Süddeutsche: «Ελλάδα: Η οργή επέστρεψε»

Süddeutsche Zeitung : «Οι διαμαρτυρίες στρέφονται ενάντια σε ένα κράτος που δεν προστατεύει τους πολίτες του»

Κάτι σαν να έσπασε στο ελληνικό κράτος, όταν δύο τρένα συγκρούστηκαν κοντά στο χωριό Τέμπη το βράδυ της 1ης Μαρτίου. Τουλάχιστον 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, κάποιοι εξ αυτών απανθρακώθηκαν σε θερμοκρασίες άνω των 1.300 βαθμών Κελσίου, με αποτέλεσμα τα λείψανά τους να είναι αδύνατον να αναγνωριστούν. Η καταστροφή όχι μόνο αφαίρεσε τις ζωές δεκάδων νέων –πολλά από τα θύματα ήταν φοιτητές που πήγαιναν στον τόπο των σπουδών τους Θεσσαλονίκη– αλλά άνοιξε και πάλι φαινομενικά επουλωμένες πληγές στη σχέση των Ελλήνων πολιτών με το κράτος τους.

Επανειλημμένα έρχονται στο φως δυσάρεστες λεπτομέρειες: Ο σταθμάρχης, ο οποίος δεν ρύθμισε σωστά τις διακλαδώσεις, με αποτέλεσμα το Intercity να βρεθεί στην ίδια γραμμή με την εμπορική αμαξοστοιχία, προφανώς βρέθηκε στη θέση αυτή χάρη στις καλές του σχέσεις με πολιτικούς. Δεν ασκούσε τα καθήκοντά του πολύ καιρό και δυσκολευόταν εμφανώς να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Το «ανθρώπινο λάθος», το οποίο η κυβέρνηση επικαλέστηκε ως αιτία του δυστυχήματος, προκάλεσε τόσο καταστροφικές συνέπειες, επειδή δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου μηχανισμοί Ασφαλείας. Δεν υπήρχε ένα ψηφιακό σύστημα ελέγχου που να κατευθύνει τα τρένα στις σωστές γραμμές ή τουλάχιστον ένας μηχανισμός προειδοποίησης προς τους μηχανοδηγούς ότι πλησιάζει τρένο από την αντίθετη κατεύθυνση. Η εξοικονόμηση πόρων οδήγησε στην καταστροφή, κι όλα αυτά σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ το 2023. Οι συνδικαλιστές των Ελληνικών Σιδηροδρόμων έχουν επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί μάταια για τα ανατριχιαστικά κενά στην Ασφάλεια.

Δεν είναι μόνο οι δεκάδες θάνατοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αυτό που κάνει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους να βγαίνουν στους δρόμους για να διαδηλώσουν, αρκετές εβδομάδες μετά το δυστύχημα. Είναι κάτι μεγαλύτερο. Η οργή των διαδηλωτών στρέφεται εναντίον ενός κράτους, από το οποίο αισθάνονται εγκαταλελειμμένοι και προδομένοι. Αν αυτό το κράτος δεν είναι καν σε θέση ή δεν θέλει να προστατεύσει τη ζωή των πολιτών του χρησιμοποιώντας προφανή μέσα, τι μπορεί να περιμένει κανείς γενικά από αυτό;

Επιφανειακά η Ελλάδα έχει αφήσει πίσω της την απειλή της χρεοκοπίας, τα εξευτελιστικά προγράμματα λιτότητας, τις περικοπές στις συντάξεις, τις μαζικές απολύσεις και τη διακοπή παροχής ρεύματος λόγω απλήρωτων λογαριασμών. Τα τελευταία χρόνια έδωσαν στη χώρα τη δυνατότητα να ανασάνει, ο Τουρισμός ανθεί και η χώρα είναι σε θέση να αποπληρώσει ταχύτερα τα χρέη της. Και όμως στους δρόμους επιστρέφει η ατμόσφαιρα της κρίσης.

Για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, Πρωθυπουργό από το συντηρητικό κόμμα Νέα Δημοκρατία, η ατμόσφαιρα είναι επικίνδυνη. Ανέλαβε καθήκοντα το 2019 ως φιλελεύθερος μεταρρυθμιστής και εκσυγχρονιστής, ως κάποιος που θα οδηγήσει τη χώρα και το κόμμα του σε μια νέα εποχή. Και πράγματι η πολιτική του, η οποία χαρακτηρίστηκε από αρχές του Management, έχει επιφέρει κάποιες βελτιώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών: Είναι αντιμέτωποι με λιγότερη γραφειοκρατία, μπορούν μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής να ολοκληρώσουν διοικητικές διαδικασίες, ενώ τώρα, λίγο πριν τις εκλογές, δίδονται κρατικές επιδοτήσεις για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και λίγο υψηλότερος κατώτατος μισθός.

Αλλά όλα αυτά σβήνουν από το διαπεραστικό φως της σιδηροδρομικής καταστροφής και του παρασκηνίου της. Η τραγωδία αποκάλυψε με βίαιο τρόπο τα κακώς κείμενα κάτω από την επιφάνεια του εκσυγχρονισμένου κράτους. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, τα πράγματα μπορεί να γίνουν δύσκολα για το Μητσοτάκη, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ μειώνει τη διαφορά. Και από πολιτικής απόψεως πολλά μέτωπα ανοίγουν και πάλι στην δοκιμασμένη από κρίσεις Ελλάδα μετά την καταστροφή στα Τέμπη.

Σχόλιο του συντάκτη Εξωτερικών Θεμάτων της ε/φ Tobias Zick