DIE ΖΕΙΤ: «Μετά τη Μέρκελ ο Ερντογάν θα τα βρει δύσκολα»

«Η διαμάχη για το φυσικό αέριο ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα καθιστά σαφές ότι ο τούρκος Πρόεδρος σύντομα μπορεί να πεθυμήσει την Καγκελάριο ως μεσολαβήτρια»

Στο σχόλιό του ο αντικαθεστωτικός τούρκος δημοσιογράφος Can Dündar αναφέρει τα εξής:

// Η πρόσφατη κρίση στην ανατολική Μεσόγειο έδειξε για μια ακόμα φορά ότι θα ήταν δύσκολα τα πράγματα για τον Ερντογάν στην Ευρώπη χωρίς τη Γερμανία.

Τον Ιούλιο κλιμακώθηκαν οι εντάσεις μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας λόγω των διερευνητικών γεωτρήσεων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Στην περιοχή, αρχικά ήταν ο τουρκικός στόλος αντιμέτωπος με ελληνικά και στη συνέχεια με γαλλικά πολεμικά πλοία. Εκείνη τη στιγμή παρενέβη η Καγκελάριος Angela Merkel, τηλεφώνησε στον τούρκο Πρόεδρο Erdogan και στον έλληνα Π/Θ Μητσοτάκη και ηρέμησε τα πνεύματα.

Την ίδια μέρα ο Πρόεδρος Macron κατηγόρησε την ΕΕ ότι δεν ενεργεί αρκετά αποφασιστικά έναντι της Τουρκίας και κάλεσε να επιβληθούν κυρώσεις στην Άγκυρα.

Αυτή η διαφορά στην πολιτική Παρισιού και Βερολίνου ήλθε φανερώθηκε ξανά τόσο ξεκάθαρα στη σύνοδο κορυφής Μακρόν-Μέρκελ στην Κυανή Ακτή. Ενώ ο γάλλος Πρόεδρος δήλωσε πρόθυμος να υποστηρίξει ανοιχτά την Ελλάδα και την Κύπρο, η Μέρκελ κατέστησε σαφή τη δυσφορία της λέοντας ότι αντιδρούν διαφορετικά. Ενώ ο Μακρόν έστειλε πολεμικό πλοίο στην ανατολική Μεσόγειο, η Μέρκελ πόνταρε στο να φέρει τις δύο πλευρές στο ίδιο τραπέζι. Η Μέρκελ αιτιολόγησε τους διαφορετικούς τρόπους αντίδρασης ως εξής: «Έχουμε εντελώς διαφορετικούς χαρακτήρες».

Φυσικά, δεν είναι μόνο οι χαρακτήρες που καθορίζουν τη στάση των δύο αρχηγών κρατών έναντι της Τουρκίας. Περισσότερο, υποκρύπτονται πολυάριθμα ιστορικά, πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά κίνητρα για το ότι η Γαλλία τάσσεται στο πλευρό της Αθήνας, ενώ η Γερμανία στο πλευρό της Άγκυρας. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι προσπάθειες της Μέρκελ για διάλογο και η παροιμιώδης ηρεμία της έχουν συμβάλει στην επίλυση των προβλημάτων. Δεν θα τα κατάφερνε ο καθένας να σώσει από τα δίχτυα της Γαλλίας και τις κυρώσεις της ΕΕ τον Ερντογάν, ο οποίος πριν από τρία χρόνια είχε διατυπώσει κατηγορίες για «ναζιστικές μεθόδους» και τη λύπη του που υποστηρίζεται η τρομοκρατία.

Ως γνωστόν, η Μέρκελ επικρίθηκε και στη Γερμανία για το ότι δεν διαμαρτυρήθηκε – όπως θα έπρεπε – στον Ερντογάν, υποχώρησε στον εκβιασμό του με τους πρόσφυγες και άφησε την αντιπολίτευση στα αριστερά. Από αυτήν την άποψη δεν είναι παραπλανητικό να πούμε ότι μετά την επόμενη χρονιά ο Ερντογάν θα πεθυμήσει πολύ τη Μέρκελ. Όσο κι αν η γερμανική πολιτική για την Τουρκία βασίζεται σε διμερή συμφέροντα, είναι ωστόσο αμφίβολο αν ο επόμενος Καγκελάριος θα έχει τόση υπομονή όση η Μέρκελ.

Το ίδιο ισχύει και για τη σχέση του Τrump με τον Erdogan. Ευρισκόμενος στην τελευταία προεκλογική φάση, ο αμερικανός Πρόεδρος συνεχώς επαινεί, τονίζει πόσο καλά συνεννοείται με τον Ερντογάν και διηγείται ότι κάποιος αρχηγός κράτους του τηλεφώνησε και του είπε: «Εμάς ο Ερντογάν δεν μας ακούει, ακούει όμως εσένα». Αντίθετα, ο Joe Biden έχει μια εντελώς διαφορετική σχέση με την Τουρκία. «Πρέπει να ακολουθήσουμε μια εντελώς διαφορετική τακτική έναντι του Ερντογάν», δήλωσε ο υποψήφιος των Δημοκρατικών στους New York Times, στην αρχή του προεκλογικού αγώνα. «Πρέπει να καταστήσουμε σαφές ότι υποστηρίζουμε την ηγεσία της αντιπολίτευσης, μπορούμε να την ενισχύσουμε, για να νικήσει τον Ερντογάν». Τα λόγια αυτά δυσαρέστησαν τον Ερντογάν. «Πάντως καθίσαμε μαζί και ήπιαμε τσάι, πώς μπορείτε να λέτε κάτι τέτοιο για μας», είπε κατηγορώντας τον Biden. Αναμφίβολα, ο Ερντογάν παρακολουθεί τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις στις ΗΠΑ εξίσου προσεκτικά με αυτές που γίνονται στη χώρα του. Γιατί η όποια αλλαγή στον Λευκό Οίκο θα του στερούσε έναν σημαντικό υποστηρικτή.

Συμπέρασμα: Με τις αμερικανικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2020 και την αποχώρηση Μέρκελ από την πολιτική το 2021, ο Ερντογάν μπορεί να χάσει δύο σημαντικά ερείσματα σε δύο ηπείρους. Μετά από μια αλλαγή στην Ουάσιγκτον και στο Βερολίνο μπορεί να βρεθεί έκθετος σε πολλά ερωτήματα για μέχρι τώρα σχεδόν μη αμφισβητημένα θέματα, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία του Τύπου, οι ιδιωτικές περιουσίες, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και η χρήση σε αυτές τις επιχειρήσεις εξοπλιστικών που προέρχονται από τη Δύση. Και τότε μπορεί να μην ‘πιάνει’ πια με τον ίδιο τρόπο όπως μέχρι τώρα και ο άσος του εκβιασμού που βγάζει από το μανίκι, όταν στριμώχνεται, ότι θα ανοίξει τις πύλες και θα στείλει τους πρόσφυγες ή ο άσος της απειλής ότι θα προσεγγίσει τον Πούτιν. //