Τρίτη 24 Ιουνίου 2025

DIE ZEIT: «Το διπλό παιχνίδι του Erdogan»

«Εδώ και μήνες ο Τούρκος Πρόεδρος Erdogan βρίζει το Ισραήλ και τον Π/Θ Netanjahu. Ωστόσο, για ιδιοτελείς σκοπούς, τον βοηθάει με έναν πλάγιο τρόπο»

«Εδώ και μήνες ο Τούρκος Πρόεδρος Erdogan βρίζει το Ισραήλ και τον Π/Θ Netanjahu. Ωστόσο, για ιδιοτελείς σκοπούς, τον βοηθάει με έναν πλάγιο τρόπο»

Ανάλυση της Marion Sendker αναφέρει αρχικά ότι από την έναρξη των ισραηλινών βομβαρδισμών στο Ιράν έχει αυξηθεί σημαντικά η διέλευση Ιρανών πολιτών προς την Τουρκία. Σύμφωνα με δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΑΜ Yaşar Güler, οι Ιρανοί που μπαίνουν στην Τουρκία αυτή την περίοδο δεν αντιμετωπίζονται ως πρόσφυγες πολέμου και το φαινόμενο δεν καταγράφεται ως μαζική μετανάστευση, ωστόσο τα μέτρα ασφάλειας στα σύνορα έχουν αυξηθεί, από τον φόβο μιας πιθανής εισόδου στρατιωτικών ομάδων. Ταυτόχρονα, μέχρι πρότινος, ο Erdogan έκανε εμπρηστικές δηλώσεις, συγκρίνοντας τον Netanjahu με τον Hitler, ενώ αναγνώριζε στο Ιράν το δικαίωμα να αμύνεται και δήλωνε ότι η Τουρκία στέκεται στο πλευρό των Ιρανών αδελφών της.

Ωστόσο, μετά την επίθεση των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν, ο Erdogan τηρεί ύποπτα συγκρατημένη στάση, σχολιάζει η αρθρογράφος. Το τουρκικό ΥΠΕΞ εξέδωσε μια ασυνήθιστα συγκρατημένη ανακοίνωση, εκφράζοντας μόνο ανησυχία για τις πιθανές επιπτώσεις της αμερικανικής επίθεσης. Πίσω από αυτή τη συγκρατημένη στάση κρύβεται το γεγονός ότι για την Τουρκία το Ιράν δεν είναι σύμμαχος, όπως και το Ισραήλ δεν είναι εχθρός, αναφέρει το δημοσίευμα.

Η αρθρογράφος υποστηρίζει ότι η πραγματικότητα είναι διαφορετική από αυτήν που ο Erdogan παρουσιάζει στο εσωτερικό της χώρας του, κυρίως για δημαγωγικούς λόγους. Το αφήγημα του εχθρικού Ισραήλ βοηθάει τον Erdogan να αποσπάσει την προσοχή από τα εσωτερικά πολιτικά προβλήματα της Τουρκίας. «Η κυβέρνηση χρειάζεται έναν αποδιοπομπαίο τράγο (…) Ωστόσο δεν νομίζω ότι η τουρκική κυβέρνηση βλέπει ειλικρινά ως κίνδυνο το Ισραήλ» δηλώνει ο ειδικός σε θέματα ασφάλειας του Πανεπιστημίου Beykoz, Ahmet Kasim Han.

 Ένας από τους βασικούς λόγους υπέρ αυτής της θέσης είναι το αμερικανικό σύστημα προειδοποίησης κατά βαλλιστικών πυραύλων, που φυλάσσεται από 50 Αμερικανούς στρατιώτες στο χωριό Kürecik της νότιας Τουρκίας, με τις τουρκικές αρχές να έχουν την εξωτερική αρμοδιότητα προστασίας του. Όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, οι πληροφορίες για τις κινήσεις πυραύλων από το Ιράν θεωρητικά δίδονται μόνο σε κ-μ του ΝΑΤΟ (άρα όχι στο Ισραήλ), ωστόσο πολλοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι οι ΗΠΑ μοιράζονται την πληροφορία και με το Ισραήλ. Ως εκ τούτου, η Τουρκία έστω και εμμέσως συμβάλει στην ασφάλεια του Ισραήλ, παρατηρεί η αρθρογράφος, προσθέτοντας ότι η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει συχνά αντιδράσεις από ισλαμιστικά και αριστερά εθνικιστικά κόμματα της Τουρκίας.

Η τουρκική κυβέρνηση δείχνει να αγνοεί αυτή την κριτική, όπως κάνει και με τις αιτιάσεις ότι πετρέλαιο από το Αζερμπαϊτζάν μεταφέρεται ανεμπόδιστα προς το Ισραήλ. Την ίδια στιγμή εκπρόσωποι από την Τουρκία, το Ισραήλ και το Αζερμπαϊτζάν συναντήθηκαν πρόσφατα, με κύκλους ασφάλειας να διαδίδουν ότι οι τρεις πλευρές κατέληξαν σε μια δήλωση προθέσεων να μην προβούν σε ενέργειες που θα έβλαπταν τα εκατέρωθεν συμφέροντα.

Η ουσία είναι ότι η Τουρκία βρίσκεται πιο κοντά στο Ισραήλ, παρά στο Ιράν, καταλήγει η αρθρογράφος. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην επιθυμία της Τουρκίας να μην διαταράξει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά και στα ίδια τα συμφέροντα των ΗΠΑ, που βλέπουν την Τουρκία ως σημαντικό σύμμαχο στην προσπάθεια ανατροπής της ιρανικής κυβέρνησης. Η Τουρκία με τον Ιράν είναι κρυφοί εχθροί, σημειώνει η αρθρογράφος: Η τουρκική κυβέρνηση εκλαμβάνει ως απειλή το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών είναι παραδοσιακά τεταμένες, από το πεδίο της γεωπολιτικής και του εμπορίου μέχρι και το τομέα της θρησκείας. Προβλήματα προκύπτουν επίσης και από τις πολυάριθμες μειονότητες που ζουν στη συνοριακή περιοχή Ιράν – Τουρκίας.

Το δημοσίευμα καταλήγει επισημαίνοντας ότι αυτή τη στιγμή η Τουρκία θέλει να λειτουργήσει ως διαμεσολαβητής ανάμεσα στο Ιράν και τις ΗΠΑ, προκειμένου να ενισχύσει τη θέση της έναντι του Ιράν και να προστατεύσει τα σύνορά της. Μέχρι στιγμής μόνο οι ΗΠΑ έχουν δεχθεί τον διαμερολαβητικό ρόλο της Τουρκία, ενώ το Ιράν είναι αρνητικό. Η Τουρκία περιορίζεται μέχρι στιγμής στο να μεταφέρει μηνύματα από το ένα μέρος στο άλλο. Αυτό είναι πολύ περισσότερο από όσα έχουν καταφέρει τα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά πολύ λίγο για να μπορέσει η Τουρκία να παρέμβει ή να συμμετέχει στο νέο μοίρασμα της τράπουλας στη Μέση Ανατολή, σχολιάζει η δημοσιογράφος.

DIE ZEIT

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.