Απολογισμός 2015 για τον Ελληνισμό της Γερμανίας

της συντακτικής επιτροπής του ΔΟΡΥΦΟΡΟΥ

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, θα προσπαθήσουμε να κάνουμε έναν απολογισμό για τον Ελληνισμό της Γερμανίας, κυρίως σε ότι αφορά τους οργανωμένους φορείς.

     
Σχέση Γερμανίας – Ελλάδας. 

Επανήλθαν φέτος επιθετικά και λαϊκίστικα δημοσιεύματα, καθώς και οι δηλώσεις που βιώσαμε  τα πρώτα δυο χρόνια όταν εκδηλώθηκε η δημοσιονομική κρίση. Η Ελλάδα ήταν το κύριο θέμα στην ειδησεογραφία επί 6 μήνες για να έρθει στη συνέχεια, η συμφωνία κυβέρνησης με ΕΕ αλλά και το «προσφυγικό», για να σταματήσει να είναι η χώρα μας πρώτο θέμα της επικαιρότητας.

Η «αντιπαράθεση» δημιούργησε νέους «υποστηρικτές» αλλά και «αντιπάλους», χωρίς όμως να επηρεάζει τους Γερμανούς επισκέπτες από το να επισκεφτούν την χώρα μας παρά τα επιπρόσθετα προβλήματα που προέκυψαν, όπως το κλείσιμο των τραπεζών. Έτσι, σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας στο διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου είχαμε αύξηση της τάξεως του 3,3% των Γερμανών τουριστών που επισκέφτηκαν με αεροπλάνο την Ελλάδα.  Μάλιστα, σε σύνολο ταξιδιωτών (με όλα τα ΜΜΜ) η Τράπεζα της Ελλάδας καταγράφει αύξηση 14,3% (πρώτο οκτάμηνο 2014 με 2015).

   

Η νέα μετανάστευση 

των Ελλήνων, λόγω της κρίσης, συνεχίστηκε αν και τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι υπάρχει μείωση της έλευσης νέο μεταναστών  (στις 31.12.2014 στη Γερμανία ζούσαν 328.564 Έλληνες, αύξηση 3,9% σε σχέση με το 2013, ενώ το 2013 η αύξηση σε σχέση με το 2012 ήταν 6,1%).

Δημοσιεύματα στο γερμανικό αλλά και ελληνικό τύπο παρουσίασαν και φέτος αρκετές περιπτώσεις νεο-μεταναστών που έπεσαν θύμα εκμετάλλευσης από εργοδότες Γερμανούς, αλλά κυρίως, από Έλληνες. Μια δυσμενής εξέλιξη που είναι και αποτέλεσμα της αδυναμίας των οργανωμένων φορέων να καταρτίσουν ένα σχέδιο στήριξης των συμπατριωτών μας για την ένταξή τους στην γερμανική αγορά και την κοινωνία. Βέβαια, υπήρξαν Κοινότητες και φορείς που προχώρησαν και φέτος σε κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά λόγω της απουσίας υποδομών παρέμειναν μεμονωμένες και δεν κατάφεραν να προχωρήσουν σε ευρύτερο σχεδιασμό.  Παράλληλα, πρέπει να επισημανθούν οι πολλές προσπάθειές βοήθειας που προφέρονται μέσω των κοινωνικών δικτύων (facebook), οι οποίες όμως, πολλές φορές, μπορεί να λειτουργήσουν αντίστροφα, τόσο για τους ενδιαφερόμενους, όσο και για τους διαχειριστές.

     

Το εκπαιδευτικό 

Χωρίς κάποια ιδιαίτερη εξέλιξη παρέμεινε το εκπαιδευτικό. Οι εγγραφές στα αμιγή Λύκεια της Γερμανίας παίρνουν παράταση, για άλλη μια φορά, χωρίς να γνωρίζει κανείς το αύριο. Σχεδιασμός- όπως προβλεπόταν- για την ένταξη της ελληνικής γλώσσας όσων έχουν επιλέξει το γερμανικό εκπαιδευτικό σύστημα δεν υπάρχει.

 
«Παράλληλες» οργανώσεις 

όπως το DHWV στην Κολωνία και το Ίδρυμα Παλλάδιο στο Μόναχο ανέπτυξαν διάφορες ενδιαφέρουσες δραστηριότητες, ενώ σίγουρα ιδιαίτερη μνεία οφείλουμε στον νεοϊδρυθέντα ελληνοκυπριακό σύλλογο γιατρών στην Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία, ο οποίος έχει μια διαφορετικού τύπου και πολλά υποσχόμενη είδους δραστηριότητα που θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές της Γερμανίας.

Οργανωμένοι φορείς

Έχουμε εισέλθει,  μάλλον ανεπιστρεπτί, στην περίοδο όπου η ομογένεια λειτουργεί πλέον με πολλές και διαφορετικές δράσεις, άλλες παραδοσιακού τύπου (χορευτικά συγκροτήματα, χοροεσπερίδες), άλλες επιχειρώντας νέες μορφές εκδηλώσεων. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα παραδοσιακά σχήματα οργάνωσης (Κοινότητες) δεν δείχνουν ότι μπορούν να ανακάμψουν. Επιπλέον, εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη συντονισμού. Με την απουσία του ΣΑΕ και με την ΟΕΚ να έχει μείνει χωρίς εκλογές 6 χρόνια (3 θητείες), ενισχύεται η απουσία στρατηγικού σχεδιασμού.  

Οι εθνικοτοπικοί σύλλογοι διατηρούν τα επίπεδα συσπείρωσης, κυρίως η Ομοσπονδία Συλλόγων Ποντίων. Πολλαπλές δραστηριότητες καταγράφει και η Ομοσπονδία Θεσσαλών, όπως σε αποκεντρωμένο επίπεδο, όμως, οι Ομοσπονδίες Ηπειρωτών και Θρακών. Το μεγάλο κενό είναι η έντονη απουσία δράσεων με αποδέκτη τις τοπικές κοινωνίες, δηλαδή τις κοινωνίες που ζει ο Ελληνισμός. Έτσι, οι νέες γενιές που συμμετέχουν στο κοινωνικό γίγνεσθαι όπου ζουν και σπουδάζουν ή εργάζονται, παραμένουν σε απόσταση από τους φορείς, οι οποίοι είναι αποκλειστικά "εθνικοί" και δεν μπορούν να καλύψουν σε καμία περίπτωση την πολυ-συνθετότητα του κοινωνικού περίγυρού που περιβάλει πλέον την πλειοψηφία των νέων ελληνικής καταγωγής.

Φυσικά, η παραπάνω διαπίστωση δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διάφορες αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες που λαμβάνουν χώρα σε διάφορες πόλεις όπως π.χ. στην Στουτγάρδη, στο Ντίσελντορφ, στη Φραγκφούρτη και στο Βερολίνο.

Ελληνική Πολιτεία - Απόδημοι

Η χρονιά που πέρασε δεν μπορεί σίγουρα, λόγω των εκτάκτων πολιτικών και οικονομικών καταστάσεων, να σταθεί κριτήριο για τους σχεδιασμούς της Πολιτείας στο θέμα του Απόδημου. Τα πρώτα βήματα της νέας ηγεσίας της ΓΓΑΕ αλλά και του αρμόδιου Υφυπουργού μπορεί να παρουσιάζουν ενδιαφέρον, αλλά δεν διαφαίνεται μέχρι στιημής ότι θα ξεπεράσουν ιδεοληψίες και θα τολμήσουν μέσα από έναν ουσιαστικό διάλογο να κάνουν τομές και να αναλάβουν πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν, ουσιαστικά και στρατηγικά, τον Ελληνισμό της Διασποράς. Αν το μέλλον του Ελληνισμού επικεντρωθεί και κριθεί μέσα  από μια "αλλαγή φορεσιάς " του ΣΑΕ, τότε αυτό σίγουρα δεν αποτελεί  στρατηγικό σχεδιασμό για το αύριο των εκατοντάδων Ελλήνων που ζουν στο εξωτερικό. 

     

Συμπέρασμα:
Ο Ελληνισμός της Γερμανίας παραμένει και φέτος χωρίς "δικό του" σχεδιασμό όσον αφορά την παρουσία του ως σύνολο στη χώρα που ζει. Η συντριπτική του πλειοψηφία των δράσεων και πρωτοβουλιών του παραμένουν σε "εθνικοτοπικό" επίπεδο. Απουσιάζει ένα κέντρο" στρατηγικής που άλλοτε ήταν η ΟΕΚ, το ΣΑΕ και φυσικά η Πολιτεία (ΓΓΑΕ). Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι με το οργανωτικό σχήμα και τη φιλοσοφία της ίδρυσής τους θα μπορούσαν σήμερα η ΟΕΚ ή το ΣΑΕ να ανταποκριθούν στα καλέσματα των νέων συνθηκών και προκλήσεων.

Από την άλλη, μπορεί το διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα να έχουν ενισχύσει σημαντικά της επικοινωνία και την ανταλλαγή απόψεων  στο χώρο των Απόδημων, όμως δεν φαίνεται, ακόμη, να προχωρούν σε ένα βήμα παραπέρα.

Δυστυχώς, είναι γεγονός και κάθε χρόνο επιβεβαιώνεται, ότι ο οργανωμένος Ελληνισμός, δηλαδή η πλειοψηφία των φορέων του στηρίχτηκαν επί δεκαετίες, κυρίως, στο ελληνικό κράτος και στην οικονομική βοήθεια από αυτό, σήμερα αδυνατεί να σχεδιάσει δράσεις και να δημιουργήσει υποδομές από μόνος του. 

Τον ξεχωριστό απολογισμό για το Μόναχο μπορείτε να το διαβάστε στη σελίδα του Μονάχου www.doryforos.org