολογική ανακάλυψη και η κατοπινή ανάλυση των πρώιμων ταφικών πρακτικών ανατρέπει την εδώ και καιρό επικρατούσα υπόθεση περί άνδρα-κυνηγού. Είναι πλέον σαφές ότι η κατανομή εργασιών ανάμεσα στα δύο φύλα ήταν θεμελιωδώς διαφορετική, πιθανότατα πιο ισότιμη, στο μακρινό παρελθόν των κυνηγών-τροφοσυλλεκτών», ανέφερε ο Χάας.
Γυναίκες κυνηγοί
Η κατανομή εργασιών ανάμεσα στα δύο φύλα ήταν θεμελιωδώς διαφορετική σε σχέση με ότι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. © Shutterstock
Το κυνήγι θα απαιτούσε όσο το δυνατόν περισσότερους ενήλικες με σωματικό εκτόπισμα που θα συνέβαλαν στην αύξηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας – ανεξάρτητα από το βιολογικό τους φύλο. Όταν ένα παιδί απογαλακτιζόταν, η μητέρα θα ήταν σε θέση να βοηθήσει στην αναζήτηση τροφής.
Η μελέτη εκτιμά ότι το 30% έως 50% των κυνηγών εκείνων των αρχαϊκών πληθυσμών ήταν γυναίκες, κάτι που δεν συμβαίνει ούτε στις σύγχρονες κοινωνίες κυνηγών-τροφοσυλλεκτών (π.χ. της Αφρικής ή του Αμαζονίου), ούτε στις αγροτικές και καπιταλιστικές κοινωνίες, όπου το κυνήγι είναι σχεδόν αποκλειστικά ανδρική δραστηριότητα, με ποσοστά γυναικείας συμμετοχής αρκετά κάτω το 30%, σύμφωνα με τον Χάας.
Για δεκαετίες, ορισμένοι αρχαιολόγοι ισχυρίζονταν ότι η απλή θεώρηση των «ανδρών-κυνηγών» και των «γυναικών-συλλεκτών» είναι στην πραγματικότητα μια υπεραπλούστευση.
«Με λίγες εξαιρέσεις, οι ερευνητές που μελετούν το κυνήγι και τις συναθροίσεις των ομάδων – ανεξάρτητα από την ήπειρο στην οποία επικεντρώνονται– υποθέτουν ότι ο σεξουαλικός καταμερισμός της εργασίας ήταν καθολικός και άκαμπτος», αναφέρει η Πάμελα Γκέλερ, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι.
«Και επειδή φαντάζει λογικό, δυσκολεύονται να εξηγήσουν γιατί γυναίκες φέρουν επίσης σημάδια από κυνήγι ή εργαλεία κυνηγιού», προσθέτει.
«Υπάρχει μια σεξιστική ιδεολογία στη Δυτική κουλτούρα που έχει επιβραδύνει την ικανότητα μας να αναγνωρίσουμε τις γυναίκες ως κυνηγούς στο παρελθόν. Ακόμη και μερικές από τις πιο προχωρημένες φεμινίστριες επιστήμονες αποδέχτηκαν ως αληθινή την υπόθεση περί άνδρα-κυνηγού», πρόσθεσε.
Άλλοι όμως επιστήμονες εμφανίζονται πιο επιφυλακτικοί.
Ο ανθρωπολόγος Ρόμπερτ Κέλι του Πανεπιστημίου του Γουαϊόμινγκ, ειδικός σε θέματα κυνηγών-τροφοσυλλεκτών, δήλωσε ότι μπορεί μεν ο ένας γυναικείος σκελετός να ανήκε πράγματι σε κυνηγό, όμως η -υποτιθέμενη- ύπαρξη πολλών γυναικών κυνηγών σε άλλα μέρη δεν είναι το ίδιο βέβαιη.
Όπως είπε, σε καμία άλλη ταφική τοποθεσία δεν είναι σίγουρο ότι βρέθηκαν γυναίκες κυνηγοί, όπως ισχυρίζεται ο Χάας και οι συνεργάτες του. Ο Κέλι θεωρεί πιθανότερο ότι το ποσοστό των αρχαίων γυναικών κυνηγών δεν ξεπερνούσε το 10%.
Ωστόσο, για την Γκέλερ, το ντιμπέιτ επάνω στο συγκεκριμένο ζήτημα έχει σημαντικές επιπτώσεις και στις σημερινές κοινωνίες. «Υπάρχει τόσο μεγάλη ανισότητα μεταξύ των φύλων αυτή τη στιγμή, που αν υποθέσουμε ότι υπάρχει κάτι βιολογικό που προδιαθέτει την πορεία μας, τότε θα μπορούσαμε ακόμη και να δικαιολογήσουμε αυτήν την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων», τονίζει.
«Για εμένα, αυτό είναι επικίνδυνο και εντελώς αβάσιμο», καταλήγει.
Travelestate με πληροφορίες από National Geographic, ΑΠΕ-ΜΠΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.