Απολογισμός για τον Ελληνισμό της Γερμανίας για το 2017

Συνεχίζουμε και φέτος την καθιερωμένη μας ανασκόπηση για τον Ελληνισμό της Γερμανίας, κάνοντας μια προσπάθεια αποτίμησης της χρονιάς που τελειώνει και τα κεντρικά σημεία που αξίζει να κρατήσουμε στη μνήμη μας.

Στατιστικά για τους Έλληνες στη Γερμανία

Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή

Στατιστική Υπηρεσία ως τις 31.12.2016 ζούσαν στη Γερμανία 348.475 Έλληνες και συγκεκριμένα

Άνδρες 189.560 από τους οποίους οι  90.105 ήταν άγαμοι,  79.360 έγγαμοι, 4.865, χήροι έγγαμοι με Γερμανίδα 1.570 και διαζευγμένοι 9.045

Γυναίκες 189.560, από τις οποίες άγαμες 60.020, έγγαμες  76.200, σε γάμο με Γερμανό 3.175, χήρες 7.775 και διαζευγμένες 12.260

Σε σύγκριση με πέρσι έχουμε μια αύξηση της τάξεως των  8.544.

27.055 είναι οι νέες εγγραφές Ελλήνων πολιτών στη Γερμανία, από τους οποίους 20.600 για πρώτη φορά, ενώ 4.500 ζούσαν κάποτε στη Γερμανία. Επιπλέον καταγράφηκαν 1.970 γεννήσεις ελληνικής καταγωγής νηπίων.

Από την Γερμανία αποχώρησαν 18.565 Έλληνες (από αυτούς 1.040 απεβίωσαν).

Ο μέσος όρος ηλικίας των Ελλήνων στη Γερμανία είναι τα 43,9 έτη για τους άνδρες και 43,6 για τις γυναίκες

Που ζούνε οι Έλληνες

Η Βόρεια Ρηνανία Βεστφαλία με 98.350 παραμένει το κρατίδιο που ζουν οι περισσότεροι Έλληνες και ακολουθούν η Βάδη Βυρτεμβέργη με 80.470 και η Βαυαρία με 74.020.

Ακολουθούν σε απόσταση τα άλλα κρατίδια όπως Έσση με 34.445, το Βερολίνο με 11.375, το Αμβούργο με 6.430, η Κάτω Σαξονία με 18.300, η Ρηνανία Παλατινάτο με 8.810, το  Βραδεμβούργο με  1.410, η Βρέμη με  2.250, το Μέκλενμπουργκ με  1.075, το Σααρλαντ με 1.405, η Σαξονία με 2.920, η Σαξονία/Ανχαλντ  με 1.580, Σλέσβιχ Χολστάιν 4.505, η Θουρυγγία με 1.125 

Πόσα χρόνια ζουν στη Γερμανία ποιες ηλικίες.

Λιγότερο από ένα χρόνο ζουν στη Γερμανία 16.700 Έλληνες 

1-4 έτη- 50.055

4-6 έτη- 26.250

6-8 έτη -6.575

 8-10 έτη - 4.400

10-15 έτη  - 13.515

15-20 έτη - 25155

20-25 έτη - 31.775

25-30 έτη  - 45.080

30-35 έτη - 14.705 

35-40 έτη- 17.960

άνω τα 40 έτη 96.305 άτομα

Ο μέσος όρος διαμονής στη Γερμανία είναι τα 24,7 έτη. Τα περισσότερα χρόνια διαμονής στη Γερμανία έχουν οι ηλικίες μεταξύ 25-30  (45.080 άτομα) 

Ηλικιακή κατανομή 

10.045 Έλληνες που ζουν στη Γερμανία είναι μεταξύ  0 έως 6 ετών 

6-10 ετών 7.410

10-15 ετών 9.940

15-18 ετών  8.035

18-21 ετών  11.435

21-25 ετών  17.950

25-65 ετών 226.955

άνω των 65 ετών 56.710 

74.415 από αυτούς γεννήθηκαν στη Γερμανία

Σχέσεις Γερμανίας – Ελλάδας 

Οι εθνικές γερμανικές εκλογές καθόρισαν κατά πολύ τη στάση της κυβέρνησης όλο το χρόνο. Από την άλλη πλευρά  το προσφυγικό και η άνοδος του ξενοφοβικού και εθνικιστικού AfD, αλλά και οι εξελίξεις στην Ευρώπη με το Brexit, καθώς  και η ανάληψη της Προεδρίας στις ΗΠΑ από τον Τράμπ περιόρισαν κατά πολύ το ενδιαφέρον από την επικαιρότητα για  την Ελλάδα.

Σπάνια και μεμονωμένα το 2017 τα άρθρα για την Ελλάδα. Βέβαια, η ευθυγράμμιση της ελληνικής κυβέρνησης με την "γραμμή της Ε.Ε."  αύξησε τα επαινετικά σχόλια. 

 Όσον αφορά τις  σχέσεις των δυο λαών και αν θεωρήσουμε ως βαρόμετρο τους Γερμανούς που επισκέπτονται τη χώρας μας, τότε το στοιχείο αυτό συνεχίζει και φέτος να είναι θετικό. 

Υπολογίζεται ότι το έτος που τελειώνει θα ξεπεράσουν τα 3 εκ επισκέπτες  (αριθμός ρεκόρ) με δεδομένο ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο είχαν επισκεφτεί την χώρα μας 2.944.438 Γερμανοί τουρίστες (Τράπεζα Ελλάδας). Αυτό μεταφράζεται σε αύξηση 15% σε σύγκριση με το 2016.

Το εκπαιδευτικό 

Το εκπαιδευτικό ζει και πάλι τις δικές του εντάσεις. Η απουσία εκπαιδευτικών (ακόμη μέχρι και σήμερα), κυρίως στις τάξεις του Λυκείου έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις μαθητών και γονιών. Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι διαφαίνεται η παντελής έλλειψη σχεδιασμού για τα ελληνικά σχολεία στο εξωτερικό. Πώς άλλωστε να ερμηνεύσουμε τους πανηγυρισμούς του Υπουργείου Παιδείας τον Αύγουστο ότι φέτος στην Ελλάδα δεν θα υπήρχαν κενά; Δεν σημαίνει ότι ο σχεδιασμός περιορίστηκε αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα ;

Οργανωμένοι φορείς

Οι εθνικοτοπικοί σύλλογοι διατηρούν τα επίπεδα συσπείρωσης, κυρίως η Ομοσπονδία Συλλόγων Ποντίων. Πολλαπλές δραστηριότητες καταγράφει και η Ομοσπονδία Θεσσαλών, όπως  επίσης σε αποκεντρωμένο επίπεδο, οι Ομοσπονδίες Ηπειρωτών και Θρακών. Το μεγάλο κενό είναι η έντονη απουσία δράσεων με αποδέκτη τις τοπικές κοινωνίες, δηλαδή τις κοινωνίες που ζει ο Ελληνισμός. Έτσι, οι νέες γενιές που συμμετέχουν στο κοινωνικό γίγνεσθαι όπου ζουν και σπουδάζουν ή εργάζονται, παραμένουν σε απόσταση από τους φορείς, οι οποίοι είναι αποκλειστικά "εθνικοί" και δεν μπορούν να καλύψουν σε καμία περίπτωση την πολυ-συνθετότητα του κοινωνικού περίγυρου που περιβάλει την πλειοψηφία των νέων ελληνικής καταγωγής.

Φυσικά, η παραπάνω διαπίστωση δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν διάφορες αξιοσημείωτες μεμονωμένες πρωτοβουλίες που λαμβάνουν χώρα σε διάφορες πόλεις όπως π.χ. στην Στουτγάρδη, στο Ντίσελντορφ, στη Φραγκφούρτη στη Νυρεμβέργη και στο Βερολίνο.

Το ΣΑΕ δείχνει πλέον να είναι, παρά τις απανωτές δεσμεύσεις των αρμοδίων, ξεπερασμένο, καθώς παρά τις ανακοινώσεις περί συγκρότησής του παραμένει σε επίπεδο δηλώσεων. Είναι όμως και ξεπερασμένο στη συνείδηση των οργανωμένων φορέων του Ελληνισμού, αφού πλέον κανένας φορέας δεν το θέτει ούτε ως ζήτημα στην ατζέντα του. 

Η Ομοσπονδία Ελληνικών Κοινοτήτων Γερμανίας μπορεί να οργάνωσε πέρσι με αρκετά χρόνια καθυστέρηση το συνέδριό της, όμως δεν δείχνει με αυτό να άλλαξε κάτι. Η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο το σημερινό ΔΣ, γιατί οι λόγοι είναι πολλοί. Όμως, το ΔΣ δείχνει να μην αναζητά τρόπους να ξεφύγει από την κατάσταση του "αργού αλλά σταθερού' θανάτου της. 

Σχέσεις Ελλάδας - Απόδημου

Η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού δεν δείχνει να σχεδιάζει στρατηγικά Περιορίζεται σε εθιμοτυπικού περιεχομένου δράσεις, όπως φιλοξενίες, ανταλλαγές, αλλά δεν υπάρχει ή δεν φαίνεται να υπάρχει στρατηγικός σχεδιασμός. 

Για το θέμα της "ψήφου" των Ελλήνων του εξωτερικού εύκολα μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι η ελληνική πολιτεία διαχρονικά κατόρθωσε να απαξιώσει το θέμα στη συνείδηση των Ελλήνων του εξωτερικού, αφού από κάποιο σημείο και μετά κανείς δεν  πίστεψε ότι η ελληνική πολιτεία θα προβεί στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της Κι όμως, με τη διαδικασία που έγινε η ψηφοφορία εκλογής επικεφαλής του νέου φορέα στο χώρο της "κεντροαριστεράς" αποδείχτηκε στην πράξη πόσο εύκολη είναι μια διαδικασία και σε εθνικές εκλογές.. 

 Ένα νέο διχαστικό δίλλημα;

Για καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους δεν είναι λίγοι οι πολιτικοί που πλέον όταν μιλούν για τους Έλληνες του εξωτερικού αναφέρονται μόνο σ αυτούς που τα τελευταία χρόνια έφυγαν από την Ελλάδα. Αυτή η διαφοροποίηση όμως δεν είναι δύσκολο να δημιουργήσει έναν διαχωρισμό που θα προκαλέσει προβλήματα στην όποια προσπάθεια ο Ελληνισμός θελήσει να κινηθεί συντεταγμένα και με ενιαίες δράσεις για τους όποιους στόχους ενδεχόμενα θέσει.

Θυμόμαστε τους πολυάριθμους φοιτητές που ήρθαν στη Γερμανία τη δεκαετία του 80, οι οποίοι όχι μόνο δεν διαφοροποιούταν από τους ήδη διαμένοντες στη Γερμανία, αλλά συμμετείχαν ενεργά σε κοινές δράσεις, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες. Αυτό απουσιάζει σήμερα. Εάν ο λόγος είναι η απογοήτευση γιατί έχουν  βρεθεί μακριά από ότι τους "πληγώνει" δηλ ότι ελληνικό ή αν είναι ότι η έκφραση του ελληνισμού  γύρω τους δεν τους εκφράζει ή αν έχουν μια υπεροψία απέναντι στο περιβάλλον που αναγκάστηκαν να καταφύγουν, είναι ένα θέμα που δεν μπορεί να απαντηθεί αβασάνιστα και χωρίς ουσιαστική έρευνα

Συμπέρασμα:

Δυστυχώς παγιώνεται αυτό που υποστηρίζουμε και τα δυο τελευταία χρόνια :

"Ο Ελληνισμός της Γερμανίας παραμένει και φέτος χωρίς "δικό του" σχεδιασμό όσον αφορά την παρουσία του ως σύνολο, στη χώρα που ζει. Η συντριπτική πλειοψηφία των δράσεων και πρωτοβουλιών του παραμένουν σε "εθνικοτοπικό" επίπεδο. Απουσιάζει ένα κέντρο στρατηγικής που άλλοτε ήταν η ΟΕΚ, το ΣΑΕ και φυσικά η Πολιτεία (ΓΓΑΕ). Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι με το οργανωτικό σχήμα και τη φιλοσοφία της ίδρυσής τους θα μπορούσαν σήμερα η ΟΕΚ ή το ΣΑΕ να ανταποκριθούν στα καλέσματα των νέων συνθηκών και προκλήσεων.

Από την άλλη, μπορεί το διαδίκτυο και τα κοινωνικά μέσα να έχουν ενισχύσει σημαντικά της επικοινωνία και την ανταλλαγή απόψεων  στο χώρο των Απόδημων, όμως δεν φαίνεται ακόμη, να βοηθούν προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα.

Δυστυχώς, είναι γεγονός και κάθε χρόνο επιβεβαιώνεται, ότι ο οργανωμένος Ελληνισμός, δηλαδή η πλειοψηφία των φορέων του στηρίχτηκαν επί δεκαετίες, κυρίως, στο ελληνικό κράτος και στην οικονομική βοήθεια από αυτό, σήμερα αδυνατεί να σχεδιάσει δράσεις και να δημιουργήσει υποδομές από μόνος του". 

Ευχόμαστε με τη νέα χρόνια να βελτιωθούν οι συνθήκες και να λάβει νέα ώθηση η οργανωμένη ελληνική κοινότητα της διασποράς.

Τον απολογισμό ειδικά για τον Ελληνισμό του Μονάχου μπορείτε να τον διαβάστε στην ειδική σελίδα για τον Ελληνισμό της περιοχής https://www.doryforos.org