Μην επαναλάβετε τα λάθη της ελληνικής διάσωσης

Άρθρο του πρώην Υπουργού Γιώργου Παπακωνσταντίνου στους FINANCIAL TIMES

Η ΕΕ δεν έχει την πολυτέλεια του χρόνου ή συμβιβασμούς αγκυροβολημένη σε παλιές πεποιθήσεις

Η ιστορία έχει έναν αστείο τρόπο να επαναλαμβάνεται. Πριν από δέκα

χρόνια, σε σύνοδο κορυφής στις 25 Απριλίου, οι ηγέτες της ευρωζώνης δεσμεύτηκαν να χρηματοδοτήσουν την Ελλάδα αφού έχασε την πρόσβαση της στις διεθνείς Ήμασταν εκεί. Όλοι λάβαμε συλλογικά αυτή την απόφαση προκειμένου “να διασφαλίσουμε τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα στη ζώνη του ευρώ συνολικά”.

Ωστόσο, αυτή η απόφαση είχε μειονεκτήματα. Πρώτον, ήρθε αργά, μετά από έξι μήνες δισταγμού. Και η υποστήριξη έμελλε να είναι η αναλογία ultima, η έσχατη λύση, αν όλα τα άλλα απέτυχαν.

Δεύτερον, ήρθε με ρητορική για ηθικό κίνδυνο. Η συνοδευτική λιτότητα έγινε εν μέρει θεραπεία και εν μέρει τιμωρία. Η Ελλάδα έπρεπε να αντιμετωπίσει τα βαθιά της προβλήματα: πελατισμός, έλλειψη διαφάνειας και αναποτελεσματική διακυβέρνηση. Ωστόσο, οι συστημικές αλλαγές δεν δόθηκε προτεραιότητα.

Τρίτον, καθώς η στήριξη περιορίστηκε στην “πλανώμαλη” Ελλάδα, αποδείχθηκε ανεπαρκής και ελαττωματική απάντηση σε ένα ευρύτερο συστημικό πρόβλημα. Η θεραπεία – λιτότητα – δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει την κύρια αιτία του προβλήματος στις περισσότερες χώρες, ένα δυσλειτουργικό χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Τελικά η ανταπόκριση αποδείχθηκε πολύ λίγη και πολύ αργά. Η ευρωζώνη έπρεπε να επανεξετάσει επανειλημμένα τις πολιτικές της, να επεκτείνει τα προγράμματα στήριξης σε περισσότερες χώρες ώστε να περιορίσουν τη διάδοση του φόβου και της κερδοσκοπίας της αγοράς και τελικά να καταλήξει σε νέες θεσμικές ρυθμίσεις

Χρειάστηκαν δύο χρόνια και μια ριζική αλλαγή στάσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πριν η ζώνη του ευρώ στρίψει τη γωνία. Όλοι μας υποστήκαμε περιττό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό κόστος. Κυρίως, σπαταλήσαμε μια ευκαιρία να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την κρίση για να πιέσουμε για πιο βαθιές αλλαγές στην Ευρώπη.

Δέκα χρόνια αργότερα, σχεδόν μέχρι σήμερα, οι ηγέτες της ΕΕ καλούνται να λάβουν μια εξίσου σημαντική απόφαση σε ακόμη πιο βαρυσήμαντες συνθήκες.

Πρόσφατα στοιχεία του ΔΝΤ καθιστούν σαφές ότι οι οικονομικές συνέπειες της κρίσης Covid-19 είναι διαφορετικής τάξης μεγέθους από εκείνη της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της κυρίαρχης κρίσης της ευρωζώνης που ακολούθησε. Η συστολή μοιάζει περισσότερο με την κατάθλιψη της δεκαετίας του 1930, αλλά αυτή είναι η πρώτη πραγματικά παγκόσμια κρίση, και μεταφέρει επίσης μέσα της την ακραία αβεβαιότητα της εξέλιξης της ίδιας της πανδημίας.

Υπό τέτοιες φρικτές συνθήκες, δεν υπάρχει χώρος για την πολιτική δισταγμού, του στοιχειρισμού ή του δακτύλου.

Μια δεκαετία νωρίτερα, χρειάστηκαν δύο χρόνια για να εκδηλωθεί η κρίση των ΗΠΑ στον πιο αδύναμο κρίκο της ευρωζώνης, την Ελλάδα. Σήμερα, χρειάστηκαν μόνο δύο μήνες για να σταματήσει ολόκληρη η οικονομία της ΕΕ. Η ταχύτητα είναι της ουσίας. Δεν υπάρχει χρόνος για στάση ” περίμενε και δες παίρνοντας νέες αποφάσεις μόνο όταν οι προηγούμενοι έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς.

Δεν ξεκινάμε από το μηδέν. Αυτή τη φορά, η στρατηγική “χωρίς όρια” της ΕΚΤ έχει ήδη κερδίσει πολύτιμο χρόνο. Τελευταία φορά, δύο χρόνια πέρασαν πριν ο τότε πρόεδρος Μάριο Ντράγκι έκανε τη δήλωσή του ” ό, τι χρειαστεί Οι εθνικές κυβερνήσεις ανταποκρίθηκαν έντονα για την προστασία των ανθρώπων και των οικονομιών – η καθεμία στο επίπεδο των διαθέσιμων πόρων της. Και σε επίπεδο ΕΕ, οι αποφάσεις που έχουν ανακοινωθεί μέχρι στιγμής, ατελείς όπως είναι, δείχνουν κατανόηση του επείγοντος χαρακτήρα.

Αλλά όλα αυτά δεν είναι αρκετά. Ενώ κάθε χώρα πρέπει να ανταποκριθεί στις δικές της ευθύνες, πρέπει να καταλάβουμε ότι κανείς δεν μπορεί να το πάει μόνος του.

Η οικονομική ανάκαμψη θα απαιτήσει μαζική χρηματοδότηση. Η εσωτερική αγορά θα πρέπει να συναρμολογηθεί ξανά. Ο κοινωνικός ιστός θα χρειαστεί να προστατευτεί. Και οι άνθρωποι θα πρέπει να πειστούν ότι αποτελούν μέρος ενός ευρωπαϊκού εγχειρήματος που λειτουργεί για όλους και προστατεύει τους πιο αδύναμους.

Τώρα είναι η ώρα για μια κοινή, συντονισμένη και μαζικά κατάλληλη δημοσιονομική απόκριση, χρησιμοποιώντας υπάρχοντα και νέα εργαλεία. Ένα που χρηματοδοτείται από όλες τις χώρες, συμπεριλαμβανομένου και από νέους πόρους σε επίπεδο ΕΕ, αλλά στοχεύει στη βοήθεια των πιο ευάλωτων, χωρίς να αυξήσει το χρέος τους.

Όταν κινείσαι γρήγορα και σκέφτεσαι μεγάλα, αναπόφευκτα κάνεις λάθη. Και χωρίς αμφιβολία, λάθη θα γίνουν. Αλλά τουλάχιστον, ας μην επαναλάβουμε αυτά του παρελθόντος. Δεν έχουμε την πολυτέλεια του χρόνου, ούτε να βιβάζουμε συμβιβασμούς αγκυροβολημένους σε παλιές πεποιθήσεις και προκαταλήψεις Το ευρωπαϊκό σχέδιο θα υποφέρει πάρα πολύ ως αποτέλεσμα.

Είμαστε όλοι μαζί σε αυτό, και είμαστε πολύ πιο δυνατοί όταν αντιμετωπίζουμε μαζί προκλήσεις. Η σημερινή κρίση είναι μια μοναδική ευκαιρία για να οικοδομήσουμε μια ισχυρότερη ένωση, μια χτισμένη σε σταθερά θεμέλια και αλληλεγγύη μεταξύ όλων των ευρωπαίων πολιτών

https://www.ft.com/content/e0d507e8-83e9-11ea-b6e9-a94cffd1d9bf
Μετάφραση https://www.timesnews.gr/min-epanalavete-ta-lathi-toy-ellinikoy-bailout/