«Ελληνισμός Μονάχου: Βαρύ το κλίμα για την Πολιτεία»

«Κορυφώνεται η αγωνία για το μεγαλύτερο ελληνόγλωσσο σχολείο εκτός Ελλάδας. Τι θα γίνει με το κτήριο; Γιατί αυτή η κωλυσιεργία για ένα σχολείο επιδοτούμενο από τη Βαυαρία;»

Aνταπόκριση της Ειρήνης Αναστασοπούλου, Deutsche Welle 

Φωτογραφία από την εκδρομή του σχολείου

//Αυτό που συνέβη την 25η Μαρτίου στην ασφυκτικά γεμάτη εκκλησία Salvatorkirche του Μονάχου δεν έχει ξαναγίνει στα χρονικά του ελληνισμού του Μονάχου, της πόλης με τους περισσότερους Έλληνες στη Γερμανία. Αμέσως μετά τη δοξολογία χοροσταντούντος του Μητροπολίτη Γερμανίας Αυγουστίνου δόθηκε ο λόγος στον Γενικό Πρόξενο της πόλης κ. Βασίλη Γκουλούση για τον καθιερωμένο εορταστικό. Αλλά δεν πρόλαβε. Κάποιος από το εκκλησίασμα πήρε αυθόρμητα τον λόγο. Δεν ήταν προγραμματισμένο. Ήταν περισσότερο ένα ξέσπασμα αγωνίας ενός γονέα του Δημοτικού "Αριστοτέλης" για το μέλλον του κτηρίου όπου στεγάζεται. "Ο Μητροπολίτης μας ήταν δίπλα στον ιερέα Πέτρο και τον Πρόξενο, άκουγε αυτά που έλεγα, με παρακολουθούσε με προσοχή, κουνούσε το κεφάλι του και δεν διέκοψε ούτε μία φορά" λέει στην Deutsche Welle ο Ανδρέας Παπαστέργιος, μέλος της μετασχολικής φύλαξης του "Αριστοτέλης". "Σήκωνε το κεφάλι του, με κοιτούσε κι έδειχνε προβληματισμένος".

Αλλά τι ακριβώς είπε ο Έλληνας γονέας, ο ίδιος απόφοιτος ελληνικού σχολείου στη Νυρεμβέργη, με σπουδές Πληροφορικής σε πανεπιστήμιο της Ελλάδας; "Του είπα ότι δεν έχει δικαίωμα να μιλά στον ελληνισμό του Μονάχου, δεν έχει δικαίωμα να παίζει με την ελληνόγλωσση παιδεία, δεν έχει δικαίωμα να δίνει αρνητική εισήγηση σχετικά με το συμβόλαιο μίσθωσης του κτηρίου όπου στεγάζεται το 4ο Δημοτικό και Α' Γυμνάσιο του Μονάχου "Αριστοτέλης". Να δώσει αρνητική εισήγηση για το σπίτι του όπου μένει εδώ στο Μόναχο με έξοδα του ελληνικού δημοσίου. Δεν μπορεί να βγάζει λόγο στην εκκλησία και να μιλά μπροστά στα ίδια παιδιά που διαμαρτυρηθήκαν μαζί με εμάς έξω από το Προξενείο". Ακολούθησαν στιγμές αμηχανίας και μετά ο κόσμος ξέσπασε σε χειροκρότημα. Κι όταν ο Πρόξενος άρχισε να μιλά, οι μισοί αποχώρησαν από την εκκλησία.

Ενός κακού μύρια έπονται

Θα αναρωτηθεί ευλόγως ο καθένας πώς ο εκάστοτε Πρόξενος μπορεί να χειρίζεται θέμα αρμοδιότητας του υπουργείου Παιδείας. Το δικαίωμα προκύπτει από την Κοινή Υπουργική Απόφαση Υπουργείου Παιδείας και Οικονομικών (Αρ. Φ400.11140041.1Β από 7.2.2003). Στο άρθρο 7 αναφέρει ότι σε ό,τι αφορά σε σχολικά κτήρια και συμβόλαια μίσθωσης αρμόδιος είναι ο Προϊστάμενος της Διπλωματικής Αρχής, εν προκειμένω ο Γενικός Πρόξενος Μονάχου. Από τη θέση αυτή πέρασαν πολλοί συνάδελφοι του νυν Γενικού Προξένου. Κανείς δεν διανοήθηκε να δώσει αρνητική εισήγηση για την παράταση του συμβολαίου μίσθωσης του εν λόγω σχολείου, που επιδοτείται -κι αυτό είναι καθοριστικής σημασίας- σε ποσοστό 90% από το βαυαρικό δημόσιο σε αντίθεση με όλα τα ελληνικά σχολεία της Γερμανίας. Αλλά ενός κακού μύρια έπονται. Διότι η Προξενική Αρχή δεν ήταν εντάξει στις συμβατικές της υποχρεώσεις. Δεν προσήλθε να υπογράψει την παράταση της μίσθωσης για άλλα 5 χρόνια την προβλεπόμενη ημερομηνία τέλη Ιουλίου του 2023. Αλλά και τους επόμενους μήνες συνέχισε την ίδια τακτική παρά τις συνεχείς οχλήσεις του Συντονιστικού Γραφείου Εκπαίδευσης, του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του "Αριστοτέλης" και την αγωνία γονέων και κηδεμόνων ενός σχολείου, που είναι το μεγαλύτερο ελληνόγλωσσο στο εξωτερικό παγκοσμίως. "Γιατί όλα την τελευταία στιγμή;" αναρωτιέται η Ηρώ Κωστράκη, πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων σχολείων Μονάχου και περιχώρων, "δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά".  "Στη Γερμανία δεν λειτουργούν τα πράγματα έτσι", λέει οργισμένα και ο Ανδρέας Παπαστέργιος. Το αποτέλεσμα ήταν να ζητά ο ιδιοκτήτης μεγάλη αύξηση ενοικίου, "ληστρική", όπως την χαρακτήρισε η ελληνική πλευρά, για  κτήριο 5.000 τμ. και προδιαγραφές σχολείου. Η ελληνική πλευρά αρνείται να το αποδεχθεί. Το ενδεχόμενο να μείνουν από τα μέσα του 2025 χωρίς σχολική στέγη γύρω στα 890 παιδιά σε μια εξαιρετικά δύσκολη και ακριβή αγορά ακινήτων στο Μόναχο είναι υπαρκτό και έχει κινητοποιήσει τους γονείς, που προχώρησαν σε διαδηλώσεις έξω από το Προξενείο, ήρθαν σε επαφή με το υπουργείο Παιδείας, ενώ έγιναν και επερωτήσεις και στη Βουλή. Έτσι το υπουργείο Παιδείας έδωσε εντολή να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με τον ιδιοκτήτη.  

Μέχρι και αυτήν τη στιγμή που γράφεται το άρθρο ο χρόνος ροκανίζεται σε ατέρμονες συζητήσεις, ανταλλαγές επιστολών και τηλεφωνήματα, προτάσεων και αντιπροτάσεων ανάμεσα στον Γερμανό εκμισθωτή - ιδιοκτήτη κ. Ούλριχ, τον Έλληνα δικηγόρο Μονάχου κ. Κωνσταντίνο Ανδρουλάκη, τον Γενικό Πρόξενο και δύο εκπροσώπους του υπουργείου Παιδείας. Φαίνεται να έχει επέλθει κάποια σύγκλιση ως προς το "ληστρικό" μίσθωμα που απαιτούσε ο ιδιοκτήτης, που όμως δικαιολογείται στην αγορά ακινήτων του Μονάχου. Υπάρχει όμως μπλέξιμο σε θέματα προθεσμίας καταγγελίας του συμβολαίου και αναπροσδιορισμού των εξόδων λειτουργίας και συντήρησης του μισθίου. Το εάν συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμη περιθώρια συνέχισης των διαπραγματεύσεων δεν είναι σε θέση να το γνωρίζει η Deutsche Welle. Εκείνο που πληροφορήθηκε όμως είναι ότι έχει δοθεί εντολή προς τον Γενικό Πρόξενο και το Συντονιστικό Γραφείο Εκπαίδευσης του Μονάχου να αναζητήσουν άλλα κτήρια που να ανταποκρίνονται στις σχολικές ανάγκες του "Αριστοτέλης" και να είναι πιο οικονομικά. Και τίθεται το ερώτημα: Γιατί η προξενική αρχή δεν ανανέωνε εγκαίρως τη σύμβαση για να αποφύγει και την αύξηση του μισθώματος; Πώς είναι τόσο βέβαια ότι θα βρεθεί άλλο κτήριο που να πληροί τις αυστηρές προδιαγραφές στέγασης ενός σχολείου σε μια πόλη που τα ενοίκια, όπως πολύ καλά γνωρίζει ο Γενικός Πρόξενος, είναι τα υψηλότερα στη Γερμανία; Ή μήπως πρόκειται για ελιγμό προκειμένου να κλείσει το σχολείο και να συγχωνευτεί με άλλα, όπως έγινε πέρυσι με το 2ο Δημοτικό "Πυθαγόρας";

Αποφεύγουν Έλληνες πολιτικοί το Μόναχο;

Η αβεβαιότητα για την τύχη του κτηρίου, που μεγαλώνει με το πέρασμα των μηνών, η έλλειψη ενημέρωσης, η απαξιωτική συμπεριφορά του Προξένου, όπως τουλάχιστον καταγγέλλουν οι γονείς, έχει εξαγριώσει μεγάλο κομμάτι του ελληνισμού του Μονάχου, που δεν πέρασε απαρατήρητο στην Αθήνα. Στις προγραμματισμένες επισκέψεις τους στη Γερμανία για ενημέρωση γύρω από την επιστολική ψήφο, τόσο ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τον Απόδημο Ελληνισμό κ. Κώτσηρας, όσο και η κυρία Κεραμέως, υπουργός Εσωτερικών, απέφυγαν να μιλήσουν στον ελληνισμό της πόλης. "Κάποιοι τους ενημέρωσαν προφανώς ότι θα αντιμετώπιζαν αντιδράσεις στο Μόναχο" εικάζει ο Βασίλης Καραμαγκιόλης, μέλος του ΔΣ Γονέων και Κηδεμόνων Γυμνασίου του "Αριστοτέλης".  Η κυρία Μαρία Μπάκου, πρόεδρος του Συλλόγου Μετασχολικής Φροντίδας του "Αριστοτέλης", που απασχολεί παιδιά μετά το σχολικό ωράριο, πρόγραμμα επίσης επιδοτούμενο από τη Βαυαρία, αποφάσισε να πάει στη Στουτγάρδη και να συναντήσει την κα Κεραμέως. "Της εξηγήσαμε πώς έχουν τα πράγματα, θεωρήσαμε ότι δεν της είναι όλα γνωστά παρόλο που στο κλείσιμο του Β΄ Δημοτικού Σχολείου "Πυθαγόρας" πέρυσι το καλοκαίρι ήταν υπουργός Παιδείας. Μας είπε ότι αυτό που θα μπορέσει να κάνει είναι να μιλήσει με την αρμόδια Υφυπουργό. Και όταν φτάσαμε στο σημείο να της πούμε ότι είναι ο Πρόξενος αυτός που έδωσε την αρνητική εισήγηση, μας είπε ότι είναι πρόβλημα. Στην ερώτησή μας τι εννοεί, μας είπε ότι δεν μπορεί να παρακαμφθεί έτσι εύκολα η αρνητική εισήγηση ακόμη κι αν είναι υφιστάμενο το πρόσωπο". 

Το κλίμα στο Μόναχο για την Πολιτεία ενόψει των ευρωεκλογών μάς μεταφέρεται ως βαρύ. "Δεν υπάρχει κλίμα για εκλογές" μας είπε ο Ανδρέας Παπαστέργιος. "Επικρατεί δυσαρέσκεια, κι αν αναφερθώ στον δικό μου οικογενειακό κύκλο, αλλά και στον φιλικό, επειδή μιλάμε με πολλούς γονείς στο σχολείο, ξέρω γονείς που αυτή τη φορά στις ευρωεκλογές δεν θα ρίξουν ψήφο στο κόμμα που κυβερνά, γιατί ξέρουν ότι είναι η κυβέρνηση που συμπεριφέρεται σαν να θέλει να κλείσει το σχολείο, δεν σέβεται τον αγώνα που έκαναν οι μετανάστες για να μείνει ζωντανός ο ελληνισμός, η ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός. Σε μερικά χρόνια οι Έλληνες δεν θα ξέρουν να διαβάζουν ούτε τα ονόματα στην επιστολική ψήφο!". Η εγγραφή για την επόμενη χρονιά πάνω από 40 παιδιών στην Α΄ Δημοτικού στο "Αριστοτέλης" παρά την πλήρη αβεβαιότητα στο κτηριακό αποτελεί αδιαμφισβήτητα ψήφο εμπιστοσύνης των γονιών στο σχολείο. "Το σχολείο αυτό κερδίζει σε σημασία περισσότερο τώρα από ό,τι στο παρελθόν, γιατί αφήνει ανοικτές όλες τις δυνατότητες, όταν ξέρει κανείς να τις χρησιμοποιεί σωστά" μας είπε η κυρία Λίζα Όμπερ, καθηγήτρια στο "Αριστοτέλης" από το 1981 μέχρι πέρυσι. "Στους αναποφάσιστους που δεν ξέρουν αν θα μείνουν ή θα γυρίσουν στην Ελλάδα, σε εκείνους που θα επιστρέψουν, αλλά και όσους θέλουν να επιλέξουν επαγγελματική κατάρτιση. Εκείνο που δεν έχουν καταφέρει μέχρι τώρα είναι να αναγνωριστεί το ελληνικό απολυτήριο ισότιμο με το γερμανικό Abitur, όπως το έχει κάνει το γαλλικό σχολείο στο Μόναχο, και να μπορούν να φοιτούν τα παιδιά στο γερμανικό πανεπιστήμιο".

Μετακινήσεις και σταθερότητα

Ιδού λοιπόν ένα θέμα με το οποίο θα πρέπει να ασχοληθεί κάποτε το υπουργείο Παιδείας και η νέα φιλόδοξη ηγεσία του. Πριν από αυτό θα πρέπει να διερευνήσει τη νομιμότητα της Κοινής Υπουργικής Απόφασης, η οποία υπογράφεται από ό,τι παρατηρήσαμε από τους υπουργούς Οικονομικών και Παιδείας, όχι όμως από τον υπουργό Εξωτερικών. Εξ ονόματος ποίου λοιπόν διαπραγματεύεται το κτήριο ο εκάστοτε Γενικός Πρόξενος του Μονάχου; Με εντολή άλλων υπουργείων; Μπορεί η ελληνόγλωσση παιδεία στη Γερμανία να εξαρτάται από την καλή (ή κακή) διάθεση του εκάστοτε Προξένου; Ο ελληνισμός του Μονάχου αγωνιά και εξοργίζεται για τη στάση της Πολιτείας. "Είμαστε στο σκοτάδι, κυκλοφορούν φήμες, αλλά καμία δέσμευση επί της ουσίας τόσους μήνες τώρα για ένα σχολείο επιδοτούμενο από τους Γερμανούς" λέει η κυρία Κωστράκη. "Δεν μας απασχολεί εάν θα μείνουμε σε αυτό ή το διπλανό κτήριο, θέλουμε να υπάρχει σταθερότητα για τα ελληνόπουλα, να μην έχουμε μετακομίσεις πάνω στη διετία". 

Ζητήσαμε από τον Γενικό Πρόξενο να τοποθετηθεί επί όλων αυτών αλλά μας διαμήνυσε μέσω του γραμματέα του ότι είναι αναρμόδιος. Αναμένεται προσεχώς ο διάδοχός του. Ίσως να είναι και η τελική λύση για να μην χρειαστεί να γίνουν οι ίδιες σκηνές του χρόνου στην 25η Μαρτίου, στην εκκλησία Salvatorkirche...//