Γερμανία: «Η κυριαρχία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης»

«Το ARD, το ZDF και οι άλλοι δημόσιοι σταθμοί έχουν στη διάθεσή τους τόσα χρήματα, όσα τα άλλα εθνικής εμβέλειας ΜΜΕ μαζί»

Η κυριαρχία του Δημόσιου Ραδιοτηλεοπτικού Φορέα (ÖRR) στα γερμανικά Μέσα Ενημέρωσης είναι τεράστια. Σύμφωνα με έρευνα της WELT, ο ÖRR έχει στη διάθεσή του περίπου τόσα χρήματα, όσα όλα τα άλλα μεγάλα Μέσα Ενημέρωσης εθνικής εμβέλειας μαζί.

Σύμφωνα με την Επιτροπή Προσδιορισμού Οικονομικών Αναγκών (KEF), το ÖRR έχει ετήσιο προϋπολογισμό 9,7 δις Ευρώ, εκ των οποίων τα 8,4 δις προέρχονται από τα ραδιοτηλεοπτικά τέλη και τα υπόλοιπα κυρίως από τη διαφήμιση και τις άδειες.

Αυτό προκύπτει από τις «αναγνωρισμένες συνολικές δαπάνες» του KEF για το ARD, ZDF και το Deutschlandradio για το χρονικό διάστημα 2021-2024 ύψους 38,669 δις Ευρώ.

Οι εθνικές εφημερίδες μαζί με τις ψηφιακές τους εκδόσεις, οι μεγάλοι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί επιτυγχάνουν συνολικό τζίρο περίπου 7,5 δις Ευρώ.

Αναλυτικά: Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Ένωση Εκδοτών Ψηφιακών Εκδόσεων και Εκδοτών Εφημερίδων (BDZV), ο κύκλος εργασιών -τα έσοδα δηλαδή από πωλήσεις και διαφήμιση- των εθνικών εφημερίδων, των καθημερινών, κυριακάτικων και εβδομαδιαίων εφημερίδων, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών εκδόσεών τους, ανέρχονται σε 1,662 δις Ευρώ. 

Εδώ συγκαταλέγονται όλες οι μεγάλες εφημερίδες, από τη WELT AM SONNTAG και τη WELT έως τις εφημερίδες Frankfurter Allgemeine Zeitung, ZEIT, BILD, Handelsblatt, Süddeutsche Zeitung και taz.Οι πωλήσεις των περιοδικών δεν περιλαμβάνονται στα στοιχεία της BDZV.

Ο σημαντικότερος παίκτης στον τομέα αυτό, ο όμιλος SPIEGEL (DER SPIEGEL, SpiegelTV, SPIEGEL Online, ManagerMagazin κα), κατέγραψε το 2021 τζίρο 275 εκ. Ευρώ. Για τα περιοδικά Stern, Bunte και FOCUS δεν υπάρχουν τρέχοντα στοιχεία. Σύμφωνα με την Meedia, ο τζίρος τους το 2019 ήταν 183, 147 και 120 εκ. Ευρώ αντίστοιχα.

Σύμφωνα με την Ένωση Ιδιωτικών Μέσων Ενημέρωσης VAUNETWELT, ο συνολικός κύκλος εργασιών και των 200 περίπου ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών ήταν το 2021 περίπου 600 εκ. Ευρώ, τα οποία προήλθαν σε μεγάλο βαθμό από διαφημίσεις.

Οι δύο μεγάλοι ανταγωνιστές της ιδιωτικής τηλεόρασης, το RTL και το ProSieben-Sat. 1 χρειάζονται προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων, λόγω κυρίως των τεράστιων δαπανών τους για αθλητικές ή κινηματογραφικές άδειες. Το RTL Deutschland με τα 14 κανάλια του (RTL, RTLII, n-tv, Vox κ.α.) καταγράφει τζίρο 2,24 δις Ευρώ και 2,23 δις Ευρώ για το ProSieben-Sat.1με τον συνολικό τζίρο να ανέρχεται στα 7,5 δις Ευρώ. Στα στοιχεία δεν περιλαμβάνονται τα δεδομένα για τις τοπικές εφημερίδες, τα τηλεοπτικά περιοδικά ή τα διαδικτυακά πολυμέσα που απαιτούν πληρωμή, όπως το Spotify ή πολλοί μικροί πάροχοι podcast, καθώς και για τα ειδησεογραφικά portal focus.de ή το t-online.

Δεδομένων των διαθέσιμων αυτών στοιχείων, μπορεί να ειπωθεί σε γενικές γραμμές ότι η δημόσια ραδιοτηλεόραση με 9,7 δις Ευρώ έχει στη διάθεσή της περίπου τόσα χρήματα, όσα όλα τα άλλα μεγάλα εθνικά ΜΜΕ μαζί.

«Αυτή η κατάσταση είναι προβληματική από πολλές απόψεις» αναφέρει το δημοσίευμα, τόσο από την σκοπιά της αγοράς, όσο και από το γεγονός ότι σημαντικό μέρος των πολιτών δεν εκτιμά τα «προϊόντα» των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και παρόλα αυτά πρέπει να συνεισφέρει μηνιαίως με 18,36 Ευρώ ανά νοικοκυριό.

Ο δεύτερος ακριβότερος δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας στον κόσμο, το BBC, τα καταφέρνει με λιγότερα από τα μισά χρήματα (4 δις ευρώ σύμφωνα με τις Επιστημονικές Υπηρεσίες της Bundestag).

 Σε αντίθεση με τη Μεγάλη Βρετανία, όπου το κυβερνών κόμμα των Συντηρητικών εξετάζει το ενδεχόμενο ακύρωσης της ραδιοτηλεοπτικής συνεισφοράς από το 2027 και σε κάθε περίπτωση στοχεύει σε μειώσεις, κανένα μεγάλο κόμμα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία δεν έχει μέχρι στιγμής ταχθεί υπέρ δραστικών περικοπών στον προϋπολογισμό. Όλα τα κρατίδια συμφώνησαν το 2021να αυξήσουν το ραδιοτηλεοπτικό τέλος. Μόνο η κοινοβουλευτική ομάδα του CDU στη Σαξονία-Άνχαλτ προσπάθησε ανεπιτυχώς να αποτρέψει την αύξηση, και γι’ αυτό το λόγο κατηγορήθηκε από ορισμένα μέσα ενημέρωσης για δεξιό λαϊκισμό.

Σύμφωνα με την Επιστημονική Υπηρεσία του Bundestag, εκτός από τους μισθούς των επικεφαλής που μπορεί να ανέλθουν έως και τα 413.000 Ευρώ ετησίως -όπως στο WDR- υψηλές αποδοχές απολαμβάνουν και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι από συντάκτες, εικονολήπτες έως και γραμματείς.