«IT-Έκρηξη στα Ιωάννινα από γερμανικές εταιρείες πληροφορικής»

SPIEGEL: «IT-Έκρηξη στα Ιωάννινα: Γιατί γερμανικές εταιρείες πληροφορικής μετακομίζουν στον φτωχό Βορρά της Ελλάδας»

«Μέχρι τώρα η Ήπειρος ήταν γνωστή κυρίως για την παρθένα φύση και για τα τυροκομικά προϊόντα της. Τώρα η ελληνική κυβέρνηση σχεδιάζει να δημιουργηθεί εκεί μια μικρή Silicon Valley. Γερμανικές εταιρείες πληροφορικής, όπως η Teamviewer μετακομίζουν εκεί – και επαινούν τις υπάρχουσες δυνατότητες»

Στην ανταπόκριση του Γιώργου Χρηστίδη αναφέρονται τα εξής:

Όταν ο Θανάσης Μουτσιούλης έφυγε μετανάστης το 2015 από την ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Ιωάννινα, νόμιζε ότι δεν θα επιστρέψει ποτέ. Ήταν τότε στο αποκορύφωμα της ελληνικής οικονομικής κρίσης. Οι δουλειές σπάνιζαν, ιδιαίτερα για τους προγραμματιστές σαν κι αυτόν. Με βαριά καρδιά μετακόμισε στη Μεγάλη Βρετανία, όπως και εκατοντάδες χιλιάδες προσοντούχοι έλληνες πτυχιούχοι, που κατέφυγαν στο εξωτερικό: μια διαρροή εγκεφάλων, ένα τρομερό κύμα φυγής ταλέντων και ειδικών από τη λεηλατημένη χώρα.

Περίπου έξι χρόνια αργότερα, ένα πρωινό στα μέσα Ιουνίου, ο Μουτσιούλης κάθεται πίσω από μια μεγάλη οθόνη στο γραφείο μιας μεγάλης εταιρείας πληροφορικής στα Ιωάννινα. Η δουλειά του δεν είναι πια στο βρετανικό Surrey, αλλά στην πρωτεύουσα της βορειοδυτικής περιφέρειας της Ελλάδας, της Ηπείρου. Εκείνης της περιοχής, από την οποία είχε φύγει πριν από μερικά χρόνια. Από το 2019 ο Μουτσιούλης έχει μια καλοπληρωμένη δουλειά στον γερμανικό όμιλο προγραμμάτων Software, Teamviewer, και εργάζεται στο κέντρο καινοτομίας και ανάπτυξης, που δημιούργησε η επιχείρηση από το Göppingen της Βάδης-Βυρτεμβέργης στην Ελλάδα.

«Όταν άκουσα για πρώτη φορά ότι η Teamviewer θα ανοίξει ένα κέντρο ανάπτυξης προγραμμάτων στην ιδιαίτερη πατρίδα μου, νόμιζα ότι επρόκειτο για αστείο». Αλλά μετά – λέει – είδε την προκήρυξη, υπέβαλε αίτηση και τον πήραν. «Η μητέρα μου ήταν ίσως και περισσότερο από μένα ενθουσιασμένη, όταν έμαθε ότι επιστρέφω σπίτι μου».

Ο Μουτσιούλης εργάζεται σε προγράμματα για τηλεδιασκέψεις και ψηφιακά meeting και έχει εξειδικευτεί  σε εφαρμογές κινητών. Η Teamviewer απασχολεί στα Ιωάννινα 21 άτομα αυτή τη στιγμή, που κατάγονται από την Ήπειρο – σχεδόν τους μισούς όλου του προσωπικού στο παράρτημα της επιχείρησης στη βορειοδυτική Ελλάδα. Τα επόμενα χρόνια η επιχείρηση σχεδιάζει – σύμφωνα με δικές της πληροφορίες -  να απασχολήσει 150 με 200 προγραμματιστές στα Ιωάννινα.

Η Teamviewer δεν είναι η μοναδική περίπτωση. Οι δύο μεγάλες γερμανικές εταιρείες πληροφορικής P&I AG και Prodyna επενδύουν επίσης στην Ήπειρο και σύμφωνα με πληροφορίες εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Ελληνικής Κυβέρνησης θέλουν και άλλες εταιρείες να ακολουθήσουν.

Το γεγονός ότι ειδικά η Ήπειρος ελκύει ομίλους πληροφορικής φαίνεται εκ πρώτης όψεως να εκπλήσσει. Η περιοχή της βορειοδυτικής Ελλάδας είναι μία από τις δύο φτωχότερες της χώρας, με ποσοστό ανεργίας σχεδόν 17% και ΑΕΠ της τάξης μόνο 11.879 Ευρώ ανά κάτοικο. Η Ήπειρος είναι γνωστή στην Ελλάδα κυρίως για τα γραφικά χωριά της, για τα απόκρημνα βουνά, την παρθένα φύση και τα τυροκομικά προϊόντα της. Επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας δεν περιλαμβάνονταν μέχρι τώρα ανάμεσα στα χαρακτηριστικά της περιοχής που έχουν οι ταξιδιωτικοί οδηγοί.

Τι οδηγεί λοιπόν όλες τις επιχειρήσεις στην Ήπειρο; Ένας σημαντικός λόγος για το βήμα προς το εξωτερικό είναι – σύμφωνα με τα λεγόμενα επικεφαλής των εταιρειών, με τους οποίους μίλησε το SPIEGEL – η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού στη Γερμανία. Σύμφωνα με έρευνα της Bitkom, υπήρχαν το 2020 στη Γερμανία περίπου 86.000 θέσεις εργασίας για ειδικούς της πληροφορικής διαθέσιμες.

Και η Teamviewer έμεινε στάσιμη στο παρελθόν για έναν χρόνο περίπου, επειδή δεν μπόρεσαν να προσληφθούν αρκετοί ειδικοί – λένε κύκλοι της εταιρείας. Το ερώτημα ήταν πού έπρεπε να πάνε. Οι επιχειρήσεις πληροφορικής αποφασίζουν σε τέτοιες περιπτώσεις να εξαπλωθούν στην Ινδία, στην Ανατολική Ευρώπη ή στην Ισπανία. Και η Teamviewer εξέτασε αυτές τις επιλογές, αλλά αποφάσισε τελικά υπέρ της Ελλάδας, και μάλιστα για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων την τεράστια διακύμανση των εργαζομένων στα άλλα μέρη.

Στην πραγματικότητα, η Ήπειρος συνδυάζει ορισμένα πλεονεκτήματα ως τόπος επένδυσης για επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας όπως η Teamviewer. Εδώ μπορούν να στρατολογηθούν καλά εκπαιδευμένα τα λέντα, π.χ. σε Παν/μια όπως στα Ιωάννινα. Το Τμήμα Πληροφορικής εκεί ήταν μάλιστα πρόθυμο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των επιχειρήσεων και να περιλάβει στο πρόγραμμα διδασκαλίας τη γλώσσα προγραμματισμού που χρειάζονται – αντίθετα με μια μακρά παράδοση ελληνικών Παν/μίων, που αμύνονται απέναντι σε παρόμοια εστίαση στην οικονομική χρησιμότητα των σπουδών τους.

Και άλλες επιτόπιες Αρχές είναι πρόθυμες να ανοίξουν τις πύλες τους στην υψηλή τεχνολογία. Για παράδειγμα, της ορθόδοξης Εκκλησίας στην περιφέρεια της Ηπείρου προϊσταται ένας επιχειρηματικά σκεπτόμενος, πραγματιστής μητροπολίτης, ο οποίος επιπλέον μιλάει Γερμανικά. Σε αυτά προστίθενται φυσικά τα πλεονεκτήματα του τόπου, ότι δηλαδή η Ήπειρος σημαίνει σχετικά χαμηλότερο κόστος για τους εργοδότες και το ότι η Ελλάδα αποτελεί μέλος της ΕΕ, γεγονός που αποτελεί σαφές πλεονέκτημα έναντι εναλλακτικών όπως η Ινδία.

«Χρειαζόμαστε αναλυτές προγραμμάτων με πολύ καλή εκπαίδευση, οι οποίοι να συγχρόνως να αγαπούν τη δουλειά τους, είναι εργατικοί και καλά δικτυωμένοι», λέει ο Oliver Steil, Δ.Σ. της Teamviewer. Όλα αυτά τα βρήκαμε στην Ήπειρο.

«Οι έλληνες απόφοιτοι έχουν εξαιρετική μόρφωση, ισχυρά κίνητρα, είναι ευέλικτοι και μιλούν πολύ καλά Αγγλικά. Αυτή η φιλοδοξία και ορμή, αυτή η ενέργεια δεν είναι αυτονόητες και δεν βρίσκονται αλλού απαραίτητα στον ίδιο βαθμό», λέει ο Steil.

Εξάλλου, η Ήπειρος έχει έναν Περιφερειάρχη, που φαίνεται αποφασισμένος να φέρει την αλλαγή στην περιοχή του. Ο Αλέξανδρος Καχριμάνης δήλωσε στο SPIEGEL ότι εξασφάλισε ήδη ένα οικόπεδο 15.000 τ.μ., στο οποίο θέλει να χτίσει ένα Tech-Hub, που θα έχει προδιαγραφές της τελευταίας λέξης της τεχνολογίας και η χρηματοδότηση θα προέλθει από τα 30 δις. Ευρώ και πλέον, τα οποία θα λάβει η Ελλάδα από την ΕΕ ως μέρος του πακέτου βοήθειας για τον κορωνοϊό.

Μετά την ολοκλήρωσή του το 2022 το Hub θα είναι σε θέση να στεγάσει τεχνολογικές επιχειρήσεις από όλον τον κόσμο και να απασχολήσει 1600 άτομα σε καλοπληρωμένες δουλειές», δήλωσε ο Καχριμάνης στο SPIEGEL, καταλήγοντας: «Είμαστε ήδη σε επαφή με εταιρείες τεχνολογίας από ολόκληρο τον κόσμο».

Λόγω των εξελίξεων στην περιοχή, ο ελληνικός Τύπος κάνει λόγο ήδη για την ‘Ήπειρο ως την επόμενη Silicon Valley της Ευρώπης. Όπως δηλώνει ο έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν πρόκειται για μια αδικαιολόγητη υπερβολή ή για λόγια κενά περιεχομένου. «Νομίζω ότι όλο και περισσότερες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα προσφέρει πλούσιες ευκαιρίες για επενδύσεις», δήλωσε ο Μητσοτάκης σε συνομιλία του με το SPIEGEL, κατά την επίσκεψή του στα γραφεία της Teamviewer. Και πρόσθεσε: Τώρα η Ελλάδα είναι μία ασφαλής χώρα. «Οι εταιρείες δεν φοβούνται να επενδύσουν πλέον στην Ελλάδα, κι αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό».

Πριν από τις εκλογές, που τον έφεραν πριν από δύο χρόνια στην εξουσία, ο Μητσοτάκης σε άλλη συνέντευξή του στο SPIEGEL είχε δηλώσει ότι το κρίσιμο τεστ για την επιτυχία του ως πρωθυπουργός θα ήταν η αντιστροφή της τάσης φυγής εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού από τη χώρα.

Θεωρεί την επιστροφή ειδικών σαν τον Μουτσιούλη σαφές σημάδι για το ότι η δουλειά που κάνουν οι Υπηρεσίες του ανταμείβεται: «Μίλησα εδώ με εργαζόμενους, που ζουν στην περιοχή ή επέστρεψαν στην Ελλάδα μετά από καριέρες στο εξωτερικό», λέει ο Π/Θ Μητσοτάκης. 500.000 άνθρωποι είχαν φύγει από την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης και πολλοί ήθελαν να επιστρέψουν. «Υπάρχουν αρκετά ταλέντα στη χώρα για να δημιουργηθούν καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας».

Για να προσελκύσει ξένες επιχειρήσεις, η Ελλάδα παρέχει πλήθος κινήτρων, από χαμηλή φορολογία έως και απλοποιημένες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Πολλοί παγκόσμιοι μεγάλοι όμιλοι, μεταξύ των οποίων και η φαρμακοβιομηχανία της Pfizer, που άνοιξε κέντρο στη Θεσσαλονίκη, προσελκύστηκαν.

Για την Ελλάδα είναι σημαντικό να διαφοροποιήσει την οικονομία της. Η χώρα επαφίεται προς το παρόν πολύ στον τουρισμό – έναν ασταθή τομέα, που στις καλές εποχές μπορεί να φέρει ανάπτυξη με γεωμετρική πρόοδο στη χώρα, αλλά σε άσχημες περιόδους να την κατακρημνίσει σε μια από τις μεγαλύτερες υφέσεις στην Ευρώπη. Αυτό δείχνει το παράδειγμα της πανδημίας του κορωνοϊού, που αποτέλεσε καταστροφή για την τουριστική βιομηχανία της Ελλάδας.

Για τον Μητσοτάκη το μήνυμα είναι σαφές: «Η Ελλάδα δεν έχει μόνο ωραίες παραλίες, πολιτισμό και παραδοσιακούς τομείς που θα ελκύουν πάντοτε επενδύσεις όπως τον τουρισμό, αλλά και ένα εξαιρετικά υψηλό ανθρώπινο κεφάλαιο», δήλωσε στο SPIEGEL. «Ειδικά στους κλάδους ΜΠΦΕΤ, Μαθηματικά, Πληροφορική, Φυσικές Επιστήμες και Τεχνολογία έχουμε εργατικούς, δημιουργικούς, πολύ καλά εκπαιδευμένους πτυχιούχους», δηλώνει ο Μητσοτάκης. Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που οι επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας σκέπτονται σοβαρά να επενδύσουν στη χώρα.

Επικεφαλής επιχειρήσεων του κλάδου λένε ότι η Ήπειρος έχει ακόμα δουλειά μπροστά της για να δικαιολογήσει πραγματικά τον χαρακτηρισμό „Silicon Valley“. Κι αυτοί όμως αναγνωρίζουν ότι είναι ανάγκη να θέτει κανείς υψηλούς στόχους και να έχει το θάρρος να υλοποιεί τα σχέδια στη συνέχεια. Όλα αυτά τα συστατικά υπάρχουν στην Ήπειρο – λένε.