Οι Βρετανοί ψηφίζουν κάτω από τη σκιά του Βrexit και της τρομοκρατίας.

Της Κατερίνας Βαρελά *

Η πρωθυπουργός της χώρας Τερέζα Μέι προχώρησε στις πρόωρες εκλογές προκειμένου να αυξήσει την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία και να εξασφαλίσει τη νομιμοποίηση των χειρισμών της για το Brexit.

Η προεκλογική περίοδος στιγματίστηκε από τα επαχθή τρομοκρατικά χτυπήματα και τελικά,

δεν επικεντρώθηκε στα ουσιώδη θέματα του Brexit, για τα οποία αγωνιά μεγάλο κομμάτι των Ευρωπαίων που εργάζονταν και σπουδάζουν εκεί. Αλλά δεν μπορεί να ικανοποίησε ούτε και μεγάλο κομμάτι των Βρετανών που έχει δεύτερες σκέψεις για το Brexit

Ο αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, κατάφερε να ενισχύσει τη δυναμική του κόμματός του και να ροκανίσει τη διαφορά από τους Συντηρητικούς επικεντρώνοντας την ατζέντα στην ανισότητα, τη δωρεάν εκπαίδευση και τις δημόσιες δαπάνες.

Η Μέι διαθέτει πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων με 330 έδρες από τις 650.  Θα θεωρηθεί επιτυχία  αν τις ξεπεράσει, με τα προγνωστικά να μην είναι είναι ιδιαίτερα ευνοϊκά για αυτό το σενάριο

Ποιο είναι το διακύβευμα για την επόμενη μέρα. Τι θα σημαίνει το αποτέλεσμα για τους Ευρωπαίους; Πολλά σενάρια κυκλοφορούν γύρω από τι θα συμβεί ανάλογα με την πλειοψηφία που θα αποσπάσουν οι Συντηρητικοί. 

1. Αν η  Μέι καταφέρει να αποσπάσει μια ισχυρή πλειοψηφία (100 +έδρες) θα μπορεί να εφαρμόσει τη δική της εκδοχή του Brexit, καθώς δεν θα μπορεί να αμφισβητηθεί από κανένα, εσωκομματικό αντίπαλο ή την Αντιπολίτευση. Έχει ήδη στείλει μηνύματα ότι προτεραιότητα της θα αποτελέσει ο έλεγχος της μετανάστευσης και με μια ισχυρή πλειοψηφία θα έχει τη δυνατότητα  συμβιβασμών, ώστε να κερδίσει στη διαπραγμάτευση με την ΕΕ ένα μετα-Brexit εμπορικό πακέτο και μία μεταβατική περίοδο.

2. Σε περίπτωση σχετικής πλειοψηφίας (50+ έδρες), η  Μέι θα είναι  εύκολο να αμφισβητηθεί κατά τη διάρκεια των δύο χρόνων των πολύπλοκων διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ. Σε ό,τι αφορά το Brexit, η Μει θα βρεθεί ανάμεσα στους ευρωσκεπτικιστές με τη σκληρή γραμμή εξόδου και τους Ευρωπαίους θα επιδιώξουν να επωφεληθούν από την αδυναμία της

3. Σε περίπτωση ισχνής πλειοψηφίας (λιγότερες από 10 έδρες), η  Μέι θα βρεθεί σε χειρότερη θέση από εκείνη που είχε πριν την ανακοίνωση των εκλογών, η παραμονή της στην εξουσία θα είναι αβέβαιη. Σίγουρα οι Ευρωπαίοι θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν τη δυσμενή θέση της για να πετύχουν τους δικούς τους όρους στη διαπραγμάτευση και θα έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους ότι πιθανόν αυτή να ολοκληρωθεί με άλλο συνομιλητή.

4. Αν κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα δεν αποσπάσει πλειοψηφία, πιθανόν να σχηματιστεί συμμαχία κομμάτων για να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες έδρες ώστε να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση των Συντηρητικών. Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit πιθανότατα θα αναβληθούν καθώς η χώρα θα περνά εσωτερική κρίση. Οι πιθανότητες ενός πιο ήπιου Brexit θα αυξηθούν καθώς η Μέι είναι αμφίβολο αν θα παραμείνει στην ηγεσία των Τόρις στις νέες εκλογές και ο Κόρμπιν θα προσπαθήσει  να σχηματίσει κυβέρνηση με τους φιλοευρωπαϊστές Φιλελεύθερους Δημοκράτες.

5. Τέλος, αν ανατραπούν όλα τα προγνωστικά και οι Εργατικοί αποσπάσουν πλειοψηφία, θα ήταν μια έκπληξη που θα μπορούσε να αλλάξει  τη κατεύθυνση του Brexit. O Κόρμπιν βέβαια, έχει δηλώσει ότι αποδέχεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αλλά είναι πιθανό οι διαπραγματεύσεις με την ΕΕ να αναβληθούν για να δοθεί χρόνος στους Εργατικούς να σχεδιάσουν για να παρουσιάσουν το δικό τους σχέδιο, το οποίο ενδεχομένως να θέλει να διατηρήσει τα οφέλη της ενιαίας αγοράς, να εγγυηθεί τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και δεν θα κάνει τον έλεγχο της μετανάστευσης «κόκκινη γραμμή».

Όποιο να είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, όποια πορεία κι αν αποφασίσει η Βρετανία ότι θα ακολουθήσει σε σχέση με την έξοδο της, το στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η Ευρώπη είναι η νίκη ενάντια στις δυνάμεις του λαϊκισμού και του φανατισμού, από όπου κι αν προέρχεται.  Η Γηραιά Ήπειρος έχει περάσει πολλές κρίσεις, ανταγωνισμούς, πολέμους. Μπορεί να αντεπεξέλθει και από αυτή τη δοκιμασία στηριζόμενη στις δημοκρατικές αρχές και αξίες που αποτελούν θεμέλιο του πολιτισμού της.

*είναι πολιτική επιστήμων - ιστορικός