WELT:«Η ασπίδα της Ευρώπης ενάντια στους πρόσφυγες»

WELT online:  «Η ασπίδα της Ευρώπης ενάντια στους πρόσφυγες»

«Η Ελλάδα βρίσκεται σε συναγερμό λόγω των προσφύγων από το Αφγανιστάν και ποντάρει στη ριζοσπαστική περιχαράκωση – ακόμα και με βία. Γι’ αυτό οι Βρυξέλλες κλείνουν τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης για την Αθήνα. Κι όμως, πολλές χώρες της ΕΕ χαίρονται με τους Έλληνες ως θυροφύλακες. Ακόμα και η Γερμανία αποφεύγει την ανοιχτή κριτική»

Τελικά, εκδηλώθηκε ο θυμός του έλληνα Πρωθυπουργού. «Επίτρεψέ μου να διαφωνήσω, David», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Δεν θέλουμε να επαναληφθούν οι ανεξέλεγκτες μαζικές ροές του 2015». Ο αποδέκτης δεν ήταν λιγότερο οργισμένος.

«Δεν μπορούμε να προσποιούμαστε ότι δεν μας αφορά το Αφγανιστάν», διαμαρτυρήθηκε ο David Sassoli, Πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου. Είναι «πολύ απογοητευμένος» - είπε – που καμία χώρα της ΕΕ δεν θέλει να δεχτεί Αφγανούς που ζητούν προστασία. Ο Μητσοτάκης αντέτεινε ότι η χώρα του «έπεσε θύμα μιας πολιτικής, που φανέρωσε τις μεγάλες αδυναμίες των ευρωπαϊκών θεσμών».

Το εκρηκτικό συμβάν στη διεθνή διάσκεψη „Bled Strategic Forum“ στη Σλοβενία την Τετάρτη φανερώνει το όλο και πιο βαθύ πολιτικό χάσμα μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας. Η Ελλάδα ως κράτος στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ είναι το κεντρικό μέρος στο οποίο φτάνουν μετανάστες από την Εγγύς και τη Μέση Ανατολή, μολονότι οι αριθμοί τα προηγούμενα χρόνια ήταν χαμηλοί. Για την Αθήνα, η παράτυπη μετανάστευση απειλεί την εθνική ασφάλεια. Αντίθετα, η ΕΕ επιμένει στην αλληλεγγύη σε ανθρωπιστικές κρίσεις όπως τώρα στο Αφγανιστάν. Ωστόσο, τα κράτη μέλη μέσα τους κρυφά χαίρονται με τους Έλληνες ως θυροφύλακες.

Η Ελλάδα αμύνεται με όλα τα μέσα ενάντια στο να βρεθεί εκ νέου στο επίκεντρο μιας ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης. Το αργότερο αφότου η Πρόεδρος της Ευρωπ. Επιτροπής Ursula von der Leyen χαρακτήρισε τη χώρα στις αρχές του 2020 «ασπίδα της Ευρώπης» - μια ολέθρια φράση, αν τη δούμε αναδρομικά – αυτός ο ρόλος λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη.

«Η Ελλάδα θεωρεί τις μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές ως μια εξαιρετικά σοβαρή πρόκληση για την ίδια καθώς και για ολόκληρη την Ευρώπη», δήλωσε υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος της Ελλάδας στην WELT. Στα χερσαία σύνορα με την Τουρκία μόλις ολοκληρώθηκε η κατασκευή  ενός συνοριακού φράχτη μήκους 27 χλμ. Συστήματα ραντάρ και κάμερες μπορούν να επιτηρούν την περιοχή στην τουρκική πλευρά σε απόσταση πολλών χιλιομέτρων.

Επιπλέον, το κράτος θέλει να τοποθετήσει περισσότερους συνοριοφύλακες. «Μια σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών από το Αφγανιστάν, ιδιαίτερα αν η Ελλάδα και άλλα κράτη της πρώτης γραμμής αφεθούν μόνα τους με το πρόβλημα, η κατάσταση θα επιβαρυνθεί πολύ κατά την άποψη των ελληνικών Αρχών», δήλωσε το κυβερνητικό στέλεχος, που έκανε δηλώσεις υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. Συγκεκριμένα, είπε, υπάρχει ανησυχία, μεταξύ άλλων, για διείσδυση τζιχαντιστών στα κύματα προσφύγων, για εμπόδια στην ενσωμάτωση των ανθρώπων, καθώς και για βίαιη ριζοσπαστικοποίηση.

Αλλά και στη θάλασσα θέλουν οι Αρχές να εξοπλιστούν για πιθανή αύξηση των αριθμών των μεταναστών. Η Ελλάδα σχεδιάζει να αυξήσει τις περιπολίες στο Αιγαίο. Μέχρι τώρα, η ΕΕ στήριξε την ελληνική προστασία των συνόρων. Αλλά τα χρήματα έχουν τελειώσει. Η Αθήνα ζήτησε λοιπόν από τις Βρυξέλλες χρηματοδότηση έκτακτης ανάγκης – και έλαβε αρνητική απάντηση, όπως έγραψαν ελληνικά ΜΜΕ και το „Spiegel“ .

Γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει πρώτα να επιτρέψει η Αθήνα ανεξάρτητη έρευνα όσον αφορά τις κατηγορίες για λεγόμενα Pushbacks. Η Ελλάδα κατηγορείται ότι απωθεί στη θάλασσα μετανάστες, χωρίς να τους δώσει τη δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση ασύλου, όπως θα δικαιούνταν βάσει του νόμου.

Η Κομισιόν στις Βρυξέλλες ανακοίνωσε ότι η «τάχιστη δημιουργία ενός ανεξάρτητου και αξιόπιστου μηχανισμού επιτήρησης» αποτελεί «ουσιαστική πτυχή» για τη βελτίωση της διαχείρισης των συνόρων και της μετανάστευσης της Ελλάδας. «Η Κομισιόν είναι πολύ ανήσυχη για όλα τα δημοσιεύματα και τους ισχυρισμούς περί Pushbacks και κακομεταχείριση και τα λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη», δήλωσε εκπρόσωπος στην WELT. Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν, μεταξύ άλλων, την πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου – πρόσθεσε.

Ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται να οξύνεται. Η ΜΚΟ Aegean Boat Report γράφει ότι πρόσφατα αυξήθηκαν τα Pushbacks και το αποδίδει αυτό στα νέα προσφυγικά κύματα από το Αφγανιστάν.

Συχνά, έλληνες συνοριοφύλακες χρησιμοποιούν βία και παίρνουν τη μηχανή από τους ανθρώπους, οπότε στη συνέχεια οι βάρκες περιφέρονται στο νερό μέχρι να τις εντοπίσει η τουρκική ακτοφυλακή. Αυτό τεκμηριώνεται από βίντεο και ντοκουμέντα ΜΜΕ και ΜΚΟ. Η Ελλάδα αντικρούει αυτήν την πρακτική: Υπερασπιζόμαστε τα σύνορά μας – λέει.

Στην Αθήνα κερδίζει έδαφος το αφήγημα ότι οι αφικνούμενοι μετανάστες αποτελούν μια «υβριδική απειλή», «η οποία απειλεί άμεσα την εσωτερική σταθερότητα της ΕΕ». Έτσι έγραψε ο έλληνας Υπουργός Ναυτιλίας πέρσι τον Ιούλιο σε επιστολή προς την Frontex. Πολεμική ρητορική.

Γενικά, υπάρχει η αίσθηση ότι στο μεταναστευτικό είναι κανείς μόνος του. Χρόνια τώρα, η ΕΕ δεν μπορεί να συμφωνήσει σε μια κοινή πολιτική ασύλου. Μέχρι τώρα, τα κράτη που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα σηκώνουν το βάρος, ενώ οι χώρες στο εσωτερικό της ΕΕ αρνούνται να δεχτούν μια κοινή για όλους ρύθμιση κατανομής. Κι αυτό εξοργίζει τους Έλληνες.

Βέβαια, η χώρα υποστηρίχτηκε οικονομικά και από την ευρωπαϊκή υπηρεσία φύλαξης των συνόρων Frontex, δήλωσε το υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος. Από ορισμένες χώρες της ΕΕ όμως λείπει η αλληλεγγύη. «Φυσικά, μια κοινή πολιτική της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο θα διευκόλυνε πολύ τον έλεγχο της μετανάστευσης από την ΕΕ». «Δυστυχώς, δεν υπάρχει ελπίδα να συμβεί κάτι τέτοιο σύντομα».

Ακόμα κι αν οι Βρυξέλλες δυσανασχετούν με την στάση των Ελλήνων, πολλά κράτη μέλη βλέπουν με συμπάθεια τη σκληρή συνοριακή προστασία της χώρας που βρίσκεται στα Ν.Α. της ΕΕ. Η Αυστρία και η Σλοβενία π.χ. αντιδρούν έντονα στο να δεχτούν πρόσφυγες από το Αφγανιστάν. Ταυτόχρονα όμως, κανένας δεν θα ήθελε να θεωρηθεί υπεύθυνος για άσχημες σκηνές στα σύνορα. Έτσι, τους έρχεται καλά και φθηνά που οι Έλληνες αναλαμβάνουν αυτόν τον άβολο ρόλο.

Και στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφεύγεται η ανοιχτή κριτική στην Ελλάδα. Το γερμανικό ΥΠΕΞ δηλώνει ότι η προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ υπόκειται σε όσα ορίζουν το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.

Στο ομοσπονδιακό ΥΠΕΣ, όπως λέει εκπρόσωπός του, «βασικά θεωρεί κανείς δεδομένο ότι τα κράτη μέλη σέβονται το Διεθνές Δίκαιο στα σύνορά τους». «Όσον αφορά υποδείξεις πιθανών παραβιάσεων αυτού, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της άμεσης και διαφανούς διαλεύκανσής τους», δήλωσε και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται στο επίκεντρο μιας από τις βασικότερες μεταναστευτικές διαδρομές προς την Ευρώπη και γι’ αυτό οι δυνάμεις προστασίας των συνόρων «δραστηριοποιούνται σε ένα σημαντικό εξωτερικό σύνορο της ΕΕ».

Ο εκπρόσωπος για εσωτερικά θέματα της Κ.Ο. των κομμάτων CDU/CSU Mathias Middelberg τόνισε ότι σε μια Ευρώπη χωρίς ελέγχους των εσωτερικών συνόρων χρειάζεται αποτελεσματική προστασία των εξωτερικών συνόρων. «Φυσικά και πρέπει να γίνονται σεβαστά το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο», δήλωσε. Η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει πλέον να συνεννοηθούν ταχύτατα σε πολιτικό επίπεδο. Απομένει να δούμε αν θα συμβεί αυτό.

Carolina Drüten,.άρθρο της συντάκτριας εξωτερικών θεμάτων