Oxford Internet Institute: Τα bots πολιτικής προπαγάνδας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απειλούν την δημοκρατία

Του Τριαντάφυλλου Πετρινού*

Η χρήση αλγορίθμων και «bots» για τη διάδοση της πολιτικής προπαγάνδας είναι «ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία κατά της δημοκρατίας», προειδοποιούν κορυφαίοι ακαδημαϊκοί μέσω μιας έρευνας τους. Μια ομάδα καθηγητών στο Oxford Internet Institute ανέλυσε

δεκάδες εκατομμύρια θέσεις σε επτά πλατφόρμες κοινωνικών μέσων σε εννέα χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Γερμανίας, κατά τις εκλογές και κατά την διάρκεια πολιτικών κρίσεων. Η έρευνα εξέταζε την computational propaganda, η οποία ορίζεται ως ο τρόπος  με τον οποίο χρησιμοποιούνται αλγόριθμοι, αυτοματισμοί και ανθρώπινες παρεμβάσεις για τη σκόπιμη διανομή της παραπληροφόρησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η εργασία τους καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το πρόβλημα είναι πραγματικό και διαδεδομένο, με ευθύνη τόσο των κυβερνήσεων όσο και των ακτιβιστών.

Ωστόσο, οι συντάκτες της έκθεσης προσθέτουν ότι, αν και οι εταιρείες κοινωνικών μέσων ενημέρωσης ενδέχεται να μην παράγουν το περιεχόμενο, πρέπει να λάβουν μέτρα εναντίον του. «Η υπολογιστική προπαγάνδα είναι πλέον ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία κατά της δημοκρατίας», γράφουν οι συντάκτες Samuel Woolley και Phil Howard. «Οι εταιρείες των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης ενδέχεται να μην δημιουργούν αυτό το δυσάρεστο περιεχόμενο, αλλά αποτελούν την πλατφόρμα γι ‘αυτό. Πρέπει να επανασχεδιάσουν σημαντικά τον εαυτό τους, εάν η δημοκρατία πρόκειται να επιβιώσει από τα κοινωνικά μέσα».

Οι αναλύσεις δείχνουν ότι ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείται αυτή η προπαγάνδα διαφέρει ανάλογα με το σύστημα διακυβέρνησης. Στις απολυταρχικές χώρες, οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων είναι ένα πρωταρχικό μέσο κοινωνικού ελέγχου, ενώ στις δημοκρατίες οι πλατφόρμες θα χρησιμοποιηθούν από διάφορους φορείς για να προσπαθήσουν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη.

«Τα καθεστώτα χρησιμοποιούν πολιτικά «bots», που έχουν σχεδιαστεί για να φαίνονται και να ενεργούν σαν πραγματικοί πολίτες, σε μια προσπάθεια να σιωπήσουν οι αντίπαλοι και να προωθηθούν τα επίσημα μηνύματα του κράτους», ανέφερε η έκθεση. Εν τω μεταξύ, «οι πολιτικές εκστρατείες και οι υποστηρικτές τους, αναπτύσσουν πολιτικά «bots» – και την υπολογιστική προπαγάνδα ευρύτερα – κατά τη διάρκεια των εκλογών σε προσπάθειες να εξουδετερώσουν την ψηφοφορία ή να κακοποιήσουν τους κριτικούς» και να διεξάγουν συντονισμένες εκστρατείες παραπληροφόρησης και να παλέψουν  με τους αντιπάλους.

Οι τεχνικές φαίνεται να λειτουργούν – η ανάλυση των δικτύων των αμερικανικών κοινωνικών πλατφορμών έδειξε ότι τα «bots» «έφτασαν θέσεις μετρήσιμης επιρροής κατά τις εκλογές του 2016 στις ΗΠΑ». Με τη διείσδυση των πυρήνων και των «ανώτερων βαθμίδων επιρροής», η υπολογιστική προπαγάνδα – και τα «bots» – είχαν «σημαντική επίδραση στην ψηφιακή επικοινωνία» κατά τη διάρκεια των εκλογών.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, πολλές πλατφόρμες κοινωνικών μέσων είναι «πλήρως ελεγχόμενες ή κυριαρχούνται από κυβερνήσεις και εκστρατείες παραπληροφόρησης» – η έκθεση της Ρωσίας διαπίστωσε ότι το 45% της δραστηριότητας στο Twitter διοικείται από αυτοματοποιημένους λογαριασμούς.

Αλλά η Ουκρανία έχει «ίσως την πιο προηγμένη παγκόσμια υπόθεση υπολογιστικής προπαγάνδας», δήλωσαν οι ακαδημαϊκοί, με πολυάριθμες εκστρατείες που διεξήχθησαν στο Facebook, στο Twitter και στο ευρωπαϊκό δίκτυο VKontakte από τις αρχές της δεκαετίας του 2000.Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις αυταρχικών κυβερνήσεων που επηρεάζουν την πολιτική ατζέντα σε άλλες χώρες: οι κινεζικές εκστρατείες έχουν στοχεύσει στην Ταϊβάν, ενώ οι ρωσικές κατευθύνσεις έχουν στοχεύσει στην Πολωνία και την Ουκρανία.

Σε αντίθεση με αυτές τις χώρες, η Γερμανία υιοθετεί μια ιδιαίτερα προσεκτική προσέγγιση στην αντιμετώπιση της υπολογιστικής προπαγάνδας. «Όλα τα μεγάλα γερμανικά κόμματα έχουν τοποθετηθεί στη συζήτηση γύρω από τα «bots» και δεσμεύονται να αποφύγουν τη χρήση τους στην εκστρατεία», γράφει η Lisa-Maria Neudert, συγγραφέας της γερμανικής έκθεσης. Η χώρα έχει λάβει ρυθμιστικά μέτρα εντός των υφιστάμενων νομικών πλαισίων, ενώ έχει προταθεί ένας νέος νόμος ο οποίος θα διέθετε κοινωνικά δίκτυα υπεύθυνα για υπολογιστική προπαγάνδα στις πλατφόρμες τους. Ωστόσο, είπε ότι η συζήτηση «στερείται νοητικής σαφήνειας», με επικρατούσες παρανοήσεις και σύγχυση σχετικά με τις ορολογίες που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των συζητήσεων.

Εκτός από την ανάλυση μεμονωμένων περιπτώσεων, η έρευνα εξέτασε τις ευρύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η περαιτέρω διερεύνηση της υπολογιστικής προπαγάνδας. Αυτό περιλάμβανε «απενεργοποιητές bots» – ενεργά δίκτυα «bots» που πέφτουν κάτω από το επίσημο κατώτατο όριο για να χαρακτηριστούν ως ενεργά «bot» – και ότι οι άνθρωποι που επιδιώκουν να επηρεάσουν την ατζέντα γίνονται σοφότεροι και αλλάζουν στρατηγικές προπαγάνδας.

«Έχουμε διαπιστώσει ότι οι πολιτικοί παράγοντες προσαρμόζουν την αυτοματοποίηση τους ως απάντηση στην έρευνά μας», αναφέρει η έκθεση. «Αυτό δείχνει ότι οι αγωνιστές πίσω από ψεύτικους λογαριασμούς και οι άνθρωποι που κάνουν τον «πατριωτικό προγραμματισμό» τους, έχουν επίγνωση της αρνητικής κάλυψης που γίνεται αυτό στα μέσα ενημέρωσης».

Υπήρξε πολλή συζήτηση σχετικά με την επίδραση των ψεύτικων ειδήσεων και των πολιτικών «bots» στις πρόσφατες εκστρατείες, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, καθώς και το σχετικό θέμα της προστασίας δεδομένων.

Τον περασμένο μήνα, το Information Commissioner’s Office του Ηνωμένου Βασιλείου, ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε μια έρευνα για τον τρόπο με τον οποίο τα πολιτικά κόμματα χρησιμοποίησαν τις προσωπικές πληροφορίες των ψηφοφόρων για να πραγματοποιήσουν στοχοθετημένες εκστρατείες.

Dημοσιεύτηκε στο  https://opengov.ellak.grΠηγή με πηγή https://www.theregister.co.uk