25 χρόνια από την ακροδεξιά επίθεση στο Ζόλινγκεν

Μαρσέλ Φύρστεναου / Άρης Καλτιριμτζής, δημοσιεύτηκε στη σελίδα της Deutsche Welle 

Πέντε κορίτσια και γυναίκες τουρκικής καταγωγής σκοτώθηκαν στις 29 Μαΐου 1993 σε εμπρηστική επίθεση ακροδεξιών στο σπίτι τους. Η ξενοφοβία ήταν σε έξαρση εν μέσω αμφιλεγόμενων πολιτικών αποφάσεων.

Το σύνθημα «έξω οι ξένοι» ακουγόταν συχνά σε μια κατά τόπους ανοιχτά ξενοφοβική Γερμανία των αρχών της δεκαετίας του '90. Τα αίτια για αυτήν την κατάσταση ήταν ποικίλα. Στα ανατολικά της χώρας, άλλοτε έδαφος
της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας, η υπόκρατικό έλεγχο οικονομία είχε καταρρεύσει. Εκατομμύρια άνθρωποι έμειναν άνεργοι και αισθάνονταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Οι μετανάστες έγιναν ο αποδιοπομπαίος τράγος τους και θεωρήθηκαν αδικαιολόγητα υπαίτιοι για την κατάσταση των ντόπιων.

Οι ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον αλλοδαπών ήταν συχνό φαινόμενο. Μία τέτοια, στις 29 Μαΐου 1993 πριν από 25 χρόνια, στο Ζόλινγκεν της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας έμελλε να έχει τραγική κατάληξη. Πέντε κορίτσια και γυναίκες τουρκικής καταγωγής έχασαν τη ζωή τους όταν οι φλόγες τύλιξαν το σπίτι τους. Η Σαϊμέ Γκεντς, τεσσάρων ετών, ήταν το νεώτερο θύμα και η 27χρονη Γκιουρσούν Ίντσε η μεγαλύτερη. Το τραγικό συμβάν δεν ήταν τυχαίο, αλλά οργανωμένη επίθεση ακροδεξιών.

Η Ανέτα Καχάνε, διευθύντρια του Ιδρύματος Αμαντέου Αντόνιο, που δραστηριοποιείται κατά του δεξιού εξτρεμισμού, μίλησε στην DW επιχειρώντας έναν παραλληλισμό με το σήμερα: «Η τότε κατάσταση μου θυμίζει λίγο τη σημερινή. Η συζήτηση για το πόσοι πρόσφυγες μπορούν να έρθουν στη χώρα συνδέεται με το ερώτημα μήπως υπάρχουν ήδη πάρα πολλοί ξένοι. Αυτή η σύγχυση και το γεγονός ότι οι πρόσφυγες αντιμετωπίζονται σαν εισβολείς και ξένο σώμα είχε δηλητηριάσει τότε πολύ την ατμόσφαιρα».

Αμφιλεγόμενες πολιτικές αποφάσεις

Τρεις μέρες πριν την τραγωδία του Ζόλινγκεν η γερμανική βουλή είχε ψηφίσει δραστικούς περιορισμούς στη νομοθεσία για το άσυλο, αντιδρώντας στην έντονη αύξηση του αριθμού των αιτούντων άσυλο. Το ίδιο διάστημα ακροδεξιά κόμματα -τόσο στη δυτική όσο και στην ανατολική Γερμανία- έβλεπαν τα ποσοστά τους να ανεβαίνουν.

Η εμπρηστική επίθεση στο Ζόλινγκεν καταγράφεται ως αποκορύφωμα της ξενοφοβικής βίας στη μεταπολεμική Γερμανία. Τέσσερις δράστες ηλικίας 16 έως 23 ετών καταδικάστηκαν τότε σε ποινές κάθειρξης από 10 έως 15 χρόνια και σήμερα είναι πλέον ελεύθεροι.

Η Ανέτα Καχάνε από το Ίδρυμα Αμαντέου Αντόνιο στηλιτεύει τους πολιτικούς χειρισμούς που είχαν γίνει πριν το Ζόλινγκεν: «Η λογική τους τότε ήταν ότι εφόσον οι άνθρωποι αντιδρούν τόσο ρατσιστικά ενάντια στους μετανάστες θα πρέπει να μεριμνήσουν ώστε να μην έρχονται τόσο πολλοί στη χώρα. Και αυτό ήταν βεβαίως εξαιρετικά άσχημο μήνυμα».