Ο Δεκαπενταύγουστος, το «Πάσχα του καλοκαιριού»

Ο Δεκαπενταύγουστος, «το Πάσχα του καλοκαιριού», είναι αφιερωμένος στην Παναγία, τη μητέρα όλων των Χριστιανών και εορτάζεται με ιδιαίτερη ευλάβεια σε όλο τον ελληνικό χώρο.

Η Παναγία έχει για τους Έλληνες και εθνική σημασία, αφού έχει συνδεθεί με τους αγώνες του έθνους και έτσι ο ελληνικός λαός την τιμά και τη σέβεται περισσότερο από κάθε άλλο ιερό πρόσωπο.

Κάθε χρόνο το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων βρίσκεται στην Παναγία της Τήνου, όπου έχει και εθνικό χαρακτήρα, αφού εκτός από την Παναγία τιμάται και η μνήμη αυτών που χάθηκαν κατά τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου «Έλλη», από τους Ιταλούς, μέσα στο λιμάνι του νησιού ανήμερα των Δεκαπενταύγουστο του 1940, αλλά και στο Βέρμιο Ημαθίας, όπου τιμάται η Παναγιά των ξεριζωμένων Ποντίων.

Περιγραφή πανηγυρικών εορτασμών του Δεκαπενταύγουστου σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, αναδεικνύοντας τις ξεχωριστές θρησκευτικές παραδόσεις, τα έθιμα, τις τοπικές εκδηλώσεις και τη σημασία της γιορτής για κάθε περιοχή.

Κεντρικοί τόποι προσκυνήματος:

Τήνος: Το μεγαλύτερο προσκύνημα της Ελλάδας, όπου οι πιστοί φτάνουν στον ναό της Παναγίας της Ευαγγελίστριας, στο σημείο όπου βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα. Ο εορτασμός διαρκεί οκτώ ημέρες.

Παναγία Σουμελά: Στο Βέρμιο, η εκκλησία που κτίστηκε από Πόντιους πρόσφυγες τιμάται από χιλιάδες πιστούς, με λιτανεία της εικόνας και ποντιακούς χορούς.

Πάρος: Η εκκλησία της Εκατονταπυλιανής στην Παροικιά αποτελεί το κέντρο του εορτασμού, με παραδόσεις για την ίδρυσή της από την Αγία Ελένη. Γίνονται λιτανείες, γλέντι και πυροτεχνήματα, ενώ το έθιμο φαγητό είναι το «κυκλαδίτικο ρόστο».

Κεφαλονιά: Τα «φιδάκια της Παναγιάς» στο Μαρκόπουλο αποτελούν ένα μοναδικό φαινόμενο και θεωρούνται καλός οιωνός για το νησί.

Αγιάσος Λέσβου: Πλήθος πιστών περπατούν 25 χιλιόμετρα για να φτάσουν στον ναό της Παναγίας της Αγιάσου, όπου η εικόνα θεωρείται έργο του Ευαγγελιστή Λουκά.

Αμοργός: Το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας Χοζοβιώτισσας, χτισμένο σε γκρεμό, τιμάται στις 15 Αυγούστου, με την παράδοση να αναφέρεται στην θαυματουργή άφιξη της εικόνας.

Άλλα έθιμα και τοποθεσίες:

Σιάτιστα: Οι «καβαλάρηδες» με τα στολισμένα άλογα πηγαίνουν στο μοναστήρι της Παναγίας στο Μικρόκαστρο, ένα έθιμο που χρονολογείται από την Τουρκοκρατία.

Κάρπαθος: Στην Όλυμπο, ο «Κάτω Χορός» αποτελεί το επίκεντρο του εορτασμού, με αργό ρυθμό και παραδοσιακές φορεσιές.

Πάτμος: Στο νησί της Αποκάλυψης, τηρείται το έθιμο του Επιταφίου της Παναγίας, με βυζαντινές καταβολές.

Κέρκυρα: Οι λιτανείες των Επιταφίων στολισμένων με πολύχρωμες κορδέλες και η μαγειρική της παραδοσιακής «παστιτσάδας με κόκορα» είναι τα κύρια χαρακτηριστικά.

Σκιάθος: Η Μονή της Ευαγγελίστριας ή της Βαγγελίστρας, έχει ιδιαίτερη ιστορική σημασία για την Επανάσταση του 1821 και φιλοξενεί το έθιμο του Επιταφίου της Θεοτόκου.

Ζαγοροχώρια: Γνωστά για τα τριήμερα πανηγύρια με παραδοσιακούς ηπειρώτικους χορούς και ζωντανή μουσική.

Eορτασμοί σε άλλες περιοχές: 

Νίσυρος: Με τις μαυροντυμένες Εννιαμερίτισσες και τον χορό της «κούπας».

Κρήτη: Με τοπικά εδέσματα όπως αντικριστό και πιλάφι.

Στερεά Ελλάδα, Εύβοια, Πελοπόννησος, Θεσσαλία, Δωδεκάνησα και Κυκλάδες: Σε όλα αυτά τα μέρη γίνονται πανηγύρια με θρησκευτική κατάνυξη, παραδοσιακούς χορούς και τοπικές λιχουδιές, φέρνοντας κοντά ντόπιους και επισκέπτες.

Με στοιχεία από τη σελίδα sansimera