1η Νοεμβρίου 1968 αφήνει την τελευταία του πνοή ο "Γέρος της Δημοκρατίας"

Της Κατερίνας Βαρελά, πολιτική επιστήμων - ιστορικός,

«Ολα πήγαιναν θαυμάσια έως τις 2.05 π.μ., οπότε ενεφανίσθη εγκεφαλικό επεισόδιο. Εν συνεχεία και εις διάστημα 10΄-15΄ όλα τελείωσαν». Με αυτή τη  δήλωση ο προσωπικός γιατρός του Δ. Μπάκαλος ανακοινώνει την 1η Νοεμβρίου 1968 στις 3 π.μ τον θάνατο του Γεωργίου Α. Παπανδρέου.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου είχε εισαχθεί στον «Ευαγγελισμό» στις 25 Οκτωβρίου με γαστρορραγία. Στις 30 αποφασίζουν οι διευθυντές της Β΄ και της Γ΄ Χειρουργικής Κλινικής, παρισταμένου και του Γ. Μαύρου.

Υποβάλλεται σε εγχείρηση. Αντέχει μία εβδομάδα. Την ώρα του θανάτου του παρευρίσκονται ο γιατρός Α. Κοκκέβης, τ. υπουργός, ο Αντ. Σταυρόπουλος, εξάδελφός του, καθώς και η πιστή οικονόμος του Χρυσούλα. Καταφθάνουν δε οι στενοί συνεργάτες του Μανουσάκης, Μοθωνιός, Καχριμάνης, Καράτσης κ.ά.

Δύο ημέρες αργότερα, η κηδεία του «Γέρου της Δημοκρατίας» αποτέλεσε τη μεγαλύτερη αντιδικτατορική διαδήλωση. Την πομπή ακολούθησε μια πραγματική λαοθάλασσα

Οι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι συνοδεύουν από τη Μητρόπολη στο Α΄ Νεκροταφείο τον Γ. Παπανδρέου, βοούν «Πού είναι το όχι μας;». Εκτός φυσικά από τα συνθήματα «Σήκω Γέρο να μας δεις», «Παπανδρέου - Δημοκρατία - 114» κ.λπ.  Αμέτρητες χιλιάδες πολίτες αποχαιρετίζουν τον «Γέρο τους», αγκαλιάζοντας και φιλώντας το φέρετρό του.

Το καθεστώς προτείνει κηδεία δημοσία δαπάνη με τιμές πρωθυπουργού εν ενεργεία. Η πρόταση απορρίπτεται από συγγενείς και συνεργάτες, οι οποίοι με αυτοσχέδιο έρανο μεταξύ τους καλύπτουν τα της όλης διαδικασίας. Η Αστυνομία απαγορεύει εκδηλώσεις. Απειλεί με συλλήψεις. Δεν δίδεται άδεια στον γιό του Ανδρέα να παραστεί, αλλά έρχονται η νύφη του Μαργαρίτα με τα εγγόνια του Γιώργο και Σοφία.

Σύντομο βιογραφικό

Ο Γεώργιος Παπανδρέου γεννήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 1888 στο Καλέντζι Αχαΐας. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και πολιτικές επιστήμες στο Βερολίνο.

Το 1930, όταν ο Βενιζέλος επέστρεψε στην εξουσία, ο Γεώργιος Παπανδρέου διορίστηκε υπουργός Παιδείας κι έλαβε σημαντικά μέτρα για την αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος. Το 1935 ίδρυσε το «Δημοκρατικό κόμμα», το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε «Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό».

Ακολούθησαν η δικτατορία Μεταξά και ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Εξαιτίας της αντιστασιακής του δράσης, το 1942 συνελήφθη και φυλακίστηκε. Δύο χρόνια αργότερα κατέφυγε στη Μέση Ανατολή  όπου πρωταγωνίστησε στο Συνέδριο του Λιβάνου και ανέλαβε το σχηματισμό κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας . Με την απελευθέρωση επέστρεψε στην Ελλάδα στις 18 Οκτωβρίου 1944.

Την περίοδο 1947 - 1950 ανέλαβε διάφορα υπουργεία σε μεταβατικές κυβερνήσεις.

Το 1961 ίδρυσε την Ένωση Κέντρου και στις εκλογές του ίδιου χρόνου εξασφάλισε το 1/3 των εδρών της Βουλής. Ο Γεώργιος Παπανδρέου δεν αναγνώρισε το αποτέλεσμα και κήρυξε τον «Ανένδοτο» στην ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στις εκλογές του Νοέμβρη του 1963 κέρδισε  με σχετική πλειοψηφία για να παραιτηθεί και να λάβει περιγανή νίκη το Φεβρουάριο του 1964, με το κόμμα του να λαμβάνει το 53% των ψήφων.

Όμως, οι ιδεολογικές, πολιτικές και προσωπικές διαφορές στους κόλπους του κόμματος ήταν το αδύνατο σημείο, το οποίο εκμεταλλεύθηκε η παρασκηνιακή ηγεσία της Δεξιάς. Τον Ιούλιο του 1965, οι αποστάτες ανέτρεψαν τον Γεώργιο Παπανδρέου, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας μακράς περιόδου πολιτικής κρίσης.

Ο Γεώργιος Παπανδρέου με την εκδήλωση του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967,  συνελήφθει και μεταφέρθηκε -μαζί με άλλους πολιτικούς:  Ανδρέα Παπανδρέου, Κων/νο Μητσοτάκης, Γεώργιο Ράλλη, Παναγιώτη Παπαληγούρα, Λεωνίδα Κύρκο, Μανόλη Γλέζο, Γιάννη Αλευρά κ.α στο Ξενοδοχείο Πικέρμι. όπου κρατούνται σε απομόνωση για 28 ημέρες. Στη συνέχεια τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό στο Καστρί από όπου και στις 14 Απριλίου 1968 μαγνητοφώνησε κρυφά ένα διάγγελμα που μεταδόθηκε απο την ελληνική εκπομπή ραδιοφώνου του BBC στις 21 Απριλίου 1968, ημέρα του Πάσχα η οποία συνέπεσε με την πρώτη επέτειο από την εκδήλωση του πραξικοπήματος των συνταγματαρχών.

Για τους αγώνες του για τη Δημοκρατία ο Γεώργιος Παπανδρέου έμεινε στην μνήμη του λαού ως "ο Γέρος της Δημοκρατίας"