Η Άνοιξη στην Αρχαία Ελλάδα και ο μύθος της Περσεφόνης

Πρώτη μέρα της Άνοιξης σήμερα και η φύση αναγεννάται, ωστόσο όπως τα περισσότερα φυσικά φαινόμενα, έτσι και τις αλλαγές των εποχών, οι Αρχαίοι Έλληνες τις απέδιδαν σε θεϊκή παρέμβαση.

Ένας από τους ωραιότερους μύθους

της Ελληνικής μυθολογίας, είναι η ιστορία της Περσεφόνης, κόρης της θεάς Δήμητρας και του Δία, την οποία αγάπησε ο Πλούτωνας και την πήρε μαζί του στον Κάτω Κόσμο.

Σύμφωνα με τον μύθο, η Δήμητρα, ήταν η θεά της καρποφορίας και της γονιμότητας και υπεύθυνη για την καλή σοδειά και την άνθιση της φύσης. Μαζί με το θεό Δία, είχε κάνει μία κόρη την όμορφη Περσεφόνη.

Μία μέρα που η κοπέλα μάζευε λουλούδια στο Νύσιον πεδίον, μαζί με την Αθηνά, την Άρτεμη και τις Ωκεανίδες νύμφες, άνοιξε η Γη και ξεπήδησε από μέσα ο Πλούτωνας με το σκοτεινό του άρμα και την άρπαξε, αλλά τις κραυγές της δεν τις άκουσε κανείς, εκτός από την Εκάτη και τον Ήλιο κι έτσι κανείς δεν πρόλαβε να τη σώσει.

Θλιμμένη η Δήμητρα που έχασε την κόρη της, λέγεται ότι μάρανε την πλάση, οι σοδειές δεν καρποφορούσαν πια και τα λουλούδια δεν άνθιζαν. Όταν πληροφορήθηκε από τον Ήλιο ότι την έκλεψε ο Πλούτωνας έτρεξε να τη ζητήσει πίσω, ωστόσο κι εκείνος δεν ήθελε να τη χάσει. Έτσι κατέληξαν σε έναν διακανονισμό, η κόρη να είναι στη Γη 8 μήνες και 4 στον Κάτω Κόσμο μαζί του και μάλιστα για να το εξασφαλίσει αυτό, της έδωσε να φάει καρπό ροδιού για να ξαναγυρίσει.

Έτσι τους 4 μήνες που η Περσεφόνη, σύμφωνα με τον μύθο, βρισκόταν στον Κάτω Κόσμο, στη Γη κυριαρχούσε ο χειμώνας, ενώ οι υπόλοιποι 8, ήταν μήνες ανθοφορίας γονιμότητας και καλοκαιρίας.
Τη φυσική θεωρία της βλάστησης και του αγροτικού κύκλου του μύθου, πρωτοδιατύπωσαν οι Στωϊκοί φιλόσοφοι, υποστηρίζοντας ότι η Περσεφόνη ταυτίζεται με τα δημητριακά και η απουσία της με τη φύλαξή τους στο υπέδαφος, ενώ η απαγωγή της είναι η αλληγορία του κύκλου της ευφορίας της φύσης: η κάθοδος της Κόρης στον Κάτω κόσμο κάθε φθινόπωρο ταυτίζεται με την απουσία των καρπών, οι οποίοι αναφύονται την άνοιξη με την άνοδό της.

Την άποψη αυτή ωστόσο ανατρέπει ο Όμηρος, υποστηρίζοντας ότι η Κόρη έμενε τέσσερις μήνες στον Κάτω Κόσμο και οκτώ μήνες στον Πάνω Κόσμο, όμως τα δημητριακά βλασταίνουν μόλις λίγες εβδομάδες μετά τη σπορά, γεγονός που αναιρεί τη θεωρία των Στωϊκών.

Παράλληλα ο μύθος έχει αποκτήσει και ανθρωποκεντρικό συμβολισμό που σχετίζεται με τον γάμο και το θάνατο αλλά και με τον τραυματικό χωρισμό της μητέρας από την κόρη και την επανασύνδεσή τους, ενώ έχει εκφραστεί και η άποψη περί αντιθέτων, ότι δηλαδή ο Πλούτωνας θεωρείται «στείρος, σεξουαλικά αδύναμος, ενώ η Περσεφόνη συμβολίζει τις ερωτικές περιπέτειες και την ξενοιασιά της εφηβείας.

www.iefimerida.gr