Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 2020

Süddeutsche Zeitung: «Η παραλία του σκανδάλου»

«Οι Πρόεδροι της Τουρκίας και της Βόρειας Κύπρου ανοίγουν μια κλειστή περιοχή στο διαιρεμένο νησί της Κύπρου - μια σαφής πρόκληση»

Η ανταπόκριση του Tomas Avenarius από την Κωνσταντινούπολη αναφέρει, μεταξύ άλλων:

Εάν η διεθνής πολιτική ήταν μια

έντονα φωτισμένη εμποροπανήγυρη με ζογκλέρ, ακροβάτες, ξιφομάχους και μάγους, τότε οι παραστάσεις του τούρκου αρχηγού κράτους Recep Tayyip Erdoğan θα αποτελούσαν αναμφίβολα τον κύριο πόλο έλξης. Σχεδόν κάθε εβδομάδα ο Τούρκος Πρόεδρος πυροδοτεί μια νέα κρίση, κάνει μια εντελώς απρόβλεπτη κίνηση, εκπλήσσει τους φίλους του -αυτή τη στιγμή έχει λίγους-, τους αντιπάλους του -έχει πολλούς- και το κοινό. Η τελευταία κίνηση του Erdoğan ήταν το εκ νέου άνοιγμα μιας εγκαταλελειμμένης παραλίας στη διχασμένη Κύπρο. Η πόλη-φάντασμα Βαρώσια ήταν από την τουρκική εισβολή το 1974 και μετά κλειστή στρατιωτική περιοχή. Το σε ποιόν ανήκει η περιοχή, στην Κυπριακή Δημοκρατία ή στην «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου», η οποία αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία ως κράτος, αποτελεί αμφιλεγόμενο ζήτημα. Επομένως, η υπόθεση αποτελεί για τους υπεύθυνους στην ΕΕ ένα δυνατό λάκτισμα στα πόδια.

Και μάλλον το ίδιο ισχύει και για την Καγκελάριο Angela Merkel: Η Γερμανία ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και καταβάλλει προσπάθειες εδώ και μήνες να μεσολαβήσει μεταξύ της Κοινότητας και της Τουρκίας. Ανεπηρέαστη από τη νομική κατάσταση του διχασμένου νησιού της Κύπρου, η κυβέρνηση της Βόρειας Κύπρου, στενής συμμάχου της Άγκυρας, ανακοίνωσε την Τρίτη ότι ένα πρώτο τμήμα της παραλίας στα Βαρώσια θα ανοίξει και πάλι σήμερα. Όταν το ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός της Βόρειας Κύπρου Ersin Tatar, πρόσθεσε με αυτοπεποίθηση ότι το παραθαλάσσιο θέρετρο βρίσκεται «αναμφισβήτητα» στο έδαφος της Βόρειας Κύπρου. Τα Βαρώσια είναι «εθνικό ζήτημα πέρα από όλες τις πολιτικές αντιπαραθέσεις και συζητήσεις». Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας και με όλα τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Αλλά αυτό μάλλον δεν ενόχλησε τον Tatar. Ένιωθε δυνατός, επειδή είχε τον Τούρκο αρχηγό κράτους στο πλευρό του. Και ο Erdoğan ισχυρίστηκε κατά την κοινή εμφάνιση ότι τα Βαρώσια είναι σαφώς μέρος της Βόρειας Κύπρου και μοίρασε ραπίσματα στις Βρυξέλλες: «Στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ είδαμε και πάλι ότι ο λαός της Βόρειας Κύπρου αγνοήθηκε. Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει τη συνέχιση αυτής της αδικίας».

Με αυτόν τον τρόπο ο Erdoğan κατέστησε σαφές ότι η χώρα του πήρε στο ζήτημα των Βαρωσίων και πάλι τη θέση εκείνων στον κόσμο που στερούνται των δικαιωμάτων τους. Μετά τους επαναστατημένους Σύριους, τους Λιβύους που μαστίζονται από τον εμφύλιο πόλεμο και τους Αζέρους που διεξάγουν αυτοκαταστροφικό πόλεμο, και οι κάτοικοι της Βόρειας Κύπρου απολαμβάνουν τώρα της προστασίας της Τουρκίας –εννοείται προς το υποτιθέμενο στρατηγικό πλεονέκτημα της Άγκυρας.

Γιατί με το άνοιγμα των Βαρωσίων, ο Erdoğan και η μαριονέτα του στη Βόρεια Κύπρο Tatar προσβάλλουν όχι μόνο την ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και την ΕΕ. Αφότου η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ πριν από λίγες ημέρες δημιούργησε την εντύπωση ότι με την πολιτική αρχή του καρότου και του μαστιγίου προσεγγίστηκε η Τουρκία σε σημαντικά ζητήματα, όπως η διαμάχη για το φυσικό αέριο στη Μεσόγειο, η Άγκυρα διαμαρτύρεται τώρα ανοιχτά ότι η Κοινότητα κατά τη Σύνοδο Κορυφής βρέθηκε για μία ακόμα φορά «σε ομηρία» από τα μέλη της Ελλάδα και Κύπρο. Και πάλι «στέρησαν από την Τουρκία τα δικαιώματά της».

Προφανώς ο Erdoğan δεν αποδέχεται ότι η χώρα του και μετά τη Σύνοδο Κορυφής συνεχίζει να απειλείται με κυρώσεις, εφόσον στείλει ερευνητικά σκάφη για αναζήτηση φυσικού αερίου σε θαλάσσιες περιοχές που διεκδικούν η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία. Η Καγκελάριος Merkel, με την οποία ο Erdoğan πραγματοποίησε πρόσφατα τηλεδιάσκεψη, θα πρέπει να αισθάνεται προσβεβλημένη από το άνοιγμα των Βαρωσίων. Η Καγκελάριος καταβάλλει προσπάθειες να μεσολαβήσει μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας.

Οι προσπάθειες αυτές αναμένεται να γίνουν πολύ πιο δύσκολες μετά το άνοιγμα των Βαρωσίων. Το νησί της Κύπρου είναι χωρισμένο από το 1974, όταν μια τουρκική εισβολή ακολούθησε ένα ελληνικό πραξικόπημα και το βόρειο τμήμα ανακηρύχθηκε στην Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου, η οποία αναγνωρίζεται μόνο από την Τουρκία. Η πόλη της Αμμοχώστου στα ανατολικά είναι σύμβολο της διαίρεσης. Το δημοφιλές πριν από την εισβολή παραθαλάσσιο θέρετρο των Βαρωσίων είναι συνοικία της Αμμοχώστου. Εξαιτίας της τουρκικής εισβολής, περίπου 40.000 κάτοικοι εγκατέλειψαν τα Βαρώσια. Τα τουρκικά στρατεύματα έκλεισαν την περιοχή, η οποία από τότε αποτελεί πόλη-φάντασμα. Μόνο Τούρκοι στρατιώτες κολυμπούν κάποιες φορές στην παραλία.

Στις δεκαετίες των προσπαθειών για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό, οι οποίες δεν επέφεραν ουσιαστική πρόοδο, η επιστροφή των Βαρωσίων στους πρώην Ελληνοκύπριους κατοίκους της χρησιμοποιήθηκε στις διαπραγματεύσεις ως Μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, αλλά δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Αντίστοιχα ακούστηκε η απάντηση του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη: «Αυτό που έχει αποφασίσει η Τουρκία παραβιάζει όλα τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Είναι απολύτως απαράδεκτο». Σύμφωνα με το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων DPA, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών έκανε λόγο για «κατάφωρη παραβίαση των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ». Η Ελλάδα, μαζί με την Τουρκία και τη Μεγάλη Βρετανία, αποτελούν τις εγγυήτριες 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.