Το Επταπύργιο («Γεντί Κουλέ»)

Με αφορμή φωτογραφίες που μας έστειλε ο αναγνώστης και φίλος Πάνος Μπουλιόπουλος μια μικρή αναφορά στην ιστορία του «Γεντί Κουλέ».

Στο Επταπύργιο, μια από τις σκληρότερες ελληνικές φυλακές, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν χιλιάδες πολίτες τον περασμένο αιώνα. Είναι γνωστές με την οθωμανική ονομασία «Γεντί Κουλέ», που σημαίνει «επτά πύργοι» και πήραν το όνομά τους από τους επτά πύργους που κοσμούν τα τείχη της πόλης χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα μεσοπύργια. 

Το κτίριο χτίστηκε την εποχή των Παλαιολόγων ως φρούριο για να στρατοπεδεύει η φρουρά και να καταφεύγουν οι κάτοικοι σε περίπτωση επιθέσεων ή ξαφνικών επιδρομών. Στα τέλη του 19ου αιώνα τα φρούρια δεν είχαν την ίδια αμυντική αξία και οι Τούρκοι το μετέτρεψαν σε φυλακή. 

Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης το 1912, το Γεντί Κουλέ πέρασε στην κυριότητα του ελληνικού κράτους και χτίστηκαν βοηθητικοί χώροι ώστε το κτίριο να είναι λειτουργικό. Υπήρχε εσωτερική αυλή που ήταν χωρισμένη με φράχτες σε τμήματα, παρατηρητήριο, εκκλησάκι, κελιά απομόνωσης, φυλακές γυναικών και στρατιωτική πτέρυγα. Ο χώρος εκτελέσεων βρισκόταν 300 μέτρα έξω από τις φυλακές, όπου εκτελέστηκαν αρκετοί κατάδικοι αλλά και αγωνιστές από τις γερμανικές δυνάμεις την περίοδο της κατοχής. 

Το Γεντί Κουλέ βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ακρόπολης της Θεσσαλονίκης   

Οι φυλακές λειτούργησαν από το 1890 μέχρι το 1989. Εκεί φυλακίστηκαν μερικοί από τους διαβόητους εγκληματίες τη χώρας. Μεταξύ άλλων, ο φερόμενος ως «δράκος του Σέιχ Σου», ο λήσταρχος Τζατζάς, οι συμμορίτες του Φώτη Γιαγκούλα, αλλά και πολιτικοί κρατούμενοι τα χρόνια του εμφυλίου και της κυβέρνησης Μεταξά. Οι συνθήκες εγκλεισμού ήταν πολύ άσχημες και κατά περιόδους υπήρχαν μαρτυρίες για καψώνια αλλά και σκληρά βασανιστήρια των δεσμοφυλάκων προς τους κρατούμενους. Χαρακτηριστικά έλεγαν ότι οι φωνές και τα ουρλιαχτά των βασανισμένων ακούγονταν έξω από τα τείχη....

Πηγή στοιχείων: Μηχανή του χρόνου