«Ο σκαπανέας της παγκόσμιας Προστασίας των Δεδομένων»

Süddeutsche Zeitung: «Ο Σπύρος Σημίτης δημιούργησε στην Έσση το 1970 τον πρώτο νόμο περί της Προστασίας των Δεδομένων -πρώτο του είδους του σε όλο τον κόσμο. Ο νομικός αργότερα ασχολήθηκε με τη συμμόρφωση με αυτόν. Τώρα απεβίωσε σε ηλικία 88 ετών»

Στη νεκρολογία του, ο επί πολλά χρόνια δημοσιογράφος και μέλος της Αρχισυνταξίας της SZ, καθώς και επίτιμος Καθηγητής στη Νομική του Πανεπιστημίου του Bielefeld, Dr. Heribert Prantl, αναφέρει, μεταξύ άλλων:

Η μονάδα μέτρησης του Ηλεκτρικού Ρεύματος ονομάζεται Ampere. Η ηλεκτρική τάση μετριέται σε Volt και η φυσική ισχύς σε Watt -από το Σκωτσέζο φυσικό James Watt. Αν θα έπρεπε να δοθεί ένα όνομα στη μονάδα μέτρησης της Προστασίας των Δεδομένων, θα έπρεπε να είναι «Σημίτης». Η παγκόσμια Ιστορία της Προστασίας των Δεδομένων ξεκινά με τον Ελληνογερμανό καθηγητή Σπύρο Σημίτη, ξεκινά με έναν νόμο που ο ίδιος ανέπτυξε και συνέταξε: Ο νόμος περί της Προστασίας των Δεδομένων στην Έσση το 1970 ήταν ο πρώτος του είδους του παγκοσμίως. Ήταν ένας νόμος-πρότυπο. Ο Σημίτης, τότε νεαρός καθηγητής Νομικής στη Φρανκφούρτη, κατασκεύασε, εφήρμοσε και συντήρησε αυτόν το νόμο ως Εντεταλμένος για την Προστασία των Δεδομένων στην Έσση από το 1975 έως το 1991.

Δεν κατόρθωσε μεν να κάνει τους πάντες να σεβαστούν την Προστασία των Δεδομένων, αλλά πέτυχε να την γνωρίζουν όλοι. Και είναι ένας από αυτούς που φρόντισαν, ώστε το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο να αποκτήσει ιδιαίτερη ευαισθησία ως προς το ζήτημα αυτό. Το γεγονός ότι το ανώτατο γερμανικό δικαστήριο έθεσε πρόσφατα όρια στην αναζήτηση δεδομένων από την Αστυνομία οφείλεται και σε όλα όσα προσέφερε ο Σημίτης.

Ο σκαπανέας της Προστασίας των Δεδομένων Σπύρος Σημίτης ξεκίνησε το έργο του σε μια εποχή, κατά την οποία οι υπολογιστές ήταν ακόμα τεράστια κουτιά. Ο Σημίτης παρακολούθησε την ψηφιακή εξέλιξη, από τους τεράστιους υπολογιστές μέχρι το ψηφιακό νέφος. Του κατέστη γρήγορα σαφές ότι η Προστασία των Δεδομένων δεν αφορά μόνο την ιδιωτική ζωή, αλλά και τη Δημοκρατία. Η σκόπιμη παραίτηση από προσβάσιμες πληροφορίες είναι, όπως έλεγε, βασική προϋπόθεση μίας δημοκρατικής κοινωνίας.

Ο γιος ενός νομικού γεννήθηκε στην Αθήνα, πήγε στο Marburg σε ηλικία 17 ετών για να σπουδάσει στη Νομική μαζί με τον αδελφό του Κωνσταντίνο, ο οποίος αργότερα έγινε Πρωθυπουργός της Ελλάδας, πήρε το διδακτορικό του σε ηλικία 22 ετών και ολοκλήρωσε την υφηγεσία του σε ηλικία 29 ετών. Ο μαθητής-θαύμα έγινε Καθηγητής-θαύμα, πρώτα στο Gießen και μετά στη Φρανκφούρτη -με έδρες στο Αστικό, το Εμπορικό και το Οικονομικό Δίκαιο, το Εργατικό και το Δίκαιο της Πληροφορικής, ενώ χρημάτισε και επισκέπτης Καθηγητής στο Παρίσι και στο Yale.

Ήταν λαμπρός επιστήμονας, πολύγλωσσος και κοσμοπολίτης, πνευματώδης και ετοιμόλογος. Είχε την ικανότητα να προσελκύει, αφιέρωνε στους ανθρώπους την φιλική του προσοχή, ήταν ευγενικός και είχε το χάρισμα να ασκεί κριτική με τρόπο που να μην προκαλεί πόνο. Δεν μπορούσε και δεν ήθελε να βλάψει τους συνεργάτες του, οι οποίοι αισθάνονταν οπαδοί του και θεωρούσαν τιμή τους να μπορούν να εργάζονται μαζί του και γι’ αυτόν.

Ως πολιτικοποιημένος, αλλά ποτέ κομματικοποιημένος Καθηγητής, ήταν κατά τα λοιπά πολύ προσηλωμένος στη γνώμη και τα επιχειρήματά του, μπορούσε να εξηγήσει τις καταστάσεις λαμβάνοντας υπόψη το ευρύτερο πλαίσιο και να χαράξει μεγάλες και σαφείς γραμμές. Δεν περιορίστηκε στο να επισημαίνει τα προβλήματα, προσπαθούσε να βρίσκει ουσιαστικές λύσεις. Και όλες του τις αναλύσεις τις συνόδευε με μικρές ιστορίες και ανέκδοτα. Υπήρξε κορυφαίος επιστήμονας σε πολυάριθμους εθνικούς και διεθνείς φορείς και σε τρεις πολύ διαφορετικούς τομείς του Δικαίου –την Προστασία των Δεδομένων, το Οικογενειακό και το Εργατικό Δίκαιο.

Στο Εργατικό Δίκαιο επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη νομολογία του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου σε σχέση με το δικαίωμα συναπόφασης των εργαζομένων στις επιχειρήσεις. Στο Οικογενειακό Δίκαιο και το Δίκαιο του Παιδιού, ο Σημίτης ήταν από τους πρώτους που συνέλαβε την έννοια της «ευημερίας του παιδιού», την εξέλιξε σε νομική έννοια και έτσι έδωσε το έναυσμα για να ενσωματωθεί στο Δίκαιο. Ίσως αυτό είχε να κάνει με τις συζητήσεις του στο σπίτι: Η ψυχαναλύτρια σύζυγός του είχε συνεργαστεί με την κόρη του Sigmund Freud, Anna.

Τα τελευταία χρόνια ήταν συνοδοιπόρος του επί πολλά χρόνια ασθενούς Σημίτη. Ο Σπύρος Σημίτης πέθανε το περασμένο Σάββατο σε ηλικία 88 ετών στην πόλη Königstein im Taunus στο κρατίδιο της Έσσης. Ήταν ένας από τους επιστήμονες που επηρέασαν την Ιστορία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.